Nguyên nhân đằng sau vụ tấn công thảm sát kinh hoàng ở Pakistan
Ít nhất 74 người đã thiệt mạng trong các vụ tấn công đánh dấu leo thang bạo lực ở tỉnh Balochistan của Pakistan, khu vực mà phong trào ly khai vũ trang đã gây ra các cuộc đụng độ thường xuyên với lực lượng an ninh.
Nhóm chiến binh vũ trang Quân đội Giải phóng Baloch (BLA), nhóm nhận trách nhiệm về các vụ tấn công mới nhất, cho biết trong một tuyên bố rằng họ nhắm vào lực lượng an ninh và các tuyến xa lộ trên khắp tỉnh.
Vụ thảm sát kinh hoàng của quân ly khai
Vụ tấn công chết chóc nhất xảy ra ở khu vực Rarasham thuộc quận Musakhel, nằm gần biên giới giữa hai tỉnh Balochistan và Punjab. Theo cảnh sát, ít nhất 23 người đã bị lôi ra khỏi xe. Sau khi xác nhận danh tính của họ là công nhân nhập cư Punjabi, phiến quân đã sát hại họ.
Tại quận Kalat, cách thủ phủ Quetta của tỉnh Baclochistan 140 km về phía nam, các chiến binh vũ trang đã nhắm vào lực lượng thực thi pháp luật, giết chết ít nhất 10 người. Tại quận Bolan, phía đông nam Quetta, 6 người đã thiệt mạng trong đêm, bao gồm 4 người từ Punjab. Quân đội Pakistan cho biết 5 nhân viên an ninh khác, tổng cộng 14 người, đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công.
Quân đội cho biết lực lượng an ninh đã phản ứng và tiêu diệt 21 tên khủng bố.
Trước đó, Balochistan cũng từng chứng kiến một số cuộc tấn công nhắm vào dân thường, nhân viên thực thi pháp luật và cơ sở hạ tầng nhà nước. Tuy nhiên, các cuộc tấn công mới nhất cho thấy sự thay đổi về quy mô, sự táo bạo và bản chất của chúng, theo các nhà phân tích cho biết.
Theo chuyên gia, các cuộc tấn công có chủ đích vào công nhân từ Punjab, tỉnh lớn nhất, thịnh vượng nhất và có ảnh hưởng chính trị lớn nhất của Pakistan, mang thông điệp của phong trào ly khai rằng người ngoài không an toàn ở Balochistan.
Thông điệp của quân ly khai
Các cuộc tấn công diễn ra trùng với ngày giỗ lần thứ 18 của Nawab Akbar Bugti, cựu Thống đốc của Balochistan, người từng tham gia phong trào ly khai vào năm 2005 và đã thiệt mạng trong một chiến dịch quân sự vào tháng 8/2006 gần quê hương Dera Bugti của ông.
Kỷ niệm ngày mất Bugti luôn được đánh dấu bằng bạo lực, nhưng các cuộc tấn công gần đây trên khắp Balochistan đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: "Ảnh hưởng của các nhóm vũ trang trải dài khắp tỉnh, thách thức quyền lực của chính phủ", theo Malik Siraj Akbar, một chuyên gia về Balochistan, cho biết.
Balochistan, tỉnh rộng nhất của Pakistan, nhưng chỉ là nơi sinh sống của khoảng 15 triệu trong số 240 triệu công dân của đất nước này, theo điều tra dân số năm 2023. Mặc dù có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, bao gồm trữ lượng lớn dầu mỏ, than đá, vàng, đồng và khí đốt, nhưng tỉnh này vẫn là khu vực nghèo đói nhất cả nước.
Balochistan cũng là nơi có cảng nước sâu duy nhất của Pakistan, Gwadar, trung tâm của dự án Hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan (CPEC) trị giá 60 tỷ USD. Dự án nhằm thiết lập một tuyến liên kết thương mại quan trọng giữa tây nam Trung Quốc và Biển Ả Rập.
Tuy nhiên, nhiều người trong tỉnh cáo buộc nhà nước Pakistan đã bỏ bê nhu cầu của họ và khai thác tài nguyên của họ, gây ra cảm giác bị phản bội và gia tăng sự ủng hộ cho chủ nghĩa ly khai.
Trong gần hai thập kỷ, các nhóm vũ trang Baloch đã tiến hành cuộc đấu tranh lâu dài chống lại lực lượng an ninh Pakistan. Chính quyền đã tiến hành các cuộc trấn áp, gây ra cái chết và mất tích của hàng nghìn người dân tộc Baloch, một sắc tộc trong vùng Balochistan.
Địa hình hiểm trở và khó kiểm soát
Kể từ khi Taliban trở lại nắm quyền ở Afghanistan vào tháng 8/2021, Pakistan đã chứng kiến số vụ tấn công bạo lực ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở Khyber Pakhtunkhwa và Balochistan, cả hai đều có biên giới với Afghanistan.
Theo Viện Nghiên cứu Xung đột và An ninh Pakistan (PICSS), chỉ riêng năm 2023 đã có hơn 650 vụ tấn công, trong đó 23% xảy ra ở Balochistan, khiến 286 người tử vong.
Theo nhà phân tích Muhammad Arif ở Quetta, tình trạng bạo lực liên tục này còn trầm trọng hơn do địa lý đặc biệt của tỉnh này.
"Balochistan là một khu vực rộng lớn với dân cư phân tán, vừa là lợi thế vừa là bất lợi cho cả chính phủ và các nhóm ly khai. Chính phủ không thể cung cấp an ninh tuyệt đối, trong khi các nhóm dân tộc chủ nghĩa không thể tuyên bố quyền kiểm soát hiệu quả đối với các khu vực rộng lớn", Arif nói.