Nguy cơ rò rỉ thông tin cá nhân từ số điện thoại đã hủy thuê bao

Trên thực tế, vấn đề này không thể được giải quyết bằng cách chỉ dựa vào các nhà mạng. Xét cho cùng, hầu hết thông tin cá nhân được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu của các công ty công nghệ, các công ty thương mại điện tử chứ không chỉ ở nhà mạng. Các nhà mạng không có khả năng can thiệp vào dữ liệu của người dùng được lưu trữ ở các công ty khác.

Số điện thoại di động hầu như chứa tất cả thông tin cá nhân của một người dùng, vì vậy nếu số điện thoại này bị hủy thuê bao và sau đó được kích hoạt lần thứ hai, ai sẽ bảo vệ dữ liệu cá nhân vẫn được lưu trữ trên đám mây đó?

Phần mềm mua sắm sẽ làm rò rỉ số điện thoại và địa chỉ của bạn hoặc thậm chí số thẻ ngân hàng, lưu trữ đám mây có thể làm rò rỉ tất cả ảnh, phần mềm tìm kiếm sẽ làm rò rỉ tất cả các truy cập của bạn. Đối với nhiều người dùng, họ có thể phải thay đổi (hủy) số điện thoại vì nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như đi nước ngoài, chấp hành án, thay đổi thành phố, ai đó hay đột ngột qua đời. Nhưng họ có thể không biết rằng sau khi thay đổi số điện thoại di động, thông tin riêng tư (nằm trong số điện thoại) được lưu trữ trên máy chủ của các công ty công nghệ sẽ bị rò rỉ khi người dùng khác đăng ký sử dụng số điện thoại di động cũ đó.

Vài ngày trước, Xiao Yang, một người dùng di động ở Thành Đô, đã gặp phải một trải nghiệm tương tự như vậy. Sau khi anh đăng ký một số điện thoại di động mới, rất nhiều số điện thoại lạ gọi đến để tìm một người mà anh không biết. Sau khi đăng ký một số nền tảng thương mại điện tử như Taobao, JD hay các trang mạng tìm kiếm như Baidu, iQiyi, tất cả dữ liệu của một người dùng đó đã bị tiết lộ. Sau đó, anh mới nhận ra rằng số điện thoại di động này đã được sử dụng trước đó, sau một hồi tìm hiểu, anh có thể đã phác thảo ra chân dung của người dùng này.

Do nhà mạng kích hoạt lại số điện thoại di động (đã qua sử dụng, khi có người dùng mới) nên dữ liệu của người dùng đầu tiên rất dễ bị rò rỉ. Vấn đề này thực sự đáng lo ngại, nhưng không dễ giải quyết, trừ khi nhà mạng không còn kinh doanh số điện thoại di động đã qua sử dụng nữa.

Quyền riêng tư của một cô gái 15 tuổi

Ảnh: Sina

Xiao Yang là một doanh nhân đã đi từ Bắc Kinh đến Thành Đô, để thuận tiện cho việc kinh doanh, anh đã đăng ký một số điện thoại di động địa phương ở Thành Đô. Tuy nhiên, anh đã gặp vô số tin nhắn và cuộc gọi điện thoại khó hiểu với số điện thoại mới.

Đầu tiên, anh Xiao nhận được tin nhắn quảng cáo gia sư giúp làm bài tập về nhà mỗi ngày, và sau đó có người gọi điện hỏi anh ấy có muốn đặt một lớp học thêm không, anh ấy nhận ra rằng chiếc điện thoại này có thể là của người khác đã sử dụng nó cách đây không lâu.

Sau đó, hết cái này đến cái khác kỳ quặc hơn. Đầu tiên, Xiao Yang đã sử dụng số điện thoại di động mới này để đăng ký tài khoản Taobao và JD mới. Khi đăng ký thì được nhắc rằng tài khoản này đã tồn tại nên Xiao Yang đã sử dụng chức năng lấy lại mật khẩu. Sau khi đăng nhập vào tài khoản này, Xiao phát hiện ra đó là tài khoản của một cô gái trẻ, vì những hồ sơ mua sắm trước đó vẫn còn. Hơn thế nữa là địa chỉ nhà, họ tên, địa chỉ liên lạc, những thông tin rất riêng tư này đều được liệt kê trong tài khoản.

