Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư nhận Giải thưởng Trần Văn Giàu ở tuổi 103
Sáng 16/9, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu tổ chức trao Giải thưởng lần thứ 11, năm 2023 cho tác phẩm 'Gia Định-Sài Gòn-Thành phố Hồ Chí Minh dặm dài lịch sử (1698-2020)' của nhà nghiên cứu lão thành Nguyễn Đình Tư.
“Gia Định-Sài Gòn-Thành phố Hồ Chí Minh: Dặm dài lịch sử (1698-2020)” được xem là công trình dày công nghiên cứu trên 20 năm của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư.
Với niềm đam mê sử học, ông đã tập trung thời gian, sức lực đi khắp các thư viện, Trung tâm lưu trữ Quốc gia II ở Thành phố Hồ Chí Minh để tập hợp tài liệu, hoàn thành đề tài “Gia Định-Sài Gòn-Thành phố Hồ Chí Minh” với mong muốn cung cấp bao quát thông tin đến công chúng về lịch sử từ thời đại tiền sử cho đến Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay.
Tác phẩm “Gia Định-Sài Gòn-Thành phố Hồ Chí Minh: Dặm dài lịch sử (1698-2020)” do Nhà Xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh phát hành gồm 6 phần chính, được chia ra 2 tập với mốc thời gian tập I từ 1698-1945 và tập II từ 1945-2020. Phần dẫn nhập trình bày đại cương về địa lý tự nhiên của Thành phố, về thời đại tiền sử, về thời kỳ phù Nam, về thời kỳ Thủy Chân Lạp và Lưu dân người Việt.
“Với tác phẩm này, tôi muốn cung cấp cho độc giả cái nhìn bao quát, toàn diện, cụ thể các giai đoạn lịch sử, từ năm 1698 đến năm 2020, các chế độ chính trị, các lĩnh vực hoạt động về hành chính, kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, y tế, tôn giáo tín ngưỡng, thể dục thể thao, v.v… của từng thời kỳ. Tóm lại, tác phẩm này ví như một tập cẩm nang mà mọi cơ quan, cán bộ, công chức, mọi gia đình trong thành phố nên có để khi muốn tìm kiếm một vấn đề gì liên quan đến thành phố, chỉ việc mở sách ra là được thỏa mãn ngay, khỏi phải đi tìm đâu xa” - Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư chia sẻ.
Đến dự lễ trao giải, Chủ tịch ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi chúc mừng nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư với công trình ý nghĩa, giá trị đã được nhận giải thưởng danh giá này.
Tác phẩm của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cùng với các tác phẩm đã nhận Giải thưởng Trần Văn Giàu trước đây là những công trình khoa học, nghiêm túc, có giá trị, chứa đựng nhiều tâm huyết của các tác giả dành cho lịch sử, cho văn hóa của cả nước, Nam Bộ, và Thành phố Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi mong muốn có thêm nhiều tác phẩm có giá trị từ các hội, các tổ chức, các viện, trường học, địa phương nhận Giải thưởng Trần Văn Giàu góp phần hình thành kho dữ liệu quý, quan trọng, giúp cho quá trình nghiên cứu, từ đó làm cơ sở để hoạch định chiến lược phát triển cũng như đề ra các chính sách cho sự phát triển của thành phố trong thời gian tới.
Giải thưởng Trần Văn Giàu ra đời năm 2002. Đây là tâm nguyện của Giáo sư Trần Văn Giàu về việc thành lập một giải thưởng khoa học dành cho các công trình nghiên cứu về lịch sử và lịch sử tư tưởng ở khu vực Nam Bộ, cực Nam Trung Bộ và Thành phố Hồ Chí Minh. Đến nay, Ủy ban Giải thưởng đã hoạt động hơn 21 năm và có 11 tác phẩm được trao giải thưởng.
GS.TS.Nhà giáo Nhân dân Ngô Văn Lệ, Phó Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu đánh giá, các tác phẩm được trao Giải thưởng Trần Văn Giàu là những công trình nghiên cứu có chất lượng khoa học cao, có giá trị tham khảo tốt và có sức lan tỏa rộng rãi.
Các tác giả của những tác phẩm được trao giải cũng rất đa dạng: có những tập thể nghiên cứu gồm những chuyên gia hàng đầu thuộc các cơ quan khoa học mang tầm vóc quốc gia, nhưng cũng có những cá nhân nhà nghiên cứu thầm lặng, miệt mài thể hiện niềm đam mê với lịch sử dân tộc. Từ đó, đã góp phần thúc đẩy việc nghiên cứu, biên soạn các tác phẩm viết về vùng đất, con người Nam Bộ, góp phần làm giàu thêm tri thức và văn hóa Việt Nam.
Thời gian tới, Ủy ban Giải thưởng sẽ đẩy mạnh việc giới thiệu, quảng bá Giải thưởng Trần Văn Giàu trên các phương tiện truyền thông và qua thư ngỏ gửi đến các cơ quan nghiên cứu, trường đại học..., nhằm thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu, nhất là các nhà nghiên cứu trẻ, thuộc các lĩnh vực lịch sử, lịch sử tư tưởng; trên cơ sở đó định hướng các đề tài khoa học đáp ứng được tiêu chí của Giải thưởng Trần Văn Giàu.
“Chúng tôi sẽ thiết lập kênh phối hợp với Sở Khoa học-Công nghệ và Hội Khoa học Lịch sử các địa phương nhằm xây dựng cơ chế đặt hàng cho những công trình nghiên cứu chuyên sâu về lĩnh vực lịch sử và lịch sử tư tưởng trên địa bàn Nam Bộ và cực Nam Trung Bộ; từ đó, phát hiện và tạo điều kiện cho những đề tài đáp ứng được tiêu chí của Giải thưởng Trần Văn Giàu tham gia đăng ký xét giải” - GS.TS.Nhà giáo Nhân dân Ngô Văn Lệ thông tin thêm.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư sinh năm 1920 tại xã Thanh Chi, huyện Thanh Chương, Nghệ An. Tính đến nay, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư có khoảng 60 đầu sách đã xuất bản. Bộ sách “Gia Định-Sài Gòn-Thành phố Hồ Chí Minh: Dặm dài lịch sử (1698-2020)” là tác phẩm mới nhất của ông. Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cũng từng nhận Giải A Sách Hay, Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ nhất năm 2018 với bộ sách “Chế độ thực dân Pháp trên đất Nam Kỳ (1859-1954)”.