'Người hùng' trong phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ

Trung tá Nguyễn Chí Thành.

Tên tuổi người chiến sĩ quả cảm gắn liền với những vụ cứu nạn, cứu hộ điển hình, gây tiếng vang khi cứu sống nhiều người, nhiều tài sản, tìm thấy nhiều thi thể người bị nạn và một số tang vật quan trọng trong các vụ án mà cơ quan điều tra đề nghị phối hợp.

Những pha cứu hộ, cứu nạn nghẹt thở của “Người hùng”

Cách đây hơn 10 năm, vụ cháy rừng U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang kéo dài gần một tháng. Trung tá Thành cùng 30 cán bộ, chiến sĩ, hàng chục máy bơm và ba xe chữa cháy đã quả cảm “chiến đấu” với giặc lửa dưới sự chỉ huy trực tiếp của Đại tá Lê Tấn Bửu, nguyên Giám đốc Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy thành phố.

Trung tá Nguyễn Chí Thành kể lại những khoảnh khắc đối diện tử thần tại Hội nghị gặp mặt Đoàn đại biểu Công an nhân dân dự Hội nghị biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến toàn quốc.

Anh nhớ lại: địa hình rừng U Minh hiểm trở, diện tích lớn (hàng nghìn héc ta rừng nguyên sinh), cây cối dày đặc, bùn sâu, có nhiều động, thực vật nguy hiểm… các công cụ phục vụ chữa cháy không thể triển khai. Sau gần 20 ngày toàn lực lượng đối mặt với lửa, căng sức lực và ý chí để đưa ra các phương án tác chiến hiệu quả thì lửa ở các mũi tấn công cũng đã dần bị khuất phục.

Trong trận chiến này, sinh mạng của Trung tá Thành cũng như đồng đội đã có lúc cận kề với cái chết. Nhưng với tinh thần “Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, anh Thành đã cùng đồng đội đã vượt qua mọi hiểm nguy, khó khăn, sẵn sàng hy sinh tính mạng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; bảo vệ 700ha rừng nguyên sinh, ngăn chặn không để lửa cháy lan sang 10 nghìn ha rừng trồng.

Nhắc đến vụ giải cứu nạn nhân trong vụ sập dàn giáo công trình CR4, Khu Đô thị Phú Mỹ Hưng vào năm 2008 khiến Trung tá Thành đến tận bây giờ vẫn cảm thấy nghẹt thở. Khi đó, người nhà nạn nhân yêu cầu đưa xác nạn nhân nữ bị mắc kẹt trên dàn giáo. Phía dưới, một nạn nhân khác kẹt trong đống bê tông đổ nát, vẫn còn sống nhưng tính mạng “nghìn cân treo sợi tóc”.

Quyết định thực hiện nhiệm vụ tối đa 20 phút, không gian chật hẹp, thời gian thực hiện đòi hỏi khẩn trương, Trung tá Thành đã dùng tay khuân từng viên đá, cát, sỏi bao trùm nạn nhân, lấy thân mình đỡ hướng trên giàn giáo đang chèn nạn nhân.

"Đến phút 17, ôm thử nạn nhân, tôi thấy dàn giáo có dấu hiệu chuyển động, tôi mới thở phào, quên thân mình khi đó đang hứng chịu một số lượng bê tông lớn và giàn giáo có thể sập đè bất cứ lúc nào. Khi nạn nhân được đưa ra ngoài an toàn, tôi chỉ biết ôm lấy đồng đội, chỉ huy của mình mà trào nước mắt", anh Thành kể lại giọng vẫn rưng rưng xúc động.

Một màn giải cứu không thể quên trong sự nghiệp đó là vụ giải cứu nạn nhân tên Hoàng Văn Thái, trú tại Cả Pooc, Xã Mã Ba, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng bị mất tích vào tháng 10/2019. Điểm cứu hộ, cứu nạn là hang sâu thẳng đứng, càng xuống dưới, miệng hang càng nhỏ, ngoằn nghèo, xoắn ốc. Trung tá Nguyễn Chí Thành trực tiếp xuống dưới. Khi anh xuống độ sâu 220m, nước trút xuống càng mạnh hơn, bộ đàm mất tín hiệu và ròng rọc điện ngưng hoạt động.

