Người dân tiếc thương nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương

Hà Nội những ngày cuối tháng Năm, bầu trời như lặng đi. Những đám mây sũng nước khiến cho cơn mưa lớn từ đêm kéo dài đến tận sáng 24/5 như cùng chung một nỗi niềm với những trái tim đang thổn thức. Sự ra đi của nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương -Người đảng viên cộng sản trung kiên, nhà lãnh đạo tận tụy, mẫu mực, người con ưu tú của quê hương Quảng Ngãi anh hùng, giàu truyền thống cách mạng là một mất mát lớn lao đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta.

Trong không khí trầm mặc và xúc động vô hạn, Lễ Quốc tang nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương được cử hành trọng thể tại Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông (Hà Nội). Tổ quốc lặng mình tiễn biệt một người suốt đời tận tụy với nước non, một nhà lãnh đạo luôn đặt lợi ích của dân tộc và nhân dân lên trên hết.

Giáo sư Phan Trường Thị, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Tổng hợp bày tỏ niềm tiếc thương trước sự ra đi của đồng chí Trần Đức Lương.

Những đoàn viếng lặng lẽ, trật tự xếp hàng bên ngoài Nhà tang lễ, đôi mắt hướng về phía trong với ánh nhìn lặng buồn. Không khí nơi đây như ngưng đọng lại, nghẹn ngào và thiêng liêng. Những trái tim như đang cùng chung một nhịp, nhịp tri ân, nhịp tưởng nhớ một con người đức độ và giản dị, gần dân và vì dân.

Những vòng hoa mang dòng chữ “Vô cùng thương tiếc đồng chí Trần Đức Lương” lần lượt được các đoàn đại biểu Trung ương, địa phương, bạn bè quốc tế và đồng bào kính cẩn dâng lên. Không chỉ là một nghi lễ tiễn biệt, đó là lời từ biệt xuất phát từ sâu thẳm trái tim, là sự tri ân của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đối với một nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước ta; tấm gương sáng về sự tận tụy, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân

Giữa Quảng trường Ba Đình thiêng liêng, lá cờ Tổ quốc rủ lặng lẽ trong mưa. Còn tại Nhà tang lễ Quốc gia, trong nền nhạc trầm buồn của “Hồn tử sĩ”, những giai điệu da diết như chạm vào tận cùng tâm khảm, khiến mỗi bước chân tiến vào bên trong Nhà tang lễ như chậm lại, như nặng hơn bởi nỗi tiếc thương.

Ông Ngô Xuân Chiến, 85 tuổi, thương binh nặng, ở quận Hoàn Kiếm, được người thân dìu tới Nhà tang lễ Quốc gia từ sáng sớm. Mưa ướt thấm vai nhưng không ngăn được bước chân của một người lính già năm xưa. Ông Ngô Xuân Chiến tâm sự: “Tôi đến để viếng một người đồng chí, một người lãnh đạo mà tôi vô cùng kính trọng. Những người như đồng chí Trần Đức Lương đã gánh trên vai cả một phần lịch sử dân tộc này…”. Câu nói ngắn thôi mà rưng rưng như một lời tri ân thay cho biết bao thế hệ.

Trong dòng người đến tiễn đưa, có những gương mặt đã bạc mái đầu, ánh mắt đượm buồn của những người từng một thời sát cánh bên nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương không chỉ trong công việc mà cả trong nghĩa tình đồng chí, bạn bè. Đối với họ, ông không chỉ là một nhà lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước mà còn là một người anh, người đồng nghiệp chân thành, mẫu mực và sâu sắc.

Bác Đồng Điệp, nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất Việt Nam, nghẹn ngào đứng lặng thật lâu trước di ảnh. “Khi hay tin anh Trần Đức Lương qua đời, tôi thấy buồn khôn tả. Tôi có thời gian dài công tác cùng anh và lưu giữ rất nhiều kỷ niệm với anh cũng như gia đình. Anh là người sống nhân hậu, giản dị mà sâu sắc, luôn tận tâm với công việc và chân thành với đồng chí, đồng đội. Anh Lương ra đi, quê hương Quảng Ngãi mất đi một người con ưu tú, còn đất nước mất đi một vị lãnh đạo đức độ, luôn đặt lợi ích của dân tộc lên trên hết”.

Bác Đồng Điệp, nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất Việt Nam xúc động kể lại những kỷ niệm trong những năm tháng công tác cùng với đồng chí Trần Đức Lương.

Còn với Giáo sư Phan Trường Thị, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Tổng hợp, một nhà khoa học uyên bác, gắn bó với những giai đoạn phát triển quan trọng của nền giáo dục đại học Việt Nam đánh giá, sự ra đi của nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương không chỉ là mất mát lớn lao của đất nước, mà còn là nỗi tiếc thương của cả một thế hệ trí thức từng chứng kiến và đồng hành với những giai đoạn chuyển mình của dân tộc.

