Người mua bảo hiểm ngày càng thông thái hơn
Cùng với quá trình phát triển của thị trường bảo hiểm, đặc biệt là sau những vụ ồn ào giữa khách hàng và nhà bảo hiểm thời gian qua, hiểu biết của người mua bảo hiểm được nâng lên. Đây là cơ sở cho sự phát triển bền vững của thị trường bảo hiểm.
Chủ động hơn trong tìm hiểu sản phẩm
Chị Trần Thu Hằng (39 tuổi, trú tại huyện An Lão, Hải Phòng) cho biết, chồng chị bị bệnh gout, hồi đầu năm nay phải nằm điều trị dài ngày tại một bệnh viện tư nhân. Do chỉ tham gia Bảo hiểm Y tế (của cơ quan Bảo hiểm Xã hội) nên gia đình chị phải chi trả khoản viện phí rất lớn. Sau lần đó, chị quyết định tham gia bảo hiểm sức khỏe cho cả gia đình. Tháng 2/2024, chị đăng thông tin tìm kiếm nhà bảo hiểm lên tài khoản facebook cá nhân. Rất nhiều tư vấn viên đã chào mời sản phẩm, sau khi sàng lọc, chị quyết định gặp ba tư vấn viên từ ba công ty để nghe tư vấn về sản phẩm.
Thay vì thụ động ngồi nghe từ đầu đến cuối, chị chủ động đặt ra nhiều câu hỏi với tư vấn viên. Ngoài các câu hỏi về quyền lợi được hưởng, chị cũng hỏi về những điểm bất lợi của sản phẩm trong ngắn hạn, dài hạn và trong trường hợp nào thì chị không nhận được tiền bồi thường.
“Từ lúc ngồi với ba tư vấn viên của ba công ty bảo hiểm khác nhau để tìm hiểu sản phẩm, đến khi đặt bút ký hợp đồng bảo hiểm là gần 2 tháng. Tôi cũng chủ động ghi âm đầy đủ các cuộc tư vấn, sau đó, tôi đã loại bỏ hai tư vấn viên không chắc kiến thức chuyên môn, khi tôi hỏi nhưng không trả lời được mà lại gọi điện cầu cứu sếp và chọn ký hợp đồng với tư vấn viên còn lại”, chị Hằng chia sẻ về hành trình mua bảo hiểm của mình.
Với chị Nguyễn Thị Thu (trú tại Khu đô thị Royal City, Hà Nội), nếu như trước kia, chị thường mua bảo hiểm khi được họ hàng, bạn bè chào mời thì năm nay, chị đã chủ động tìm hiểu để mua mới cho toàn bộ thành viên trong gia đình, rà lại hợp đồng bảo hiểm cũ của chị (được tham gia từ hơn 10 năm trước) xem có còn phù hợp sức khỏe tài chính ở thời điểm hiện tại hay không.
“Tôi soạn sẵn các câu hỏi cho tư vấn viên sau khi tham khảo các chuyên gia trên các hội nhóm về bảo hiểm cũng như trên báo chí. Nhờ đọc được bài báo “Lầm tưởng về bảo hiểm” trên Báo Đầu tư Chứng khoán, tôi mới biết một nhầm tưởng khá phổ biến của người mua bảo hiểm lâu nay là sau một thời gian đóng phí nhất định, chẳng hạn 10 năm, chắn chắn được nhận về toàn bộ số tiền đã đóng kèm lãi, nhưng thực tế, có thể chỉ nhận được số tiền ít hơn số đã đóng”, chị thú nhận.
Bảo hiểm là một sản phẩm tài chính phức tạp, không phải người có chuyên môn về tài chính và không dành thời gian nghiên cứu thì không dễ để hiểu cho đúng, chứ chưa nói đến hiểu sâu. Để rồi, sau một thời gian tham gia, không ít người “té ngửa” vì quyền lợi của sản phẩm không phải như mình nghĩ bấy lâu nay. Khi ấy, khách hàng muốn hủy hợp đồng cũng khó mà đóng tiếp cũng chẳng xong.
Câu chuyện đàm phán mua bảo hiểm của anh Nguyễn Văn Nam (trú tại TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) khá thú vị. Anh cho biết, anh đã tìm đến một tư vấn viên bảo hiểm uy tín để tham gia hợp đồng bảo hiểm có mức phí 500 triệu đồng/năm. Để tránh rơi vào tình huống như một số bạn bè anh bị công ty bảo hiểm từ chối trả tiền bảo hiểm với các lý do như kê khai thiếu đầy đủ…, anh đã yêu cầu tư vấn viên ký biên bản cam kết riêng. Ngoài cam kết tư vấn đúng, đủ theo điều khoản hợp đồng, kê khai hồ sơ y tế trung thực, tư vấn viên còn cam kết thay mặt anh đòi bồi thường sau này. Anh cũng giữ lại 100 triệu đồng của tư vấn viên để “làm tin” và tư vấn viên đã đồng ý.