Khi đó, anh Thành bị treo lơ lửng một thời gian dài nhưng không hề nao núng, chỉ một quyết tâm duy nhất đưa được nạn nhân về với gia đình. Khi tiếp cận đáy hang, không có dụng cụ, Trung tá Thành phải dùng tay bới móc đất đá đổ đè lên thi thể nạn nhân, nhặt từng mảnh xương vào túi vải. Sau 2 ngày tìm kiếm anh cùng đồng đội đưa được thi thể đã phân hủy nhiều bộ phận lên miệng hang, bàn giao cho chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng xử lý.

Tháng 2/2020, Trung tá Thành được được huy động tham gia cứu hộ, cứu nạn tại hang với độ sâu khoảng 280m tại Hà Giang. Do cơn mưa kéo dài suốt đêm khiến hang càng ẩm thấp, anh bị cái lạnh ngấm vào tận xương. Hang tối đen như mực, nguồn sáng duy nhất là chiếc đèn pin bằng quả trứng gà gắn trước mũ bảo hiểm. Càng xuống sâu, người chiến sĩ cứu hộ, cứu nạn càng cảm thấy khó thở và cảm giác hồi hộp tăng lên gấp bội. Có đôi khi trong đầu le lói ý định bỏ cuộc giữa chừng, khi càng xuống sâu, những khối đá sắc nhọn chĩa ra các phía như chực cứa vào da thịt.

Trung tá Nguyễn Chí Thành và vợ đã rơi những giọt nước mắt cảm động tại lễ bàn giao nhà đồng đội vào tháng 3/2023.

"Chưa khi nào, trong lúc thực hiện nhiệm vụ, tôi lại nhớ và mong tới khoảnh khắc được trở về gia đình với người vợ tần tảo và hai đứa con gái bé bỏng như thế. Gần một tiếng “cân não”, thử thách tinh thần, mưa tạnh, tôi vui mừng khôn xiết khi thiết bị liên lạc cũng được nối lại. Gần 22 năm làm công tác cứu hộ, cứu nạn, đây là lần đầu tiên phải tham gia một vụ cực kỳ nguy hiểm và khó khăn đến như vậy", Trung tá Nguyễn Chí Thành kể.

Khi chạm chân tới đáy hang, đưa xác của nạn nhân lên, khắp người bốc mùi hôi thối do nước từ tử thi ngấm khắp người, anh vẫn được các đồng đội ôm siết chặt vào lòng. Người nhà nạn nhân òa khóc nức nở, liên tục chắp tay cảm ơn nhóm cứu hộ, cứu nạn.

Sẵn sàng lao vào “điểm nóng” dù bất cứ đâu

Gần đây nhất, anh cùng đồng đội vinh dự và tự hào khi tham gia đoàn công tác đặc biệt của Bộ Công an Việt Nam, tìm kiếm cứu hộ cứu nạn tại Thổ Nhĩ Kỳ. Kết thúc chuyến công tác, Đoàn cứu nạn, cứu hộ, Bộ Công an đã cứu sống một người và tìm được 14 thi thể nạn nhân, đưa ra ngoài. Đoàn được nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ và các lực lượng cứu hộ, cứu nạn quốc tế ghi nhận và đánh giá rất cao về năng lực, tinh thần làm việc.

Là người trực tiếp đưa nạn nhân còn sống sót ở độ sâu 7 mét ra khỏi đống đổ nát tại Thổ Nhĩ Kỳ, Trung tá Nguyễn Chí Thành kể: Tôi được giao nhiệm vụ tiếp cận nạn nhân. Lúc đó không thể dùng máy móc tiếp cận vì sẽ gây nguy hiểm cho nạn nhân. Cách duy nhất là đào hang chui vào, dù rất nguy hiểm nhưng phải chấp nhận.

