Người đứng cầu các bộ, ngành, tỉnh, thành phố phải quyết liệt hơn trong chỉ đạo chuyển đổi số

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. (Ảnh: TTXVN)

Hội nghị được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại đầu cầu Trụ sở Chính phủ với đầu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Dự hội nghị có các Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Trần Hồng Hà, Lê Thành Long; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; Chủ tịch UBND 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; các thành viên Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, các đồng chí thành viên Tổ Công tác Đề án 06.

CHUYỂN ĐỔI SỐ LÀ VẤN ĐỀ MANG TÍNH TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN

Mở đầu Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội đều xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là động lực, là đột phá cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Chuyển đổi số là xu thế tất yếu, yêu cầu bắt buộc, tiến trình không thể đảo ngược ở bình diện quốc tế, quốc gia hay từng bộ, ngành, địa phương.

Hiện nay, Việt Nam xác định ưu tiên cho tăng trưởng. Theo đó phải làm mới các động lực tăng trưởng cũ là đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ. Thực tế cho thấy, lực lượng sản xuất chất lượng cao chính là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để mỗi quốc gia “bắt kịp, tiến cùng, vượt lên”.

Theo Thủ tướng, nhìn lại những bước tiến trong quá trình chuyển đổi số ở nước ta thời gian qua rút ra nhiều bài học, trong đó bài học lớn là chuyển đổi số muốn mạnh, muốn nhanh, muốn hiệu quả đòi hỏi vai trò quan trọng, mang tính quyết định của người đứng đầu các cấp, các ngành, các địa phương.

Do đó, Thường trực Chính phủ tổ chức Hội nghị về chuyển đổi số với Bộ trưởng, Trưởng ngành và Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để thảo luận, làm rõ nhằm thống nhất tư duy, phương pháp, cách tiếp cận để cùng nhau hành động thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa tiến trình chuyển đổi số, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Thủ tướng chỉ rõ, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, tình hình thế giới diễn biến phức tạp, khó lường bởi các cuộc xung đột, cạnh tranh chiến lược, dịch COVID-19 ảnh hưởng và gây hậu quả kéo dài, đứt gẫy chuỗi cung ứng, sản xuất, nhiều nước điều chỉnh chính sách tiền tệ… ảnh hưởng tới phát triển kinh tế nước ta.

Trong bối cảnh đó, công cuộc chuyển đổi số tại Việt Nam đã diễn ra mạnh mẽ và mang lại hiệu quả thiết thực. Ngay trong dịch COVID-19, chúng ta đã tổ chức nhiều hội nghị trực tuyến toàn quốc từ Trung ương tới xã, phường, thị trấn, vừa khắc phục được khó khăn, hạn chế do dịch bệnh, vừa giảm chi phí, tránh tốn kém kinh phí, thời gian… lại chuyển tải nội dung nhanh nhất, rõ nhất tới các đối tượng.

Việc xây dựng các dữ liệu số nhanh chóng được triển khai; công tác chỉ đạo, điều hành, điều phối… được thực hiện trên các nền tảng công nghệ, mang lại hiệu quả cao; giao dịch, giao tiếp, kết nối xã hội trong nhiều lĩnh vực được triển khai trên các nền tảng công nghệ, không gian mạng.

Thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Chính phủ đã thành lập Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và hoạt động tích cực, hiệu quả, lấy năm 2023 là năm xây dựng cơ sở dữ liệu; năm 2024 là năm xây dựng và kết nối dữ liệu. Chuyển đổi số là vấn đề mang tính toàn dân, toàn diện, với sự tham gia của cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp và sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế.

Chuyển đổi số được thực hiện toàn diện cả về phát triển hạ tầng số; hoàn thiện thể chế về chuyển đổi số và các vấn đề liên quan; tập trung đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực số; chuyển đổi số đang “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”; kinh tế số đang thẩm thấu dần vào mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng, làm thay đổi một cách cơ bản đời sống kinh tế - xã hội.

Cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác chuyển đổi số vẫn còn nhiều việc phải làm để Việt Nam bắt kịp, tiến cùng và vượt lên”, Thủ tướng yêu cầu Hội nghị thảo luận, đánh giá đúng tình hình, nêu các mô hình hay, bài học quý, cách làm hiệu quả; đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy chuyển đổi số mạnh mẽ, hiệu quả hơn, nhất là trong điều kiện kinh phí còn khiêm tốn, còn nhiều khó khăn, nhất là giải pháp đột phá, đổi mới sáng tạo với phương châm “nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, doanh nghiệp”…

TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ SỐ CỦA VIỆT NAM TĂNG DẦN QUA CÁC NĂM

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long báo cáo kết quả chuyển đổi số tại các bộ, ngành và địa phương. (Ảnh: TTXVN)

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, các báo cáo thế giới đánh giá tốc độ tăng trưởng kinh tế số của Việt Nam tăng dần qua các năm. Nếu năm 2020, Việt Nam chỉ đứng thứ 6 trong khu vực ASEAN về tốc độ tăng trưởng kinh tế số, thì năm 2021 đứng thứ 3 và hai năm tiếp theo 2022, 2023 đứng thứ 1.

Báo cáo về chỉ số sẵn sàng trí tuệ nhân tạo (AI) năm 2022 xếp Việt Nam hạng 55 toàn cầu, trong khi Singapore xếp thứ 2, Malaysia 29, Thái Lan 31. Về xếp hạng an toàn, an ninh mạng toàn cầu, Việt Nam đứng ở vị trí thứ 25/194 quốc gia, vùng lãnh thổ được xếp hạng.

Còn theo đánh giá của Việt Nam, chỉ số chuyển đổi số quốc gia (DTI) tăng đều qua các năm, đến năm 2022 đạt 0,71 điểm; các chỉ số thành phần về Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng cao từ 45% - 55%.

Về giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân và doanh nghiệp, nếu năm 2019 mới chỉ đạt gần 11% thì từ năm 2020 đến nay có bước tăng trưởng đột phá, đến nay đạt 55%, tăng gấp 5 lần so với cả giai đoạn trước 2020; tỷ lệ hồ sơ trực tuyến ở năm 2019 chỉ khoảng 5%, thời điểm hiện tại, tỷ lệ này đạt 43% (tăng hơn 8 lần).

Về phát triển kinh tế số, ước tính tỷ trọng kinh tế số trong GDP Việt Nam năm 2023 đạt 16,5% và đến tháng 6/2024 là 18,5%... Về phát triển xã hội số, giai đoạn 2022 - 2024 có những chuyển biến tích cực, trong đó tỷ lệ người dân ở độ tuổi trưởng thành có chữ ký số hoặc chữ ký điện tử tăng từ mức 3% lên 13,5% (tăng gần gấp 4 lần); tỷ lệ dân số từ 15 tuổi trở lên có tài khoản giao dịch thanh toán tại ngân hàng hoặc tổ chức được phép khác đạt 87,08%.

Về phát triển công dân số, đến tháng 12/2023, Bộ Công an đã cấp trên 84,7 triệu thẻ căn cước công dân gắn chip; đã kích hoạt 45,4 triệu tài khoản định danh; có 34 địa phương đã hoàn thành cấp tài khoản định danh điện tử và có tỷ lệ kích hoạt định danh điện tử cao nhất cả nước; ứng dụng VNeID đã được tích hợp thêm các tiện ích: sổ sức khỏe điện tử, giấy phép lái xe, ví điện tử, kê khai, đăng ký, nộp thuế, thông tin sổ bảo hiểm xã hội và nhiều tiện ích khác…

Tại Hội nghị, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan và địa phương thảo luận, đánh giá tình hình, nêu các mô hình hay, bài học quý, cách làm hiệu quả; đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy chuyển đổi số thời gian tới, nhất là trong việc xây dựng, kết nối dữ liệu; ứng dụng các nền tảng công nghệ trong quản lý hành chính, điều hành; phát triển hạ tầng số; hướng dẫn thực hiện các quy định, cơ chế chính sách cho chuyển đổi số; đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực số…

CHUYỂN ĐỐ SỐ PHỤC VỤ NGƯỜI DÂN, AN SINH XÃ HỘI CÓ BƯỚC PHÁT TRIỂN MẠNH MẼ

Hội nghị đánh giá, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện được triển khai quyết liệt, đồng bộ với quyết tâm cao từ Trung ương đến cơ sở; nhận thức và hành động về chuyển đổi số quốc gia tiếp tục chuyển biến tích cực, có sự lan tỏa ở các cấp, các ngành, các địa phương, nhất là người đứng đầu; công tác hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách tạo khuôn khổ pháp lý và tạo thuận lợi cho chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06 được triển khai tích cực.

Chính phủ số tiếp tục có bước phát triển, với việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến cho người dân, doanh nghiệp được đẩy mạnh, có 16,4 triệu tài khoản trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, cung cấp 4.543/6.325 thủ tục hành chính, 43/53 dịch vụ công thiết yếu của Đề án 06.

Kinh tế số, xã hội số tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Sản phẩm số của doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục phát triển và xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới với giá trị đạt 117,3 tỷ USD năm 2023; doanh thu phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin năm 2023 đạt 13 tỷ USD; nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới đã đầu tư lớn tại Việt Nam như Samsung, LG, Intel, Canon, Foxconn, Goertek, Amkor... và cam kết đầu tư mới và mở rộng đầu tư như Nvidia, Apple…, nhất là trong lĩnh vực mới như điện tử, chíp bán dẫn, nghiên cứu phát triển, trí tuệ nhân tạo...

Số hóa các ngành kinh tế được triển khai mạnh mẽ trong tất cả các bộ, ngành, doanh thu thương mại điện tử tăng từ 13,7 tỷ USD năm 2021 lên 20,5 tỷ USD năm 2023; thanh toán không dùng tiền mặt được triển khai rộng khắp trên phạm vi cả nước, với tỷ lệ người trưởng thành có tài khoản thanh toán đạt 87%, vượt mục tiêu năm 2025 là 80%, có 9,13 triệu khách hàng sử dụng Mobile Money; chuyển đổi số phục vụ người dân, an sinh xã hội có bước phát triển mạnh mẽ, nhất là trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, y tế, khám chữa bệnh, bảo hiểm xã hội… Các cơ sở dữ liệu mang tính nền tảng như: dân cư, thuế, bảo hiểm, doanh nghiệp, giáo dục và đào tạo... đã đi vào vận hành ổn định, mang lại hiệu quả tích cực.

Việc kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu được tăng cường; hạ tầng số, nền tảng số được quan tâm đầu tư và có bước phát triển, với 100% xã, phường, thị trấn kết nối Internet cáp quang; nhiều tổ chức quốc tế đánh giá về kết quả chuyển đổi số của Việt Nam, trong đó, Chỉ số Chính phủ điện tử năm 2022 xếp hạng 86/193, Chỉ số Đổi mới sáng tạo luôn duy trì trong nhóm 50 nước dẫn đầu từ năm 2018 đến nay; năm 2023 xếp hạng 46/132…

CHUYỂN ĐỔI SỐ LÀ YÊU CẦU KHÁCH QUAN VÀ LỰA CHỌN CHIẾN LƯỢC, ƯU TIÊN HÀNG ĐẦU

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cơ bản thống nhất với nội dung các báo cáo, tham luận, ý kiến phát biểu thẳng thắn, tâm huyết, mang tính xây dựng của các đại biểu về những kết quả đạt được, những điểm nghẽn, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân cũng như các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đến năm 2025 và giai đoạn tiếp theo trong công tác chuyển đổi số.

Nêu rõ các cơ sở chính trị và thực tiễn của công tác chuyển đổi số, Thủ tướng Chính phủ khẳng định, chuyển đổi số đã trở thành phong trào, xu thế, là yêu cầu khách quan và lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu. Trong giai đoạn 2021-2024, chuyển đổi số được đẩy mạnh theo hướng toàn dân, toàn diện, bao trùm, xuyên suốt, có kết quả thiết thực, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Thủ tướng nhấn mạnh, công tác chỉ đạo, điều hành đã có kinh nghiệm hơn, bài bản, bám sát thực tiễn hơn. Công tác tổ chức thực hiện từ Trung ương đến cơ sở được triển khai đồng bộ, hiệu quả hơn. Kết quả mang lại thiết thực, người dân, doanh nghiệp ủng hộ, đồng hành, tham gia tích cực hơn.

“Chuyển đổi số đã đến “từng ngõ, từng nhà, từng người”. Niềm tin của người dân và doanh nghiệp được củng cố, nâng lên, góp phần truyền cảm hứng và tạo động lực phát triển mới. Chuyển đổi số rất phù hợp với phẩm chất, năng lực người Việt Nam là cần cù, ham học hỏi, linh hoạt và sáng tạo”, Thủ tướng chỉ rõ.

Bên cạnh đánh giá cao các thành tựu đạt được, chỉ rõ 8 tồn tại, hạn chế các bài học kinh nghiệm trong chuyển đổi số, thời gian tới Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thực hiện chuyển đổi số bao trùm, tổng thể với “5 trọng tâm”: phát triển nhân lực số, công dân số, kỹ năng số, tài năng số; ưu tiên nguồn lực cho phát triển kinh tế số, Chính phủ số; phát triển hạ tầng số toàn diện, phù hợp, tiết kiệm, hiệu quả; quản lý điều hành phải số hóa và ứng dụng trí tuệ thông minh; khẩn trương hoàn thiện cơ chế, chính sách, thể chế cho chuyển đổi số theo hướng tăng cường phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi cho cấp dưới, đẩy mạnh việc giảm thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho người dân và doanh nghiệp, xóa bỏ cơ chế xin - cho, chống tiêu cực tham nhũng.

Thủ tướng yêu cầu chuyển đổi số với tinh thần là 5 “đẩy mạnh”, 5 “bảo đảm” gắn với 5 “không”. Trong đó, “5 đẩy mạnh” gồm: Đẩy mạnh thống nhất nhận thức và hành động của người lãnh đạo trong chuyển đổi số, phát huy tính tiên phong, nêu gương, đi đầu; Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách, để thúc đẩy chuyển đổi số, phù hợp với thông lệ quốc tế; thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số; Đẩy mạnh đầu tư hạ tầng số quốc gia thông suốt, phát triển nền tảng số, dữ liệu số, hệ sinh thái số thuận tiện; Đẩy mạnh an ninh mạng, an toàn thông tin, bảo vệ dữ liệu, bảo vệ chủ quyền không gian mạng quốc gia từ sớm, từ xa; Đẩy mạnh xây dựng văn hóa số, góp phần xây dựng nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc và hội nhập thế giới.

Thủ tướng chỉ rõ “5 bảo đảm” gồm: Bảo đảm triển khai chuyển đổi số, Đề án 06 đồng bộ, hiệu quả tại tất cả các bộ, ngành, địa phương, các lĩnh vực kinh tế, xã hội và môi trường để người dân, doanh nghiệp được thụ hưởng; Bảo đảm nguồn lực cho chuyển đổi số quốc gia, nhất là đầu tư phát triển hạ tầng số, nền tảng số, đào tạo nhân lực số; Bảo đảm 100% dịch vụ công trực tuyến thiết yếu cho người dân, tiếp cận dễ dàng, an toàn, tiện lợi, tiết giảm chi phí; Bảo đảm nhân lực cho chuyển đổi số và các ngành kinh tế mới nổi, chú trọng đào tạo kĩ năng số gắn với nhu cầu thị trường; Bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững.

Việc thực hiện “5 đẩy mạnh”, “5 bảo đảm” phải gắn với “5 không": Không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm; không bàn lùi, chỉ bàn làm; Không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, triển khai Đề án 06; Không tiền mặt, hướng tới mọi giao dịch thông qua phương thức điện tử, phòng chống tham nhũng; Không giấy tờ, hướng tới số hóa toàn diện; Không tiếp xúc, hạn chế giao dịch trực tiếp; hướng tới tự động hóa, sản xuất thông minh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị. (Ảnh: TTXVN)

Giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương trong công tác chuyển đổi số, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiên phong, gương mẫu để thúc đẩy chuyển đổi số theo phạm vi, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để chỉ đạo, quản lý, với quyết tâm cao nhất, “đã quyết tâm cao rồi thì phải cao hơn, cố gắng rồi phải cố gắng hơn, nỗ lực rồi phải nỗ lực hơn, quyết liệt rồi phải quyết liệt hơn, hiệu quả rồi thì phải hiệu quả hơn, trọng tâm, trọng điểm hơn”, “phân công công việc rõ mục tiêu, rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ kết quả; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực thi”; tăng cường phối hợp; giữ vững kỷ luật, kỷ cương hành chính…

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu đến cuối năm 2024, tất cả các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố phải chỉ đạo, điều hành, xử lý công việc trên môi trường mạng và ký số. Đến tháng 6/2025, từ chuyên viên đến lãnh đạo cấp phòng, cấp vụ, lãnh đạo các bộ, ngành, chuyên viên, lãnh đạo UBND cấp xã, huyện, tỉnh phải xử lý công việc trên môi trường mạng và ký số. Bộ Thông tin và Truyền thông khẩn thương hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành “Chiến lược Phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030"./.

TTXVN