Nguồn gốc COVID-19 bắt nguồn từ con lửng chó?

Virus SARS-CoV-2 được tìm thấy trong DNA của một con lửng chó được mua từ chợ hải sản Nam Hoa (Vũ Hán, Trung Quốc) gần nơi phát hiện trường hợp nhiễm COVID-19 đầu tiên ở người, hãng AP dẫn thông tin từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Dữ liệu cho thấy một số mẫu gen động vật dương tính với virus, trong đó có mẫu gen được cho là của con lửng chó.

Chợ hải sản Nam Hoa ở Vũ Hán, Trung Quốc. Ảnh: AP

Tổng Giám đốc WHO - ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết các mẫu gen đã được Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CCDC) tải lên cơ sở dữ liệu virus công cộng lớn nhất thế giới (GISAID).

Thông tin này bổ sung bằng chứng cho giả thuyết COVID-19 có nguồn gốc từ động vật chứ không phải phòng thí nghiệm.

Theo ông Tedros, “những dữ liệu này không đưa ra câu trả lời chính xác về cách thức đại dịch bắt đầu, nhưng nó đã giúp chúng ta đến gần hơn với câu trả lời đó”.

Tuy nhiên, một bài báo in được công bố vào tháng 2 của các nhà khoa học CDC Trung Quốc cho rằng virus có trong cơ thể người và con người mang virus đến chợ chứ không phải động vật lây bệnh cho người. Trong bài báo, họ không đề cập đến việc các mẫu gen động vật lấy từ khu chợ dương tính với virus SARS-CoV-2 mặc dù họ đã có kết quả phân tích các mẫu gen này trước đó.

Ngược lại, trao đổi với AP, nhà dịch tễ học và là thành viên sáng lập của văn phòng Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Mỹ tại Trung Quốc - ông Ray Yip cho rằng “dữ liệu lấy mẫu môi trường chợ do CDC Trung Quốc công bố cho đến nay là bằng chứng mạnh mẽ nhất để chứng minh nguồn gốc động vật”.

Mã di truyền của virus SARS-CoV-2 được tìm thấy trong các mẫu gen động vật ở khu chợ khá khớp với mã di truyền của virus ở dơi. Vì vậy, nhiều nhà khoa học nghi ngờ virus gây bệnh đã nhảy trực tiếp từ dơi sang người hoặc thông qua một động vật trung gian như tê tê, chồn sương hoặc lửng chó.

Con lửng chó - động vật được đặt giả thuyết là nguồn gốc gây ra đại dịch COVID-19. Ảnh: AP

Ông Mark Woolhouse, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại ĐH Edinburgh (Anh), cho biết nếu có thể chứng minh được những con lửng chó mắc COVID-19 và virus gây bệnh ở lửng chó có nguồn gốc sớm hơn những virus đã lây nhiễm cho người thì “đó có lẽ là bằng chứng tốt nhất mà chúng ta mong đợi”.

Vào tháng 2, tờ Wall Street Journal đưa tin rằng Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) đã đánh giá “với độ tin cậy thấp” rằng virus đã rò rỉ từ phòng thí nghiệm. Nhưng nhiều nhà khoa học và nhà nghiên cứu Mỹ không đồng ý cho rằng nhiều khả năng nó đến từ động vật.

Đầu tháng 3, WHO cho biết vẫn cố gắng xác định nguồn gốc của đại dịch. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết việc nghiên cứu nguồn gốc thực sự của đại dịch có thể kéo dài thêm nhiều năm nữa.

HOÀNG NHI