Trong quá trình xuống dưới lớp bê tông đổ sập khổng lồ, tôi đã dùng tay bới đất, đá, bê tông, vừa di chuyển liên tục vừa trao đổi với nạn nhân. Khi đưa nạn nhân lên, gia đình họ cũng không thể tin người thân họ có thể được cứu sống. Tất cả đều chắp tay, cúi đầu cảm ơn lực lượng cứu nạn, cứu hộ Việt Nam- Anh Thành tự hào cho biết.

Gặp Trung tá Thành tại Hội nghị biểu dương tôn vinh điển hình tiên tiến toàn quốc tại Hà Nội, anh nở nụ cười mộc mạc, chân thành chào đón chúng tôi. Không ai nghĩ dáng người mảnh khảnh kia đã làm nên bao điều kỳ diệu. Chỉ riêng làn da rám nắng mặn mòi là đặc trưng của người lĩnh phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ là không thể nào lẫn được.

Trung tá Thành (đứng giữa) và đồng đội được lãnh đạo Công an Thành phố Hồ Chí Minh chào đón, chúc mừng khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ quốc tế trở về từ Thổ Nhĩ Kỳ.

Luôn tự hào khi đón nhận “sứ mệnh” mà Đảng, Bộ Công an, nhân dân tin tưởng giao phó, Trung tá Nguyễn Chí Thành được Giám đốc Công an Thành phố Hồ Chí Minh tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở các năm 2020, 2021, 2022; được lãnh đạo Công an các cấp tặng nhiều bằng khen và danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn lực lượng năm 2023.

Anh Thành là 1 trong 5 gương điển hình tiên tiến được chọn giao lưu trong Hội nghị tuyên dương điển hình tiên tiến trong lực lượng Công an Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2015 - 2020. Năm 2021, Trung tá Nguyễn Chí Thành được Thành phố Hồ Chí Minh vinh danh là Gương thầm lặng mà cao cả.

Dù mệnh danh là “Người hùng chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ” nhưng ít ai biết gia cảnh của anh còn nhiều khó khăn khi một thời gian quá dài, bốn người trong gia đình người lính phòng cháy, chữa cháy gan dạ, quả cảm này vẫn đi ở trọ. Khi các phương tiện thông tin đại chúng đưa tin nhiều về những chiến công của anh, một số nhà hảo tâm và doanh nghiệp có tấm lòng vàng đã ngỏ ý chung tay, hỗ trợ tặng cho gia đình anh Thành 1 căn nhà ở xã hội.

Trước tình cảm cộng đồng dành cho cá nhân anh, Ban Chỉ huy Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đã báo cáo, xin chủ trương Ban Giám đốc Công an Thành phố Hồ Chí Minh trao tặng nhà cho anh vào tháng 3 vừa qua.

Được biết, Trung tá Nguyễn Chí Thành, Phó đội trưởng Đội Công tác chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn, Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn, Công an Thành phố Hồ Chí Minh, là cá nhân duy nhất được Bộ Công an đề nghị phong tăng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cùng với bốn tập thể trong đợt này.

Chia tay chúng tôi, vẫn nụ cười ấm áp, Trung tá Nguyễn Chí Thành quả quyết: Dù những ngày tháng tiếp theo chắc chắn còn nhiều gian khổ, nhưng tôi chưa bao giờ bằng lòng với bản thân, với kinh nghiệm xông pha các “trận chiến”. Càng được Đảng, Nhà nước, Bộ Công an, lãnh đạo, chỉ huy và nhân dân tin tưởng, tôi càng ra sức rèn luyện, không ngừng học hỏi các thế hệ cha anh đi trước, đúc rút kinh nghiệm từ thực tiễn để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao ở bất kỳ thời điểm nào, không ngại có mặt tại “điểm nóng” nào, dù khó khăn, gian khổ và thậm chí hy sinh đến tính mạng.