Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc nối lại đàm phán FTA

Theo nguồn tin từ tờ báo Nikkei Asia, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc dự kiến sẽ thống nhất việc nối lại đàm phán về hiệp định thương mại tự do (FTA) tại cuộc gặp thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo ba nước vào ngày thứ Hai (27/5). Quá trình đàm phán này đã bị tạm dừng từ năm 2019 đến nay.

Nguồn tin cho biết Nhật Bản sẽ yêu cầu Trung Quốc hạn chế việc trợ cấp và các chính sách ưu ái doanh nghiệp nhà nước dẫn tới tình trạng dự thừa công suất, đồng thời hạn chế các hoạt động liên quan tới thương mại điện tử mà có thể gây ảnh hưởng tới dòng chảy tự do của dữ liệu đáng tin cậy.

Theo dự thảo thông cáo chung mà Nikkei Asia có được, ba quốc gia “sẽ tổ chức các cuộc thảo luận nhằm đẩy nhanh việc đàm phán, hướng tới một FTA vì lợi ích chung cả Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc chất lượng cao và bao trùm”. Các quốc gia cũng sẽ trao đổi quan điểm về những đặc điểm của “một hiệp định FTA ba bên định hướng tương lai”. Điều này đồng nghĩa rằng các cuộc đàm phán sẽ ở cấp cao hơn so với trước đây.

Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc thông báo khởi động đàm phán FTA giữa ba bên vào tháng 11/2012. Tuy nhiên, quá trình này tạm dừng sau vòng thứ 16 diễn ra vào tháng 11/2019. Trung Quốc đã kêu gọi nối lại đàm phán trong bối cảnh nền kinh tế nước này sụt tốc tăng trưởng và đối mặt nhiều khó khăn trong nước.

Theo Thủ tướng Nhật Bản Minister Fumio Kishida, trong bối cảnh hiện tại, Bắc Kinh nhiều khả năng sẽ tham gia đàm phán tích cực hơn, đặc biệt là thảo luận về việc giải quyết các vấn đề tồn tại.

Cả ba quốc gia hiện đều là thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). Đây là FTA giữa 10 nước ASEAN và 5 đối tác là Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia và New Zealand.

Hiệp định FTA riêng giữa Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc sẽ được xem là “RCEP +”, cho thấy mức độ tự do sẽ cao hơn so với RCEP. Ví dụ, nằm trong điều khoản về tiếp cận thị trường, các quốc gia hướng tới bỏ hoàn toàn thuế quan với ô tô và linh kiện ô tô – điều mà RCEP không thực hiện.

Ở điều khoản về các quy định trong nước, Nhật Bản và Hàn Quốc yêu cầu Trung Quốc giảm trợ cấp và chính sách ưu ái doanh nghiệp nhà nước – điều khoản không nằm trong RCEP. Nguồn tin của Nikkei Asia cho biết Trung Quốc, một cách phi chính thức, đã bày tỏ sự sẵn sàng thảo luận về vấn đề này.

Trong lĩnh vực thương mại điện tử, Nhật Bản dự kiến yêu cầu Trung Quốc ra lệnh cấm việc bắt buộc tiết lộ mã nguồn phần mềm của doanh nghiệp nước ngoài hoạt động ở nước này, bởi quy định như vậy gây cản trở dòng chảy tự do dữ liệu đáng tin cậy.

Việc Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc dự kiến nối lại đàm phán FTA diễn ra trong bối cảnh các quốc gia phương Tây ngày càng quan ngại về tình trạng dư thừa công suất ở Trung Quốc, đặc biệt là với xe điện và tấm pin năng lượng mặt trời, hai lĩnh vực được xem là nhận được trợ cấp lớn từ Bắc Kinh. Vấn đề này làm nảy sinh căng thẳng giữa Trung Quốc với Nhật Bản, Mỹ và EU khi hàng giá rẻ từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới bị chỉ trích là làm méo mó thị trường toàn cầu.

Nguồn tin của Nikkei Asia cho biết một hiệp định FTA giữa ba bên có thể mở ra cơ hội để yêu cầu Trung Quốc thiết lập các quy định công bằng hơn.

Ngọc Trang