Nhận diện điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực từ cải cách hành chính

Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2025.

Những chuyển biến tích cực, đồng bộ

Nhìn lại chặng đường 5 năm qua (2021-2025), công tác cải cách hành chính của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được triển khai bám sát tinh thần Nghị quyết số 76/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030. Sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên và quyết liệt của lãnh đạo Bộ đã đưa cải cách hành chính trở thành nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong toàn ngành.

Báo cáo tại Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2025, vừa được tổ chức tại Hà Nội, ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó Chánh Văn phòng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định: Công tác cải cách hành chính đã được các đơn vị thuộc Bộ quan tâm triển khai đồng bộ, bám sát chương trình của Chính phủ và Bộ Nội vụ; phần lớn các nhiệm vụ, chương trình đề ra đều đã được thực hiện đúng tiến độ, bảo đảm yêu cầu chất lượng.

Một trong những kết quả nổi bật là công tác cải cách thể chế. Việc xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật được thực hiện đúng trình tự, thủ tục, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và thống nhất của hệ thống pháp luật. Các thủ tục hành chính thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ từng bước được rà soát, đơn giản hóa theo hướng công khai, minh bạch, thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp.

Song song với đó, tổ chức bộ máy của Bộ và các đơn vị trực thuộc tiếp tục được sắp xếp, kiện toàn theo hướng tinh gọn, rõ chức năng, nhiệm vụ, hạn chế chồng chéo, trùng lặp. Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức được nâng lên, gắn với vị trí việc làm và yêu cầu thực thi nhiệm vụ trong bối cảnh mới.

Đặc biệt, chuyển đổi số đã trở thành một động lực quan trọng thúc đẩy cải cách hành chính. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành, phát triển các ứng dụng, dịch vụ nội bộ và dịch vụ phục vụ người dân, doanh nghiệp được triển khai đồng bộ, góp phần hiện đại hóa phương thức quản lý, hướng tới xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch.

Thẳng thắn nhìn nhận những “điểm nghẽn”

Bên cạnh những kết quả đạt được, các báo cáo và tham luận tại hội nghị cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế cần được nhìn nhận nghiêm túc. Ở một số đơn vị, công tác lãnh đạo, chỉ đạo cải cách hành chính chưa thực sự quyết liệt; vẫn còn tâm lý trông chờ, thiếu chủ động trong tổ chức thực hiện. Tình trạng chậm ban hành, nợ đọng văn bản quy phạm pháp luật tuy đã giảm nhưng chưa được khắc phục triệt để.

Thứ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết, tại một số cơ quan, đơn vị, việc triển khai nhiệm vụ cải cách hành chính còn thiếu các giải pháp mang tính đột phá; cải cách thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực vẫn còn rườm rà, phức tạp. Việc rà soát thủ tục hành chính ở một số nơi còn mang tính hình thức, chưa xuất phát từ yêu cầu thực tiễn.

Bên cạnh đó, cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập chưa phát huy hiệu quả như kỳ vọng; việc xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ đôi khi còn hình thức, chưa gắn chặt giữa giao nhiệm vụ, giao biên chế và giao kinh phí. Nguồn lực dành cho cải cách hành chính, nhất là cho chuyển đổi số và hạ tầng công nghệ thông tin, còn hạn chế; hệ thống hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến kết nối dữ liệu và chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Những hạn chế này cho thấy cải cách hành chính không chỉ là vấn đề kỹ thuật hay quy trình, mà cốt lõi vẫn là yếu tố con người, là trách nhiệm, quyết tâm chính trị và phương thức tổ chức thực hiện.

Đột phá để tạo chuyển biến thực chất giai đoạn 2026-2030

Bước sang giai đoạn 2026-2030, yêu cầu đặt ra đối với công tác cải cách hành chính của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch không chỉ dừng lại ở việc duy trì thành quả mà phải tạo ra những chuyển biến rõ nét, thực chất và bền vững hơn. Mục tiêu xuyên suốt là lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, coi sự hài lòng của xã hội là thước đo hiệu quả cải cách.

Trên cơ sở đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xác định sáu định hướng, nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết, tiếp tục nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị. Cải cách hành chính phải được xem là “hơi thở”, là nhiệm vụ thường xuyên, gắn chặt với kết quả đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tập thể và cá nhân lãnh đạo.

Hoàn thiện thể chế tiếp tục được xác định là khâu đột phá then chốt. Theo Thứ trưởng Tạ Quang Đông, cần tập trung nâng cao chất lượng xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật; kịp thời rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định không còn phù hợp, tháo gỡ những điểm nghẽn về cơ chế, chính sách trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ. Cải cách thủ tục hành chính phải đi vào thực chất, hạn chế phát sinh thủ tục mới, bảo đảm công khai, minh bạch, dễ thực hiện.

Cùng với đó, tiếp tục sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với tăng cường kiểm tra, giám sát, khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo, trùng lặp. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất, năng lực, đạo đức công vụ và tinh thần trách nhiệm cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Đổi mới cơ chế tài chính công và thực hiện hiệu quả cơ chế tự chủ tại các đơn vị sự nghiệp công lập được coi là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ công, sử dụng hiệu quả nguồn lực ngân sách. Đặc biệt, chuyển đổi số toàn diện, đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hệ thống thông tin dùng chung, bảo đảm an toàn, an ninh thông tin sẽ là “mũi nhọn” chiến lược để xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch.

Với những định hướng rõ ràng, giải pháp cụ thể và quyết tâm chính trị mạnh mẽ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang kỳ vọng tạo nên bước chuyển biến rõ nét, thực chất trong công tác cải cách hành chính giai đoạn 2026-2030 của ngành, qua đó góp phần xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiệu quả, phục vụ tốt hơn cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Thanh Thảo