Người vun đắp quan hệ kết nghĩa địa phương Việt – Đức

Chị Hương hiện là chủ nhà hàng châu Á “Orchidea HUONG”, ở thành phố Wernigerode, một thành phố nhỏ tuyệt đẹp ở vùng núi Harz - vùng du lịch nổi tiếng của nước Đức, nằm giữa "ngã ba" của ba bang miền Trung nước Đức là Sachsen-Anhalt, Niedersachsen và Thüringen. Chị Hương cũng được coi là “cầu nối” giúp thiết lập quan hệ kết nghĩa giữa hai thành phố Wernigerode (thuộc bang Sachsen-Anhalt) và Hội An năm 2013.

Chị Hương tới Đức lần đầu tiên năm 1976 để học đại học và đã định cư tại Wernigerode từ năm 1987. Ngày 1/10/2008, ngày "Nước Đức nói lời cảm ơn” (Deutschland sagt Danke!), chị Hương Trute cùng với 200 người nước ngoài đến Đức định cư, lao động và xây dựng quê hương thứ hai, đã được Thủ tướng khi đó là bà Angela Merkel mời tham dự tọa đàm trực tiếp và vinh danh vì những cống hiến cho nước Đức. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử nước Đức, Thủ tướng trực tiếp gặp gỡ, mạn đàm, trao đổi và nói lời cảm ơn với lực lượng lao động người nước ngoài vì những đóng góp vào công cuộc xây dựng và phát triển nước Đức.

Hai năm sau đó, tháng 12/2010, nhân kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Đức, Thị trưởng thành phố Wernigerode, Peter Gaffert, cùng nhiều lãnh đạo thành phố tiếp tục vinh danh chị Hương Trute với "Giải thưởng công dân" vì những cống hiến to lớn của chị trong nhiều lĩnh vực với thành phố. Đây là sự ghi nhận và đánh giá cao của chính quyền sở tại, không chỉ đối với cá nhân chị Hương mà còn đối với sự hội nhập thành công của cộng đồng người Việt Nam tại Wernigerode và tại nước Đức.

Ông Andreas Heinrich, Chủ tịch Quỹ "Wernigerode Hospitälerstiftung", quỹ trao giải thưởng này, cho biết quyết định trao giải cho chị Hương xuất phát từ những cống hiến đặc biệt của chị giúp người Việt hòa nhập tốt hơn vào cuộc sống-xã hội sở tại, quảng bá và giới thiệu văn hóa Việt Nam đến với người Đức và làm cầu nối giữa hai nền văn hóa Việt-Đức.

Thành công nối tiếp thành công, năm 2014, chị Hương đã được Tổng thống Đức Joachim Gauck trao Huân chương Công trạng của Đức, để ghi nhận những đóng góp to lớn của chị đối với nước Đức.
Với những đóng góp nổi trội trong vun đắp tình hữu nghị giữa Việt Nam và CHLB Đức, đầu năm 2024, chị đã được Tổng thống Liên bang Đức Frank-Walter Steinmeier mời tham gia đoàn Chính phủ Đức thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, với tư cách "khách mời đặc biệt".

Về nước tham dự Hội nghị về người Việt Nam ở nước ngoài trên toàn thế giới lần thứ IV, diễn ra tại Hà Nội từ ngày 21 - 24/8/2024, chị Hương được mời có bài phát biểu trước Hội nghị về sự hội nhập thành công, sâu rộng vào xã hội Đức của cộng đồng người Việt Nam.

Nhắc đến chị Hương, không thể không nhắc tới vai trò “cầu nối” cho quan hệ giữa hai thành phố Wernigerode và Hội An. Đây là mối quan hệ kết nghĩa đầu tiên giữa một thành phố của CHLB Đức với một thành phố của Việt Nam, được ký kết bằng văn bản theo quy chuẩn kết nghĩa quốc tế giữa các địa phương.

Trong 11 năm qua, bám sát nội dung thỏa thuận trong văn bản đã ký kết, hai thành phố đã cùng nhau thực hiện được hàng loạt dự án thiết thực và có ý nghĩa. Năm 2018, hai bên đã thực hiện dự án hợp tác lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời với công suất 60kWp tại thành phố Hội An, với nguồn tài trợ từ quĩ phát triển cộng đồng bền vững NaKoPa của Bộ Hợp tác và Phát triển kinh tế Liên bang Đức. Đến năm 2019, hai thành phố đã được nhận Giải nhất Giải thưởng bền vững của Đức do Bộ Hợp tác và Phát triển kinh tế Liên bang Đức trao tặng, với số tiền thưởng 60.000 euro.

Trong 3 năm 2020-2023, thêm Dự án “WiSo-Partnerschaft Harz-Hội An” được thực hiện thành công. 40 thanh niên Hội An được học tiếng Đức miễn phí và được sang Wernigerode du học nghề. Đến tháng 7/2024, hầu hết các bạn trẻ này đã tốt nghiệp trường nghề và được các doanh nghiệp Đức nhận vào làm việc, số còn lại sẽ tốt nghiệp vào cuối 2024 và vào năm 2026.