Trong khoảng thời gian tiếp theo, khi liên tiếp đăng ký nhiều phần mềm khác nhau, chân dung của người dùng cũ của số điện thoại di động này ngày càng trở nên cụ thể hơn. Thông qua Baidu và iQiyi,.. Xiao Yang đã biết được tên, sở thích, địa chỉ và thậm chí cả bạn bè của người dùng cũ.

Trên phần mềm của iQiyi, Xiao Yang biết được rằng đây là một cô gái 15 tuổi thích xem anime. Trên phần mềm của Baidu, Xiao Yang được biết đây là một cô gái thích đọc tiểu thuyết tình cảm. Trên các phần mềm thương mại điện tử khác nhau, đó là một cô gái thích mặc váy công chúa.

Và ngay sau đó, thông qua chức năng kết bạn của trang chia sẻ video lớn nhất tại Trung Quốc Bilibili, Xiao Yang cũng đã liên lạc được với người dùng cũ.

Vì người dùng trước đây là trẻ vị thành niên, bố mẹ hạn chế không cho cô bé chơi nhiều trên điện thoại di động. Bây giờ cô bé đã lớn hơn một chút và có thể tùy ý sử dụng Internet. Nhưng một loạt phần mềm đăng ký theo số điện thoại di động trước không thể đăng nhập.

Trong quá trình trò chuyện sau đó, Xiao Yang phát hiện ra rằng QQ (tương tự Gmail) của cô bé cũng liên kết với số điện thoại di động mà Xiao Yang đang sử dụng, tức là Xiao Yang có thể đăng nhập vào QQ của cô ấy bằng chức năng quên mật khẩu. Sau đó, cô bé cũng đã tìm Xiao Yang trên WeChat và nhờ Xiao Yang cung cấp cho cô bé mã xác minh để lấy lại mật khẩu QQ của mình.

Ngay cả số điện thoại di động liên kết với điện thoại OPPO của cô bé này cũng là số điện thoại của Xiao Yang và Xiao Yang có thể đăng nhập vào tài khoản OPPO của cô bé ấy.

Đây là một sự thật đáng kinh ngạc. Hầu như tất cả các ứng dụng hiện nay đều có chức năng đăng nhập bằng số điện thoại di động đã đăng ký mà không cần nhớ mật khẩu. Khi số điện thoại di động trước đây của bạn được người khác tiếp tục sử dụng do ngừng hoạt động trong thời gian dài, tất cả các tài khoản kết nối Internet của bạn có thể bị người khác đánh cắp và thông tin cá nhân có thể bị rò rỉ.

Có rất nhiều tình trạng tương tự như trên xuất hiện nhưng vẫn chưa có ai giải quyết vấn đề này. Trong thời đại mà quyền riêng tư của người dùng đang bị đe dọa, người dùng hy vọng rằng các nhà mạng và tất cả các nhà phát triển phần mềm sẽ làm việc cùng nhau để giải quyết vấn đề nhức nhối này.

Tại sao số điện thoại di động cần được tái sử dụng?

Ảnh: Sina

Những lời phàn nàn về việc bán số điện thoại di động đã qua sử dụng tồn tại ở khắp mọi nơi.

Trước vấn đề này, phóng viên Sina đã gọi điện đến nhà mạng để hỏi ý kiến. Nhân viên dịch vụ khách hàng của nhà mạng cho biết, 4 hoặc 5 tháng sau khi người dùng hủy số điện thoại di động, số điện thoại di động đó có thể được bán lại cho người dùng mới.

Trên thực tế, nghi vấn này đã được phơi bày từ lâu, năm 2018, Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc đã từng trả lời về sự cố rò rỉ quyền riêng tư do số điện thoại di động đã qua sử dụng.

Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin giải thích lý do tại sao số điện thoại di động được sử dụng hai lần: "Là tài nguyên phi truyền thống, tổng tài nguyên mã số mạng viễn thông có hạn. Để đáp ứng nhu cầu của người sử dụng số điện thoại di động, đảm bảo rằng các tài nguyên mã số luôn có sẵn, việc sử dụng hiệu quả đòi hỏi phải sử dụng nhiều lần thông qua phân bổ thứ cấp".

