Người thủ từ 86 tuổi, đóng phim 'Con thuyền số phận' khiến khách Tây mê đắm là ai?

Đến đền Thái Vi, du khách không chỉ tham quan, vãn cảnh, chiêm bái mà còn được nghe thủ từ Chu Văn Thim (86 tuổi) giới thiệu về lịch sử hình thành ngôi đền và công lao các vị vua, tướng nhà Trần đánh đuổi giặc Nguyên Mông. Đặc biệt, du khách còn được nghe ông biểu diễn nhạc cụ dân tộc như đàn bầu, đàn nhị, sáo mèo...

Đền Thái Vi thờ 4 vị vua, 2 vị tướng và hoàng hậu nhà Trần trên đất cố đô.

Cụ Thim sinh ra và lớn lên ở thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải (cũ), nay là phường Nam Hoa Lư (Ninh Bình). Cụ đã có gần 30 năm làm thủ từ đền Thái Vi. Tại đền, cụ đã dùng nhạc cụ dân tộc như một ngôn ngữ để “kể chuyện” và quảng bá lịch sử, văn hóa con người Cố đô Hoa Lư và Việt Nam đến với du khách trong nước, quốc tế.

“Tôi không được học qua trường lớp âm nhạc nào. Xưa kia đi hội làng, nghe và xem các cụ chơi nhạc rồi mày mò học theo. Sau này, tôi cũng chơi được các nhạc cụ như kèn tàu cho đoàn tuồng địa phương và nhạc cụ dân tộc tại các lễ hội của làng rồi dần thành quen đến nay”, cụ Thim bộc bạch.

Cụ Chu Văn Thim có gần 30 năm làm thủ từ ở ngôi đền Thái Vi.

Về sau, cụ Thim tự mày mò làm đàn bầu, sáo trúc để thỏa niềm đam mê với nhạc cụ dân tộc của mình. Khi làm thủ từ, khách đến với đền cụ đều sẵn sàng phục vụ và hướng dẫn cho mọi người cách chơi các nhạc cụ dân tộc này.

Việc cụ Thim chơi được các nhạc cụ dân tộc đã tạo nên thương hiệu riêng không chỉ ở vùng đất Ninh Bình mà còn đối với du khách trong nước và quốc tế. Cụ Thim kể: "Có đoàn khách quốc tế dù đi tham quan đầm Vân Long nhưng vẫn quay lại đền Thái Vi để nghe và xem tôi chơi nhạc cụ dân tộc trước khi về nước. Trong đó, 10 đoàn khách quốc tế đến đây đều muốn nghe tôi chơi nhạc. Ngoài ra, tôi cũng đi biểu diễn, quảng bá âm nhạc dân tộc đến với du khách ở nhiều sự kiện khác nhau”.

Cụ là người dùng nhạc cụ dân tộc như một ngôn ngữ để “kể chuyện” và quảng bá lịch sử, văn hóa đến với du khách.

Không chỉ chơi được các loại nhạc cụ, cụ Thim còn được du khách yêu mến, trầm trồ khen ngợi bởi sự gần gũi trong cách đón tiếp và ấn tượng với khả năng giao tiếp cơ bản bằng tiếng Pháp, tiếng Anh. Cụ cũng được xem như “đại sứ” đưa văn hóa Việt Nam vươn xa đến bạn bè quốc tế.

Đối với cụ Thim, niềm hạnh phúc lớn nhất không chỉ là quảng bá văn hóa, lịch sử con người Việt Nam đến với du khách mà là được truyền dạy tình yêu âm nhạc dân tộc đến với thế hệ trẻ và được nhìn thấy những người trẻ háo hức khi tiếp xúc, đam mê với nhạc này”.

Cũng theo cụ Thim, từ hàng chục năm trước cụ từng là hướng dẫn viên nghiệp dư khi cầm loa đứng dọc sông Ngô Đồng giới thiệu cho du khách về lịch sử đền Thái Vi, Bích Động.

Nhiều đoàn khách trong nước và quốc tế đến đền Thái Vi đều muốn nghe tiếng nhạc dân tộc của cụ Thim.

“Tình yêu dòng nhạc cụ dân tộc gắn bó với tôi từ khi còn trẻ đến hiện tại vẫn như ngày mới bắt đầu. Nhạc dân tộc tuy nói dễ nhưng lại rất khó chơi so với nhạc hiện đại ở nhạc điệu, âm điệu của từng loại nhạc cụ khác nhau”, cụ Thim chia sẻ.

Một du khách người Anh chia sẻ: “Cả đoàn khách chúng tôi đến đây tò mò, quây quần nghe cụ chơi đàn, thổi sáo và cảm nhận những tiếng nhạc được đánh ra từ vật dụng thô sơ. Thật ấn tượng và tuyệt vời khi được trực tiếp xem và nghe cụ đánh nhạc, ghi lại những thước phim về làm kỷ niệm".

Nhiều đoàn khách tò mò, quây quần xem, nghe cụ Thim chơi nhạc.

Với những đóng góp của mình, cụ Thim được tổ chức Unesco tặng bằng khen vì gìn giữ di sản tại đền Thái Vi và truyền dạy âm nhạc dân gian qua các lớp học cộng đồng. Ngoài ra, cụ cũng được trao tặng bảng vàng vinh danh thủ nhang tiêu biểu toàn quốc và nhiều giấy khen, bằng khen các cấp.

Cụ được xem như “đại sứ” đưa văn hóa Việt Nam vươn xa đến bạn bè quốc tế.

Được biết, với mái tóc bạc và chùm râu trắng như cước, cụ Thim từng tham gia đóng thầy lang, thầy đồ, người trông chùa nhận nuôi trẻ bị bỏ rơi trong phim Đinh Tiên Hoàng Đế và Con thuyền số phận.

Nhiều du khách ghi lại khoảnh khắc cụ Thim chơi nhạc để làm kỷ niệm.

Cụ Thim được tặng bằng khen vì những đóng góp lâu dài trong việc gìn giữ di sản tại đền Thái Vi và những đóng góp cho việc thực hành, truyền dạy âm nhạc dân gian qua các lớp học cộng đồng.

Trần Nghị