Khách hàng thông thái thúc đẩy tư vấn viên chuyên nghiệp hơn
Từ góc nhìn của bà Nguyễn Ngọc Thanh, Tổng giám đốc F.I.S Vietnam, người tham gia bảo hiểm có thể đưa ra nhiều yêu cầu với phía nhà cung cấp để bảo vệ chính mình, quan trọng là họ có đủ hiểu biết, đủ tầm để đàm phán lại các nội dung trong hợp đồng bảo hiểm trước khi ký kết với doanh nghiệp bảo hiểm hay không.
Chị Nguyễn Thu Hương, một đại lý bảo hiểm cũng nêu quan điểm: “Thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng thiếu cơ chế bảo vệ người mua bảo hiểm, nhưng lại bỏ qua một tip quan trọng là khách hàng cần tự bảo vệ chính mình. Giống như mua bất kỳ một loại hàng hóa nào, người mua bảo hiểm cũng phải tìm hiểu thông tin, nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm. Khách hàng cần chủ động bảo vệ mình bằng việc chủ động lựa chọn nhà tư vấn, thay vì thụ động bị mời mua”.
Theo chị Hương, “khi khách hàng đủ thông thái sẽ thu hút để từ đó lựa chọn những tư vấn viên xứng tầm”. Tư vấn viên giỏi phải là người am hiểu về sản phẩm, quy định pháp luật về bảo hiểm, thấu hiểu khách hàng để đưa ra sản phẩm tốt nhất, phù hợp nhất với khả năng tài chính cũng như yêu cầu của khách hàng, thay vì chỉ tập trung vào doanh số.
“Để dẫn đến lầm tưởng trên diện rộng về sản phẩm bảo hiểm trong thời gian là do tư vấn viên thiếu năng lực, đạo đức. Tất nhiên, không thể không nói đến trách nhiệm của người mua bảo hiểm ở đây, bởi không ai có trách nhiệm với người mua bảo hiểm tốt hơn chính họ”, chị Hương khẳng định.
Lâu nay, chúng ta vẫn hiểu bên mua bảo hiểm là người tiêu dùng, là bên yếu thế vì buộc phải sử dụng hợp đồng mẫu do doanh nghiệp bảo hiểm đưa ra, nhưng thực tế, người mua bảo hiểm hoàn toàn có thể thỏa thuận về một số điều khoản với bên bán bảo hiểm.
Trở lại với câu chuyện người mua bảo hiểm ngày càng thông thái hơn, nhất là sau nhiều vụ việc tranh chấp ồn ào giữa khách hàng và công ty bảo hiểm thời gian qua, điều này không chỉ giúp người mua bảo hiểm được bảo vệ tốt hơn, mà tạo sức ép thúc đẩy hoạt động bán bảo hiểm ngày càng chuyên nghiệp hơn. Đây là nền tảng cần thiết cho sự phát triển bền vững của ngành bảo hiểm.
Luật sư Trần Hoàng Vũ , Giám đốc Công ty Luật AEC
10 lưu ý dành cho khách hàng trước khi ký hợp đồng bảo hiểm
1. Nắm chắc thông tin cơ bản của công ty bảo hiểm (tên, địa chỉ, số điện thoại liên lạc,…) khi gặp vướng mắc có thể liên hệ trực tiếp; xác nhận lại thông tin người được bảo hiểm, người thụ hưởng trên hợp đồng.
2. Những thông tin của người được bảo hiểm, người thụ hưởng cần phải khớp với những thông tin mà bạn đã cung cấp.
3. Đối tượng được bảo hiểm phải nằm trong độ tuổi bảo hiểm,có sức khỏe đảm bảo tiêu chuẩn của gói bảo hiểm.
4. Điều khoản về số tiền bảo hiểm là căn cứ để tính các quyền lợi bảo hiểm khi xảy ra rủi ro.
5. Phạm vi, điều kiện và quyền lợi bảo hiểm là các điều khoản liên quan trực tiếp tới quyền lợi của người mua, tránh trường hợp được “tư vấn một đằng nhưng điều khoản ghi một nẻo”.
6. Điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm, không phải trường hợp tử vong nào cũng được bồi thường tiền bảo hiểm, ví dụ những trường hợp tử vong do tự tử, án hình sự… thì sẽ không được hưởng bảo hiểm. Nhiều công ty đã thiết kế điều khoản này chặt chẽ để bảo đảm quyền lợi nên khách hàng hãy đọc kỹ.
7. Nội dung về thời hạn bảo hiểm là thời hạn mà người đóng bảo hiểm được công ty bảo hiểm bảo bảo vệ. Trong thời gian này, nếu người đóng bảo hiểm xảy ra rủi ro thì sẽ được công ty bồi thường theo đúng quy định hợp đồng.
8. Điều khoản mức phí bảo hiểm và phương thức đóng phí.
9. Thời hạn, phương thức trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường.
10. Các điều khoản về giải quyết tranh chấp.