Người dưới 16 tuổi lừa đảo chiếm đoạt tài sản có bị xử lý hình sự không?
Hỏi: Con tôi 14 tuổi 9 tháng, trong một lần chơi game ngoài quán Internet thấy tài khoản facebook của người chơi trước chưa đăng xuất nên đã sử dụng tài khoản này nhắn tin cho bạn bè người này để vay tiền. Số tiền con tôi lấy được là 10 triệu đồng và đã sử dụng để nạp thẻ game. Chủ tài khoản facebook đã nhờ chủ quán kiểm tra camera an ninh và phát hiện hành vi của con tôi nên đã trình báo công an. Công an triệu tập con tôi và tôi lên làm việc. Vậy con tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? (Thanh Thủy, TP Hạ Long, Quảng Ninh)
Trả lời: Luật sư Nguyễn Thị Hảo - Trưởng Văn phòng Luật sư Hảo Anh, cho biết: Theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) thì người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sư về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141,142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171,173, 178, 248, 249, 250, 251,252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này.
Trong trường hợp này, con bạn đã có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản khi có thủ đoạn gian dối là sử dụng trái phép tài khoản xã hội của người khác, giả danh chủ tài khoản mạng xã hội đó để vay tiền nhằm mục đích chiếm đoạt tiền của bạn bè người đó. Mặc dù, con bạn đã có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 174 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) nhưng con bạn chưa đủ 15 tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) con bạn không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tại Điều 74 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định bồi thường thiệt hại do con gây ra: “Cha mẹ phải bồi thường thiệt hại do con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự gây ra theo quy định của Bộ luật dân sự” và khoản 2 Điều 586 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân như sau: “2. Người chưa đủ mười lăm tuổi gây thiệt hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại; nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con chưa thành niên gây thiệt hại có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu, trừ trường hợp quy định tại Điều 599 của Bộ luật này”.
Căn cứ các quy định trên, con bạn không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, do con bạn gây thiệt hại cho người khác với số tiền 10 triệu đồng, bạn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do con mình gây ra theo quy định tại Điều 74 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, khoản 2 Điều 586 Bộ luật Dân sự năm 2015.
