Nhật Bản sẽ tổ chức triển lãm mỹ thuật đặc biệt về Việt Nam

Triển lãm “Việt Nam, Phong cảnh của ký ức” là kết quả hợp tác giữa Bảo tàng Mỹ thuật Châu Á Fukuoka, Quỹ MITANI Bảo vệ Di sản Văn hóa và Nghệ thuật cùng báo Nishi Nippon. Triển lãm quy tụ hơn 110 hiện vật, chủ yếu là tác phẩm mỹ thuật và đồ họa, sẽ đưa người xem theo dấu 100 năm đầy biến động trong giai đoạn lịch sử hiện đại của Việt Nam, từ cuộc kháng chiến chống thực dân giành độc lập đến sự phát triển kinh tế và toàn cầu hóa diễn ra với tốc độ nhanh chóng.

Từ những bức tranh lụa mang nét duy mỹ thời kỳ Đông Dương, tranh cổ động thời chiến, đến tác phẩm đương đại phản ánh nỗi ám ảnh hậu chiến, triển lãm sẽ kể lại lịch sử, “phong cảnh của ký ức” Việt Nam một cách sống động.

Triển lãm cũng sẽ là cơ hội để góp phần đào sâu hiểu biết lẫn nhau và xây dựng mối quan hệ Việt Nam – Nhật Bản tốt đẹp hơn nữa trong tương lai.

Bảo tàng Mỹ thuật Châu Á Fukuoka. Ảnh: Japan National Tourism Organization

Triển lãm chia làm 4 phần nội dung chính:

Phần 1: Lý tưởng - Hình ảnh Tổ quốc trong từng nét vẽ

Những tác phẩm từ giai đoạn Trường Mỹ thuật Đông Dương như “Chơi ô ăn quan” (Nguyễn Phan Chánh, 1931), “Cô gái đọc sách” (Lương Xuân Nhị, 1940) cho thấy vẻ đẹp bình dị của quê hương và tinh thần khai sáng đầu thế kỷ XX.

Phần 2: Khí thế - Hiện thực chiến trường khắp mọi nơi

Vào ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhưng sau đó đất nước lại bước vào giai đoạn trường kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Đây là phần giới thiệu các tranh cổ động kêu gọi tinh thần đoàn kết, cổ vũ tinh thần chiến đấu ở Việt Nam.

Thông qua những tác phẩm tranh sơn mài, tranh cổ động và ảnh thời chiến thể hiện không khí đấu tranh dân tộc như “Bác Hồ tới thăm làng” đến “Hãy đánh thắng như Điện Biên Phủ”, người xem có thể tiếp xúc sâu với khí thế của Việt Nam thời gian đó.

Phần 3: Phát triển và nỗi nhớ quê hương – sự thay đổi của quê hương

Năm 1986, Việt Nam thực hiện công cuộc Đổi mới theo đường lối mở cửa nền kinh tế, xã hội Việt Nam bước vào giai đoạn chuyển mình nhanh chóng. Đây là phần trưng bày giới thiệu các tác phẩm xoay quanh phong cảnh của Việt Nam thời kỳ ấy và cảm xúc hoài niệm về không gian nông thôn đang dần đô thị hóa.

Phần 4: Hồi ức - Sống cùng lịch sử

Đây là phần giới thiệu về mỹ thuật hiện đại kể lại lịch sử từ câu chuyện và ký ức của những gia đình, những cá nhân sống cùng sự tổn thương và nỗi ám ảnh chiến tranh. Các tác phẩm của nghệ sĩ Việt đương đại như Thảo Nguyên Phan, Trương Tân, Ngọc Nâu truyền tải di sản chiến tranh thông qua ký ức cá nhân, kết hợp hình ảnh, video và sắp đặt.

Dự án phục chế tranh của cố họa sĩ Nguyễn Phan Chánh

Phần đặc biệt của triển lãm là giới thiệu các tác phẩm thuộc Dự án phục chế tranh của cố họa sĩ Nguyễn Phan Chánh (1892 - 1984) - người đặt nền móng cho nghệ thuật tranh lụa hiện đại Việt Nam. Nhiều tác phẩm của ông đã bị hư hỏng qua những năm tháng chiến tranh và khí hậu ẩm ướt.

Dự án được khởi xướng từ năm 2007 với sự phối hợp giữa gia đình họa sĩ, chuyên gia phục chế Iwai Kikuko cùng với Quỹ Mitani. Đến nay 16 bức tranh lụa đã được phục hồi, lưu giữ trong điều kiện tiêu chuẩn tại Nhật Bản. Tại triển lãm, các kiệt tác như “Rẽ lúa” (1960), “Cưỡi bò qua sông” (1967), hay “Trốn tìm” (1939) sẽ lần đầu tiên được giới thiệu với công chúng Nhật Bản trong diện mạo nguyên bản sau phục chế.

Đây là dự án có vai trò là cầu nối trong quan hệ giữa hai nước Nhật Bản – Việt Nam cũng như gìn giữ các tác phẩm của cố họa sĩ Nguyễn Phan Chánh cho tương lai.

Tùng Dương