Nguy cơ lớn với châu Á khi đồng yen giảm mạnh

Trong bối cảnh đồng yen giảm xuống đáy, một số nhà đầu tư đang đánh giá viễn cảnh các nền kinh tế châu Á đồng loạt phá giá tiền tệ để tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa, châm ngòi cho một cuộc chiến tranh tiền tệ mới.

Giới phân tích đồn đoán rằng tuần trước chính phủ Nhật Bản đã can thiệp để kéo đồng yen ra khỏi đáy sâu 34 năm so với USD, nhưng chuyên gia cũng cảnh báo rằng động thái của Tokyo sẽ không tạo ra tác động lâu dài, nghĩa là rất có thể yen sẽ tiếp tục yếu.

Nguy cơ chiến tranh tiền tệ

Đồng yen giảm giá sẽ tăng cường áp lực cạnh tranh lên những nền kinh tế thiên về xuất khẩu tại châu Á, đặc biệt là Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan.

Giả thuyết một số nhà đầu tư đưa ra là đà giảm mang tính bất ổn của đồng yen có thể buộc các hàng xóm của Nhật Bản có hành động quyết liệt, dù cho đến hiện tại những nền kinh tế này vẫn đang nỗ lực củng cố đồng nội tệ.

Chỉ một số ít nhà đầu tư ủng hộ giả thuyết này, nhưng nó vẫn thu hút sự chú ý bởi viễn cảnh USD tăng cao trong thời gian dài.

Henry Quek, trưởng bộ phận thị trường toàn cầu tại State Street, bình luận: “Với tình huống hiện nay, có khả năng chúng ta sẽ chứng kiến một chuỗi phá giá cạnh tranh nếu đồng yen tiếp tục giảm sâu”.

Các ngân hàng trung ương châu Á đều đang tích cực hỗ trợ đồng nội tệ, nhưng yen là đồng tiền mất giá mạnh nhất trong khu vực, làm xói mòn sức cạnh tranh của những nền kinh tế gần với Nhật Bản. Điều đó có thể sẽ gây ra sự bất bình, Bloomberg dự đoán.

Vào cuối tháng 4, đồng nội tệ của Nhật Bản đã giảm xuống mức sâu nhất so với nhân dân tệ kể từ năm 1992. Yen đang ở gần mức thấp nhất so với won kể từ năm 2008 và đang ở đáy sâu nhất trong 31 năm khi so với dollar Đài Loan.

Kisoo Park, nhà quản lý danh mục cấp cao tại Manulife Investment Management, nhận xét: “Sự phá giá cạnh tranh đang diễn ra. Dù việc phá giá đồng tiền là có chủ đích hay không thì nó cũng đang diễn ra và gây ra tác động lên phần còn lại của khu vực”.

Áp lực với những đồng tiền khác

Các nhà quan sát thị trường dự báo đà giảm nặng nề của đồng yen có thể đẩy những đồng tiền khác tại châu Á đi xuống.

Arjun Vij, nhà quản lý danh mục tại JPMorgan Asset Management, cho biết: “Đồng yen giảm mạnh sẽ khiến những đồng tiền châu Á khác như won của Hàn Quốc và dollar Đài Loan cùng đi xuống”.

Khoon Goh, trưởng bộ phận nghiên cứu châu Á tại ANZ Group, đồng won và dollar Đài Loan sẽ khó có thể nhận thấy lợi ích từ cơn sốt đầu tư trí tuệ nhân tạo vào hai nền kinh tế này cho đến khi giá yen đảo chiều.

Một điểm tích cực là nhà chức trách Nhật Bản đã ra tín hiệu họ có thể sẽ không cho phép đồng yen giảm sâu hơn nữa. Tuần trước, chính phủ Nhật Bản có vẻ đã hai lần can thiệp vào thị trường để kéo yen từ 160 JPY đổi 1 USD lên 155 JPY đổi 1 USD. Hôm 8/5, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản cũng ẩn ý về khả năng tăng lãi suất để hỗ trợ đồng nội tệ.

Ngoài ra, đa số các nhà đầu tư cũng không lo ngại nguy cơ khủng hoảng tài chính trong châu Á do hầu hết các nền kinh tế đã chuẩn bị tốt hơn để tránh lặp lại tình trạng hỗn loạn vào cuối những năm 1990.

Chẳng hạn, so với quá khứ, các quốc gia châu Á hiện có lượng dự trữ ngoại hối lớn hơn, giám sát khu vực tài chính chặt chẽ hơn và thị trường vốn địa phương sâu hơn.

Một ẩn số lớn là động thái của Trung Quốc đối với nhân dân tệ. Giá nhân dân tệ đang có nguy cơ bị đồng yen đẩy xuống, gây bất ổn trong khu vực. Đồng nội tệ của Trung Quốc được coi là mỏ neo cho những đồng tiền khác trong khu vực. Biến động nhỏ của nhân dân tệ cũng có khả năng gây ra tác động lớn lên châu Á.

Bloomberg nhận định thị trường cho rằng Bắc Kinh cần phải thực hiện biện pháp quyết liệt để hỗ trợ nền kinh tế đang sa sút. Phá giá nhân dân tệ sẽ là một động thái bùng nổ.

John Woods, Giám đốc đầu tư khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Lombard Odier Hong Kong, phát biểu: “Khi nhìn vào châu Á và quan sát sự yếu kém đặc biệt của đồng yen, chúng tôi bắt đầu lo ngại về mức độ cạnh tranh tương đối, đặc biệt là với Trung Quốc. Do đó, tôi đặc biệt lưu ý về rủi ro phá giá tiền tệ tại châu Á".

Như Hằng/Bloomberg