Trong niềm xúc động nghẹn ngào, Giáo sư chia sẻ: “Đồng chí Trần Đức Lương không chỉ là nhà lãnh đạo tài năng, gần gũi, giản dị, mà còn là người luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến giới trí thức, đến phát triển khoa học, giáo dục và đào tạo, những trụ cột kiến tạo tương lai đất nước. Tôi từng có cơ hội lắng nghe những chỉ đạo của đồng chí, luôn thấu đáo, điềm tĩnh nhưng đầy quyết đoán, mang tầm vóc chiến lược về con đường phát triển của một Việt Nam độc lập, đổi mới và hội nhập”.

Với Giáo sư Phan Trường Thị, những cống hiến của nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương là “di sản chính trị và đạo đức quý báu cho các thế hệ sau”. Đó là một vị lãnh đạo suốt đời sống và hành động vì lý tưởng cộng sản, vì lợi ích quốc gia, dân tộc, luôn giữ mình trong sáng, gần dân, thương dân. Trong ký ức của ông, hình ảnh nguyên Chủ tịch nước là hiện thân của một nhà lãnh đạo mẫu mực, một con người đức độ, liêm chính, sống trọn nghĩa tình với nhân dân và đồng chí, luôn đau đáu với vận mệnh dân tộc, với tương lai đất nước.

Lời tiễn biệt ấy, từ một người làm khoa học dành cho một người làm chính trị, chính là sự giao thoa sâu sắc giữa tri thức và trách nhiệm, giữa đạo lý và lịch sử. Và hôm nay, trước anh linh của nguyên Chủ tịch nước, Giáo sư Phan Trường Thị cùng nhiều trí thức, nhà khoa học, nhà giáo khác lặng lẽ cúi đầu, như một lời cảm ơn chân thành đến người đã dành cả đời vì sự phồn vinh của đất nước và sự trưởng thành của các thế hệ kế tục.

Lực lượng Công an hỗ trợ, hướng dẫn giúp đỡ người dân làm thủ tục vào viếng nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương.

Với những người từng may mắn có thời gian gắn bó công tác với nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương đều đánh giá ông không chỉ là một nhà lãnh đạo luôn kiên định lập trường, tư duy đổi mới, mà còn là người bạn tâm giao, luôn quan tâm đến anh em, đồng nghiệp. Nhiều người vẫn nhớ, giữa bộn bề công việc của một nguyên thủ quốc gia, ông vẫn đến những buổi họp mặt thân tình với bạn học cũ, đồng nghiệp cũ, với những lời hỏi han giản dị mà ấm lòng.

Ở ông, người ta cảm nhận được một sự kết tinh của bản lĩnh chính trị vững vàng, trí tuệ minh triết và nhân cách hiền hậu. Những người từng làm việc, từng một lần gặp gỡ, đều mang theo trong ký ức hình ảnh một người lãnh đạo gần dân, một con người sâu lắng, điềm đạm, luôn đặt chữ "tâm" và "trách nhiệm" lên hàng đầu.

Giữa dòng người lặng lẽ tiến bước trong lễ viếng, lời chia sẻ chân thành của người dân, bạn bè như lời tiễn biệt của quê hương gửi đến người con đã trọn đời cống hiến cho Tổ quốc, như một nén hương lòng thắp lên để tri ân và thương tiếc.

Không chỉ những người có mặt tại Nhà tang lễ, ở khắp nơi trên cả nước, qua truyền hình và báo chí, biết bao người dân cũng lặng người theo dõi lễ viếng. Nhiều người bật khóc như tiễn biệt một người thân trong gia đình. Bởi trong trái tim họ, đồng chí Trần Đức Lương không chỉ là một vị nguyên thủ quốc gia mà còn là một con người gần gũi, giản dị, hiền hậu, luôn lặng lẽ làm việc vì dân, vì nước, không màng danh lợi.

Nỗi xúc động lan tỏa, dâng trào khi nhạc “Hồn tử sĩ” vang lên. Âm nhạc ấy không chỉ là một phần nghi lễ, mà là tiếng lòng của một dân tộc đang tiễn biệt một người con ưu tú. Có người khẽ cúi đầu, có người lặng lẽ lau giọt lệ đang chảy dài trên má. Họ đến để nói lời cảm ơn, để cúi mình trước một nhân cách lớn, người lãnh đạo mẫu mực, hết lòng vì nước vì dân...

Sự ra đi của đồng chí Trần Đức Lương là một mất mát lớn lao. Nhưng điều ở lại chính là tấm gương sáng về một cuộc đời khiêm nhường mà cống hiến không ngơi nghỉ. Một phong cách lãnh đạo gần gũi, sâu sắc và đầy nhân hậu, rất đỗi giản dị. Một tinh thần tận hiến vì lý tưởng cao cả. Di sản ấy giản dị mà cao quý sẽ còn in đậm trong trái tim người Việt hôm nay và mai sau.

Dòng người vẫn nối dài trong lặng thầm. Trong làn khói hương bảng lảng, giữa không gian trầm mặc, lời tiễn biệt như vẫn còn vang vọng: “Vĩnh biệt đồng chí Trần Đức Lương – người con ưu tú của dân tộc, người chiến sĩ cộng sản kiên trung, người lãnh đạo hết lòng vì nước, vì dân…”.

Hoàng Phong - Xuân Mai