Nhà Trắng: Iran có thể chế tạo vũ khí hạt nhân trong 'vài tuần'

Nhà Trắng hôm thứ Năm (giờ địa phương) khẳng định dứt khoát rằng Iran có thể chế tạo một vũ khí hạt nhân trong "vài tuần" nếu được Đại giáo chủ Ali Khamenei bật đèn xanh.

"Chúng ta cần nói rõ rằng Iran đã có mọi thứ cần thiết để chế tạo vũ khí hạt nhân", Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt phát biểu trong buổi họp báo. "Tất cả những gì họ cần bây giờ là một quyết định từ lãnh tụ tối cao để thực hiện điều đó".

"Và sẽ chỉ mất vài tuần để hoàn tất việc chế tạo loại vũ khí đó, điều này, dĩ nhiên, sẽ tạo ra một mối đe dọa sống còn không chỉ đối với Israel mà còn đối với Hoa Kỳ và toàn thế giới", bà nói thêm.

Iran đang tiến gần tới khả năng phát triển một vũ khí hạt nhân có thể sử dụng được (đây vẫn là tâm điểm của xung đột giữa Israel và Iran) với cuộc tranh luận kéo dài xung quanh cái gọi là "thời gian bứt phá" sau khi Iran đã tích trữ đủ uranium làm giàu cấp độ vũ khí.

Lần gần nhất Mỹ công bố "thời gian bứt phá" chính thức là vào tháng 7/2024, khi đó Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết, Iran sẽ chỉ mất từ một đến hai tuần để làm giàu đủ lượng uranium đạt độ tinh khiết 90%, mức cần thiết để tạo ra vật liệu phân hạch cho một vũ khí hạt nhân.

Một tên lửa được trưng bày tại Tehran vào tháng 2. Các cơ quan tình báo Mỹ tin rằng Iran có thể mất vài tháng, thậm chí đến một năm, để chế tạo vũ khí hạt nhân. (Ảnh: Arash Khamooshi/The New York Time)

"Một khi đã đạt đến mức làm giàu 60%, thì bạn đã đi được 90% chặng đường. Về bản chất, bạn đã trở thành một quốc gia sẵn sàng sở hữu vũ khí hạt nhân, điều mà Iran về cơ bản đã trở thành", Ngoại trưởng Marco Rubio phát biểu trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng trước.

Tuy nhiên, ngay cả khi Iran chế tạo đủ lượng uranium cấp độ vũ khí, phần lớn các chuyên gia ước tính sẽ mất từ vài tháng đến hai năm để họ có thể hoàn thiện một đầu đạn hạt nhân có thể phóng được.

Hồi tháng Ba, Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard đã điều trần rằng cộng đồng tình báo Mỹ kết luận Iran hiện chưa "xây dựng" bom hạt nhân và lãnh tụ tối cao vẫn chưa cho phép thực hiện điều đó.

Khi được hỏi về phát ngôn của bà Gabbard, Tổng thống Trump đã bác bỏ điều đó và nói: "Tôi không quan tâm bà ấy nói gì, tôi nghĩ họ đã rất gần với việc sở hữu một quả bom rồi". Bà Gabbard sau đó khẳng định, bà và ông Trump cùng quan điểm rằng Iran "rất gần" với việc sở hữu một vũ khí và phát ngôn của bà đã bị hiểu sai.

Tuy vậy, cộng đồng tình báo cũng đánh giá rằng kho uranium làm giàu của Iran hiện ở mức cao nhất từ trước đến nay, theo phát ngôn của bà Gabbard.

Tổng thống Trump đã họp với các cố vấn tại Phòng Tình huống ba lần trong tuần này sau khi rời Hội nghị Thượng đỉnh G7 sớm vì căng thẳng ở Trung Đông. Ông đã phê chuẩn các kế hoạch tấn công được trình bày nhưng vẫn đang chờ xem liệu Iran có sẵn sàng đàm phán hay khôn, và vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng, các nguồn tin thân cận nói với ABC News.

Ông dự kiến có thêm một cuộc họp tại Phòng Tình huống vào thứ Sáu, trước khi tham dự một buổi gây quỹ kín ở Bedminster, New Jersey vào tối cùng ngày.

"Hãy hiểu rằng Tổng thống lắng nghe ý kiến từ mọi nơi trên cả nước và ông ấy đưa ra quyết định dựa trên bản năng của mình", bà Leavitt nói. "Và ông ấy luôn khẳng định rằng ngoại giao là lựa chọn đầu tiên."

Nhà Trắng cho biết, các kênh liên lạc giữa Mỹ và Iran vẫn tiếp diễn, dù không rõ Đặc phái viên Mỹ tại Trung Đông Steve Witkoff có tham dự các cuộc đàm phán ở Geneva giữa các lãnh đạo châu Âu và phía Iran hay không.

Trong khi đó, Israel hôm thứ Năm đưa ra những tuyên bố cứng rắn, cho rằng lãnh tụ tối cao Iran không thể tiếp tục "tồn tại" làm dấy lên câu hỏi liệu Israel có đang hướng tới mục tiêu thay đổi chế độ tại Iran hay không.

Trả lời câu hỏi liệu Mỹ có can dự nếu kịch bản đó xảy ra, bà Leavitt cho biết: "Ưu tiên hàng đầu của Tổng thống lúc này là đảm bảo Iran không thể sở hữu vũ khí hạt nhân và duy trì hòa bình, ổn định tại Trung Đông".

Lê Anh (Theo ABCnews, Timesofisrael, NYtimes)