Nhân rộng mô hình trồng húng quế, tạo vùng nguyên liệu sản xuất tinh dầu
Sản phẩm tinh dầu từ cây dược liệu ngày càng được thị trường ưa chuộng. Tuy nhiên, muốn sản xuất quy mô công nghiệp, phải tìm được các loài cây có hàm lượng tinh dầu cao, đồng thời phải gây dựng, mở rộng được nguồn nguyên liệu đủ lớn. Đó chính là nhiệm vụ của đề tài 'Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng mô hình trồng cây dược liệu thu tinh dầu trên địa bàn tỉnh Ninh Bình' đã và đang được Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với xã Yên Thái (Yên Mô) thực hiện.
Với mong muốn phát triển được vùng trồng cây dược liệu thu tinh dầu đạt hiệu quả, năng suất cao tại địa phương, Trung tâm Ứng dụng, Thông tin KHCN và Đo lường thử nghiệm Ninh Bình (Sở Khoa học và Công nghệ) đã ký kết hợp đồng với HTX sản xuất tiêu thụ Dược liệu Thành Công (xã Yên Thái) thử nghiệm mô hình "Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng mô hình trồng cây dược liệu thu tinh dầu trên địa bàn tỉnh Ninh Bình". Trong đó lựa chọn cây húng quế để phát triển vùng nguyên liệu. Mô hình đang thực hiện từ tháng 2/2022 đến nay với diện tích 1 ha (10.000 m2).
Thạc sỹ công nghệ sinh học Nguyễn Khoa Đăng, phụ trách đề tài cho biết: Cây húng quế là một cây dễ trồng, phù hợp với điều kiện đất đai thổ nhưỡng ở Ninh Bình. Đây không chỉ loài thảo dược có hàm lượng tinh dầu cao, chất lượng tinh dầu phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Hơn nữa, tinh dầu chiết xuất từ cây húng quế là một loại thuốc giảm đau tự nhiên một cách hữu hiệu: giúp bệnh nhân viêm khớp cảm thấy dễ chịu hơn, tác dụng tương tự đối với các vết bỏng, vết cắt trên da, vết bầm tím, sẹo, đau đầu, vết mổ sau phẫu thuật, bong gân…
Anh Mai Văn Công, Giám đốc HTX sản xuất tiêu thụ Dược liệu Thành Công chia sẻ: Sau khi tìm hiểu, thấy đây là những cây dễ trồng, cách thức chăm sóc giống như trồng các loại cây màu ở địa phương, nhưng thu nhập lại cao, đặc biệt không lo đầu ra cho sản phẩm vì nhu cầu đáp ứng nguyên liệu cho ngành dược còn rất lớn. Cùng với hộ chị Phạm Thị Mai, thôn Dầu, HTX còn lựa chọn thêm 5 hộ nông dân khác tham gia mô hình để tạo thêm nguồn nguyên liệu.
Trong quá trình thực hiện mô hình, Trung tâm Ứng dụng, Thông tin KHCN và Đo lường thử nghiệm Ninh Bình đã cấp đủ, đúng số lượng, chủng loại giống húng quế, phân đạm, phân NPK...Hai bên đã phối hợp, chỉ đạo, hướng dẫn các hộ tham gia thực hiện đúng các yêu cầu kỹ thuật cũng như các yêu cầu khi tham gia mô hình.
Các sản phẩm của HTX sản xuất tiêu thụ Dược liệu Thành Công.
Để mô hình đạt kết quả, định kỳ 2 lần/tuần, cán bộ Trung tâm về phối hợp HTX kiểm tra, theo dõi sự sinh trưởng của cây húng quế, đồng thời thu thập thông tin, quản lý, xử lý, giải quyết.các biểu hiện bất thường đối với cây húng quế trên đồng đất xã Yên Thái.
Nhờ tuân thủ nghiêm các yếu tố kỹ thuật cũng như khâu chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, cây húng quế phát triển tốt trên đồng đất Yên Thái, cho năng suất ước đạt 114 kg/sào (đạt 30,9 tấn/ha). Các hộ dân tham gia mô hình đã tiến hành thu hoạch, HTX chưng cất được 170,2 lít dầu húng quế. Số sản phẩm dầu húng quế được các công ty hóa, mỹ phẩm, dược phẩm hợp đồng thu mua với giá gần 2 triệu đồng/lít. Theo thống kê, sau khi trừ chi phí, các hộ nông dân lãi trên 120 triệu đồng/ha. HTX cũng đã tiến hành đăng ký bảo hộ sản phẩm, gắn mã CodeQr, cho ra sản phẩm hoàn chỉnh, hứa hẹn sẽ mở ra một hướng sản xuất, kinh doanh mới cho lợi nhuận cao hơn.
Hiện nay HTX đã xây dựng chuỗi sản xuất khép kín, nhất là hệ thống chưng cất hiện đại nhằm đưa ra những sản phẩm tốt nhất, giá thành cạnh tranh. Đồng thời, tìm kiếm và xây dựng vùng nguyên liệu ổn định để chủ động cho sản xuất.
Bên cạnh sản phẩm tinh dầu húng quế, HTX sản xuất tiêu thụ Dược liệu Thành Công còn sản xuất các sản phẩm của 4 loại cây dược liệu khác nhau, với diện tích tự trồng ngay tại địa bàn là 15 ha và khoảng hàng chục ha ở nhiểu địa phương trong và ngoài tỉnh.
Trước những thành công ban đầu của mô hình trồng cây húng quế thu tinh dầu, có thể khẳng định: Cây húng quế là loại cây dễ trồng, chi phí sản xuất thấp, ít tốn công chăm sóc, hiệu quả lại cao hơn nhiều so với trồng lúa, ngô, các cây rau màu khác. "Bén duyên" với đồng đất Yên Mô, húng quế sẽ là mô hình để khuyến khích nhân dân trên địa bàn tỉnh lựa chọn thêm giống cây mới, mạnh dạn chuyển đổi canh tác sản xuất những cây nông nghiệp mang lại hiệu quả kinh tế cao.