Nguy cơ bất ổn kinh tế toàn cầu do đồng bạc xanh tăng giá

Đồng USD tăng giá mạnh mẽ sau bầu cử Mỹ. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Theo tờ “The Economist”, năm 1971, ông John Connally, khi đó là Bộ trưởng Tài chính Mỹ, đã nói với những người đồng cấp châu Âu rằng đồng USD là “tiền tệ của chúng tôi, nhưng là vấn đề của các bạn”. Trong nửa thế kỷ tiếp theo, nền kinh tế toàn cầu đã trải qua nhiều biến đổi, nhưng câu nói của ông Connally vẫn đúng: mặc dù giá trị của đồng USD phần lớn vẫn được xác định bởi các diễn biến ở bên trong nước Mỹ. Tuy nhiên, sự biến động của đồng tiền này vẫn luôn tạo ra những gợn sóng trên khắp thế giới.

Một trong những biến động lớn như vậy có thể sắp xảy ra, vì các chính sách kinh tế mà Tổng thống đắc cử Donald Trump đã cam kết thực hiện trong chiến dịch tranh cử vừa qua, có thể sẽ thúc đẩy đồng bạc xanh tăng giá. Điều đó báo hiệu những rắc rối cho tăng trưởng kinh tế ở phần còn lại của thế giới.

Hiện vẫn chưa rõ chính xác là ông Trump muốn và có thể thực hiện được bao nhiêu phần trong số những cam kết kinh tế mà ông đã đưa ra. Nhưng sự phấn khích trên thị trường chứng khoán Mỹ (chỉ số chứng khoán S&P 500 liên tiếp đạt kỷ lục trong ba ngày sau bầu cử, từ ngày 6-8/11) đã hé lộ những gì các nhà đầu tư kỳ vọng.

Các nhà giao dịch cho rằng chính phủ sắp tới sẽ thúc đẩy lợi nhuận của các công ty Mỹ thông qua việc cắt giảm thuế và bãi bỏ quy định, khi chi tiêu của chính phủ tăng vọt. Sự kết hợp giữa thâm hụt ngân sách cao hơn và lạm phát tái phát sẽ buộc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) phải giữ lãi suất ở mức cao hơn so với mức mà lẽ ra họ đã có thể thực hiện nếu không có Tổng thống Trump. Lãi suất cao hơn sẽ khiến việc nắm giữ chứng khoán bằng đồng USD trở nên hấp dẫn hơn, tạo động lực cho đồng bạc xanh tăng giá.

Một phần của kịch bản này đã diễn ra. Ngày 7/11, Fed, như dự kiến, đã cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm, hạ phạm vi mục tiêu xuống còn 4,5-4,75%. Chủ tịch Fed Jerome Powell đã để ngỏ khả năng cơ quan này sẽ giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp vào tháng 12 tới, thay vì tiếp tục cắt giảm. Đáng chú ý, trong tuyên bố mới nhất của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), các nhà hoạch định chính sách tiền tệ Mỹ không còn nói rằng họ “có nhiều niềm tin hơn rằng lạm phát đang di chuyển một cách bền vững về mức 2%” như trong tuyên bố trước đó vào tháng 9/2024. Viễn cảnh lãi suất của Mỹ cao hơn đã đẩy giá trị đồng USD tăng 1,5% so với sáu loại tiền tệ phổ biến trong giỏ tiền tệ quốc tế suốt bốn tuần qua.

Hữu Tiến (P/v TTXVN tại London)