Nhiều bài quảng cáo test kháng thể sau tiêm vaccine Covid-19

Chiến dịch tiêm chủng vaccine Covid-19 tại Việt Nam đang được đẩy mạnh. Hiện tại, theo thống kê của Cổng thông tin tiêm chủng Covid-19 quốc gia, nước ta tiêm được hơn 33 triệu liều.

Sau tiêm, các vấn đề về dinh dưỡng, phản ứng phụ và đặc biệt là chứng nhận đã tiêm chủng được hầu hết người dân quan tâm. Nhiều cơ sở y tế, bệnh viện, phòng khám quảng cáo cách xét nghiệm kháng thể để đo một người tiêm vaccine Covid-19 đã sản sinh kháng thể hay chưa.

Giá từ 300.000 đồng cho mỗi lần xét nghiệm

Một trang Fanpage có tên Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà… quảng cáo xét nghiệm kháng thể chống virus Covid-19 giá chỉ 300.000 đồng. Trang này cho hay có 5 trường hợp cần làm xét nghiệm kháng thể do họ cung cấp.

Cơ sở này quảng cáo người đã tiêm đủ 2 mũi vaccine Covid-19 sau 2-3 tuần cũng thuộc nhóm nên xét nghiệm kháng thể. Theo bài viết quảng cáo, mục đích xét nghiệm là giúp hỗ trợ đánh giá phản ứng miễn dịch của cơ thể với protetin SARS-CoV-2, thậm chí đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tình trạng kháng thể sau tiêm vaccine, đánh giá cơ thể người tiêm có đủ khả năng miễn dịch với virus không.

Test kháng thể không được dùng để đánh giá khả năng đáp ứng sau tiêm vaccine Covid-19, tuy nhiên, vẫn được nhiều trang mạng quảng cáo. Ảnh chụp từ bài quảng cáo của hai cơ sở y tế.

Khi liên hệ qua fanpage đăng tải quảng cáo, người quản trị trả lời kháng thể có chỉ số càng cao, càng chứng minh cơ thể chống được virus. Đại diện fanpage cũng khẳng định kết quả có sau 2 giờ, hỗ trợ xét nghiệm tại nhà cho khách hàng.

Cũng cùng lời khẳng định, một fanpage có tên Trung tâm xét nghiệm Hà Nội... cho rằng “nếu chưa tiêm vaccine Covid-19 mà làm xét nghiệm, khả năng cơ thể chưa có kháng thể chống virus, xét nghiệm không có giá trị lắm”. Loại xét nghiệm mà cả hai cơ sở này dùng cách lấy mẫu máu.

Bộ Y tế chưa có quy định, nước ngoài nói "không"

Xét nghiệm kháng thể là phương pháp giúp phát hiện người có kháng thể chống lại nCoV và hiểu được sự phát tán của virus. Xét nghiệm kháng thể trong sàng lọc Covid-19 là đi tìm kháng thể chống lại nCoV đang có trong cơ thể của người bệnh. Kết quả xét nghiệm kháng thể dương tính có thể cho thấy người đó đang mắc bệnh hoặc đã từng nhiễm nCoV.

Theo GS.TS Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học và truyền máu Trung ương, xét nghiệm nhanh để tìm kháng thể chỉ được sử dụng trong hai hoàn cảnh. Thứ nhất là theo dõi kết quả điều trị ở những người nhiễm SARS-CoV-2. Việc đánh giá lượng kháng thể của bệnh nhân rất quan trọng để bác sĩ điều chỉnh thuốc, thay đổi phác đồ điều trị phù hợp.

Thứ hai, xét nghiệm nhanh nhằm điều tra dịch tễ học trong cộng đồng. Mục đích là kiểm tra người dân vùng đó có bị nhiễm virus trước đây không.

Xét nghiệm kháng thể sau tiêm vaccine Covid-19 được các tài liệu y tế thế giới khẳng định là không nên. Ảnh: NPR.

Hiện tại, Bộ Y tế không có quy định nào về việc sử dụng xét nghiệm kháng thể để xác định một người tiêm vaccine Covid-19 được bảo vệ, miễn dịch với nCoV hay chưa. Chi phí cho các xét nghiệm dạng này cũng chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể.

Ngoài ra, tất cả quốc gia trên thế giới cũng không sử dụng loại kháng thể này để đo khả năng sinh miễn dịch của vaccine Covid-19.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, test kháng thể không nên sử dụng để quyết định một người nào đó có đủ điều kiện tiêm vaccine Covid-19 không. Nếu kết quả xét nghiệm không chính xác, nguy cơ tiềm ẩn khiến dịch bùng phát, người xét nghiệm âm tính chủ quan là rất cao.

Liên minh Toàn cầu về Vaccine và Tiêm chủng (GAVI) khẳng định các xét nghiệm kháng thể hiện nay không được sản xuất để sử dụng trên người đã tiêm vaccine Covid-19. Một người đã tiêm vaccine Covid-19 có thể xét nghiệm kháng thể cho kết quả âm tính hoặc dương tính, đây hoàn toàn là điều bình thường.

Test kháng thể không thể khẳng định vaccine đang hoạt động hiệu quả. Kết quả xét nghiệm kháng thể dương tính sau tiêm vaccine Covid-19 cũng không có nghĩa cơ thể của bạn đã được bảo vệ và không mắc bệnh. Thậm chí, sau tiêm, chúng ta vẫn cần tuân thủ biện pháp phòng dịch khác để đảm bảo không bị lây nhiễm nCoV.

Vì vậy, việc vào xét nghiệm kháng thể để đánh giá khả năng đáp ứng vaccine Covid-19 là không cần thiết, lãng phí và dễ tạo tâm lý chủ quan.

Vì sao SARS-CoV-2 có nhiều biến chủng mới? Trong quá trình nhân lên, nCoV và mọi virus khác đều sẽ xuất hiện các đột biến. Đột biến có thể tạo thành chủng virus mới nguy hiểm hơn.

Hà Vy