'Người Dao còn thì văn hóa Dao còn'
Gần 10 năm gắn bó với Câu lạc bộ Bảo tồn văn hóa dân tộc Dao tiền, xã Yên Nguyên (Chiêm Hóa), ông Bàn Xuân Đông, 64 tuổi, Chủ nhiệm CLB đã có nhiều đóng góp để giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Dao trên địa bàn.
Xã Yên Nguyên có 3 thôn chủ yếu là đồng bào dân tộc Dao tiền, gồm Cầu Mạ, Đồng Vàng và Cầu Cả. Nhận thấy văn hóa dân tộc Dao có nguy cơ bị mai một, năm 2014, ông Bàn Xuân Đông và những người tâm huyết với văn hóa dân tộc Dao trong thôn Đồng Vàng đã thành lập Đội văn nghệ dân tộc Dao đeo tiền của thôn.
Ban đầu, Đội văn nghệ có 16 hội viên, ông Bàn Xuân Đông làm Đội trưởng và 2 đội phó. Đội văn nghệ duy trì sinh hoạt 2 buổi/tuần tập các bài hát, múa truyền thống của dân tộc Dao như múa chuông, cầu mùa, hát Páo dung…; dạy tiếng nói, các phong tục truyền thống của dân tộc Dao.
Một buổi sinh hoạt của CLB Bảo tồn văn hóa Dao tiền xã Yên Nguyên (Chiêm Hóa).
Đội văn nghệ còn thường xuyên đi giao lưu trong và ngoài tỉnh, được xã, huyện lựa chọn tham gia các cuộc thi, liên hoan văn hóa, văn nghệ đều đạt giải cao. Ông Bàn Xuân Đông chia sẻ, niềm vui lớn nhất là năm 2017, tỉnh Tuyên Quang tổ chức Ngày hội Văn hóa dân tộc Dao toàn quốc lần thứ nhất, Đội văn nghệ của thôn đã được lựa chọn tham gia một tiết mục múa “Mừng con trưởng thành”. Đây là điệu múa thường diễn ra trong Lễ cấp sắc của đồng bào dân tộc Dao. Đội văn nghệ đã huy động các thành viên tham gia tập luyện nhuần nhuyễn, kết quả tiết mục đã đoạt giải Nhất.
Năm 2019, ông Đông và các thành viên trong Đội văn nghệ đã đề xuất với UBND xã thành lập Câu lạc bộ Bảo tồn Văn hóa dân tộc Dao tiền xã Yên Nguyên. Đến nay, CLB đã thu hút 23 hội viên tham gia. Bà Lý Thị Lan, Phó Chủ nhiệm CLB cho biết, trước đây đội văn nghệ chủ yếu là những người trung tuổi, tâm huyết với văn hóa dân tộc tham gia. Nhưng từ khi thành lập CLB, đã có thêm nhiều thành viên trẻ tuổi hơn cùng sinh hoạt.
Ông Bàn Xuân Đông, Chủ nhiệm CLB bảo tồn văn hóa Dao tiền, xã Yên Nguyên (Chiêm Hóa).
Trong CLB ông Đông luôn là người “nhạc trưởng” tâm huyết truyền dạy các bài hát, điệu múa cho từng thành viên. Ông còn lưu giữ những cuốn sách ghi chép các bài hát bằng chữ Nôm Dao của cha ông để lại, rồi hướng dẫn cho mọi người tập luyện. Ngoài ra, ông còn viết lời mới cho bài hát ca ngợi quê hương đổi mới, mùa màng bội thu, đời sống người dân no ấm.
Đặc biệt, năm 2023, CLB đã tổ chức 2 lớp dạy tiếng Dao cho các cháu học sinh trên địa bàn xã với gần 70 cháu tham gia. Chương trình dạy cho các cháu được ông Bàn Công Hiến, một thành viên cao tuổi, tâm huyết trong CLB biện soạn. Ông Đông cùng ban chủ nhiệm CLB lựa chọn người dạy, tổ chức và quản lý lớp học, động viên các cháu tham gia đầy đủ.
Chia sẻ về hoạt động của CLB trong thời gian tới, ông Bàn Xuân Đông, Chủ nhiệm CLB Bảo tồn văn hóa dân tộc Dao tiền xã Yên Nguyên (Chiêm Hóa) phấn khởi nói: “Người Dao còn thì văn hóa Dao còn, ông rất vui vì thế hệ trẻ rất chăm chỉ học tiếng dân tộc, các bài hát, điệu múa của dân tộc. Bởi các cháu chính là những người sẽ góp phần giữ gìn và phát huy hơn nữa bản sắc văn hóa dân tộc Dao trong tương lai”.