Ghi nhận những đóng góp to lớn của chị Hương trong dự án kết nối địa phương Việt – Đức, năm 2022, Bộ Nhập cư và Dân số bang Sachsen-Anhalt đã trao tặng chị Giải nhất Nhân khẩu học với thành tích đưa học sinh Việt Nam du học tại Sachsen-Anhalt qua dự án "WiSo-Parnership Harz-Hoi An".

Chia sẻ với phóng viên TTXVN tại Đức, chị Hương cho biết quan hệ kết nghĩa giữa các địa phương, dù là ở bình diện nào, trên cấu trúc văn hóa nào, cũng dựa trên quan hệ giữa người dân hai bên. Hai địa phương có văn hóa khác biệt đòi hỏi phải có sự đồng thuận trên cơ sở cởi mở, trung thực, bình đẳng và trật tự. Rào cản về ngôn ngữ và văn hóa là những thử thách rất lớn cho cả hai bên.

Trải qua hơn một thập niên quan hệ giao lưu, Hội An và Wernigerode đã tìm ra được rất nhiều điểm có thể học hỏi lẫn nhau. Đó là sự cởi mở trong giao tiếp, sự tôn trọng lẫn nhau, củng cố và vun đắp niềm tin với đối tác, qua những thỏa thuận cụ thể được thực hiện chỉn chu, đúng hạn định… Những điều này, theo chị Hương, chính là những điều kiện tiên quyết để trở thành bạn bè thân thiết.

Chị Hương chia sẻ: “Hội An và Wernigerode tự hào nhìn lại mối quan hệ gắn bó khăng khít trong hơn 10 năm qua với niềm tin đã và sẽ mang đến cho nhau điểm nhấn văn hóa sắc màu cho mỗi địa phương của mình, cùng nhau thúc đẩy địa phương phát triển bền vững”.

Ngoài những đóng góp trong thiết lập quan hệ kết nghĩa giữa các địa phương Việt - Đức, chị Hương còn sáng lập mạng lưới các tổ chức giúp đỡ người nhập cư của bang Sachsen-Anhalt cũng như hỗ trợ một số cá nhân, trại trẻ có hoàn cảnh khó khăn...

Theo chị, 25% tổng thu nhập quốc dân (GDP) của Đức được thực hiện bởi các tổ chức hội đoàn và đó chính là tiềm năng để người Việt ở Đức khích lệ người Đức chung tay đóng góp xây dựng quê hương mình. Tuy nhiên, cho đến nay, vì rào cản ngôn ngữ và ý thức hội nhập của một bộ phận lớn người Việt vào xã hội nước sở tại chưa cao nên người Việt ở Đức còn bỏ lỡ rất nhiều cơ hội.

Chị Hương ví dụ: “Ở một địa phương của Đức có người Kenya tham gia Đội cứu hỏa tình nguyện. Người này đã thuyết phục được địa phương của anh, với sự tham gia của đội cứu hỏa địa phương, nhận tài trợ của NaKoPa để đào tạo đội cứu hóa ở quê hương Kenya kèm theo trao tặng một xe cứu hỏa chuyên nghiệp”.

Đối với Việt Nam, trong giai đoạn 2023-2026, dự án “Con đường di sản sinh thái” đang được Wernigerode và Hội An lên dự trù qui hoạch với kinh phí tài trợ dự kiến cũng từ quĩ phát triển cộng đồng bền vững NaKoPa. Điều phối dự án này là cơ quan về sáng kiến chính sách phát triển của Đức, Engagement Global, vốn chi hàng triệu euro mỗi năm cho các dự án hợp tác giữa các địa phương trên toàn cầu.

Chị Hương cho rằng, Việt Nam còn rất nhiều vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn..., và tiềm năng, cơ hội hợp tác với các đối tác Đức còn vô cùng to lớn. Chị Hương đánh giá trong những năm qua, chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài của Chính phủ Việt Nam đã có những thay đổi lớn, có sự cởi mở trong các thủ tục pháp lý, miễn thị thực cho người mang hộ chiếu Việt Nam, tạo thuận lợi cho việc nhập cảnh, mở hành lang pháp lý cho người Việt tại nước ngoài về Việt Nam hợp tác, đầu tư…

Tham dự Hội nghị về người Việt Nam ở nước ngoài trên toàn thế giới lần thứ IV, chị Hương mong có cơ hội tiếp xúc với các đại biểu Việt kiều từ mọi nơi trên thế giới để được học hỏi, trao đổi kinh nghiệm. Chị Hương cũng mong muốn góp thêm tiếng nói cho Hội nghị, trong bối cảnh người Việt trẻ sang Đức học nghề, làm việc với số lượng lớn, và ngày càng nhận thức được sự thay đổi lớn trong tương lai của cộng đồng người Việt tại Đức.

Thu Hằng (TTXVN)