Vấn đề này không chỉ ở Trung Quốc, mà Mỹ, Canada, Úc và các quốc gia khác, đều sử dụng phương pháp hoạt động tương tự. Một số số điện thoại di động sẽ được kích hoạt lại sau 6 tháng kể từ khi bị hủy đăng ký. Các khiếu nại về quyền riêng tư tương tự cũng không ít.

Trên thực tế, vấn đề này không thể được giải quyết bằng cách chỉ dựa vào các nhà mạng. Xét cho cùng, hầu hết dữ liệu được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu của các công ty công nghệ tư nhân. Các nhà mạng không có khả năng can thiệp vào dữ liệu của người dùng được lưu trữ ở các công ty khác.

Đây là một vấn đề toàn cầu

Ảnh: Sina

Hầu hết những người dùng Internet thời kỳ đầu hiện đang trong tình trạng sức khỏe tốt. Tuy nhiên, đến một lúc nào đó khi họ trở nên già đi, làm thế nào để xóa dữ liệu đằng sau mỗi số điện thoại di động khi người dùng qua đời hoặc để người thừa kế hợp pháp tiếp xúc dữ liệu của người đã mất là một vấn đề xã hội cần giải quyết.

Để giải quyết vấn đề này, trước tiên chúng ta phải giải quyết vấn đề cơ sở dữ liệu. Đặc biệt là trong thời đại Internet, rất nhiều phần mềm có tính chất xuyên quốc gia, làm thế nào để đối phó với dữ liệu trên phần mềm ở nước ngoài?

Vấn đề này yêu cầu sự xuất hiện của một thỏa thuận công nghệ chung, hoặc sự xuất hiện của một công ty thương mại hoặc tổ chức kỹ thuật. Nó có thể là một giao thức cho phép tất cả các công ty công nghệ thêm điều khoản này vào thỏa thuận người dùng. Người dùng có quyền chọn đăng xuất toàn bộ hoặc bảo mật tài khoản sau khi thay đổi số điện thoại.

Tuy nhiên, ý tưởng nghe rất hấp dẫn nhưng thực tiễn không hề dễ dàng, trong khoảng thời gian ngắn e rằng khó có thể đạt được thỏa thuận này.

Một phương pháp khác là làm cho số điện thoại được xếp theo thứ tự bảng chữ cái, do đó các chữ cái tiếng Anh cũng có thể được thêm vào số điện thoại, giống như hòm thư điện tử để giải quyết vấn đề trùng lặp các đoạn số. Mỗi số điện thoại di động chỉ được kích hoạt một lần và có thể chuyển cho người thừa kế hợp pháp giống như một tài sản thừa kế. Các tài khoản dựa trên e-mail đăng ký hiện không xuất hiện vấn đề này, bởi vì không có hai địa chỉ e-mail trùng nhau.

Một cựu kỹ sư Truyền thông của Huawei chia sẻ với Sina rằng các quy tắc liên lạc toàn cầu hiện tại, chẳng hạn như số mã của mỗi quốc gia và độ dài của số điện thoại di động, được quy định bởi Liên minh Viễn thông Quốc tế. Tổ chức này là một trong những cơ quan chuyên môn quan trọng của Liên hợp quốc, chịu trách nhiệm phân bổ và quản lý phổ tần số vô tuyến toàn cầu và tài nguyên quỹ đạo vệ tinh, xây dựng các tiêu chuẩn viễn thông toàn cầu.

Theo báo cáo của các phương tiện truyền thông liên quan, Liên minh Viễn thông Quốc tế quy định số điện thoại dài nhất không được vượt quá 15 (bắt đầu từ năm 1997 và trước đó là 12).

Điều đó có nghĩa là, số lượng chữ số và các quy tắc đều được quy định bởi Liên minh Viễn thông Quốc tế, do đó, giải pháp cho vấn đề này trong tương lai rất có thể sẽ được ban hành bởi Liên Hợp Quốc.

Theo Sina

Thanh Hà