Người lao động đang rút BHXH một lần quá dễ dàng
5 tháng đầu năm 2023, cơ quan BHXH đã giải quyết cho gần 548.000 người hưởng các chế độ BHXH một lần
Chiều 5-6, tại buổi thông tin định kỳ cho báo chí về công tác BHXH, BHYT và BH thất nghiệp, ông Nguyễn Thế Mạnh, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết thời gian qua có tình trạng gia tăng người lao động rút BHXH một lần.
Nguyên nhân là do nhiều lao động có đời sống thực sự khó khăn, muốn rút BHXH một lần để trang trải những vấn đề mưu sinh trước mắt.
Ngoài ra, các thủ tục hành chính hiện nay để rút BHXH một lần quá dễ dàng cũng là nguyên nhân khiến người lao động rút BHXH một lần nhiều hơn. "Ở các nước khác không cho phép người lao động rút BHXH một lần, chỉ trừ trường hợp ra nước ngoài hoặc mất sức lao động" - ông Mạnh nói.
Theo ông Mạnh, hiện Luật BHXH đang được đề xuất sửa đổi theo chiều hướng đảm bảo quyền lợi cho người lao động và an sinh xã hội lâu dài, hạn chế để người lao động rút BHXH một lần. Đồng thời, tăng cường các biện pháp tuyên truyền để người lao động "đừng vì cái cái lợi trước mắt mà bỏ qua rất nhiều quyền lợi lâu dài".
Báo cáo của BHXH Việt Nam cũng cho biết 5 tháng đầu năm 2023, cơ quan BHXH cũng đã giải quyết cho 547.989 người hưởng các chế độ BHXH một lần.
Trước phiên trả lời chất vấn của Quốc hội vào sáng 6-6, ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH đã có báo cáo về tình hình tham gia BHXH và rút BHXH một lần.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết một số nước trên thế giới cho phép người lao động rút BHXH một lần chỉ khi ốm đau thập tử nhất sinh hoặc di chuyển sang quốc gia khác sinh sống. Trên thế giới không có quốc gia nào cho phép người lao động rút BHXH dễ dàng như Việt Nam.
Cũng theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, để hạn chế tình trạng người lao động rút BHXH một lần chỉ còn cách tăng quyền lợi để giữ chân người lao động như tạo việc làm bền vững, tăng chính cách tiền lương. Đồng thời, nghiên cứu chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động giúp doanh nghiệp và người lao động bớt khó khăn.
Đề xuất 2 phương án hưởng BHXH một lần
Dự thảo luật BHXH sửa đổi nêu, người lao động yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần khi đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện; ra nước ngoài để định cư.
Bên cạnh đó, người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS; Người đang bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng không thuộc trường hợp quy định của Bộ Y tế nếu yêu cầu sẽ được rút BHXH một lần.
Về quy định hưởng BHXH một lần, Bộ LĐ-TB&XH nêu ra hai phương án: Phương án 1 giữ nguyên quy định hiện hành. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo dự luật BHXH sửa đổi nêu quan điểm giới hạn chặt hơn việc rút BHXH một lần.
Phương án 2 là sau 12 tháng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm mà người lao động có yêu cầu thì được giải quyết một phần nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất.