Nhiều bất cập trong hỗ trợ cước phí hành trình tàu cáBài 1: Giúp ngư dân an tâm bám biển

Ðây là chính sách đúng đắn, kịp thời của Ðảng và Nhà nước đối với hoạt động khai thác, đánh bắt thủy hải sản trên biển. Tuy nhiên, qua hơn 3 năm triển khai thực hiện, nhân viên một số nhà mạng thường xuyên thu tiền cước phí của ngư dân bằng hình thức chuyển khoản, không có biên lai, nhưng không hoàn trả tiền đầy đủ, dù cho nhà mạng đã nhận đủ tiền hỗ trợ từ Nhà nước, gây nhiều bức xúc cho ngư dân.

Bài 1: Giúp ngư dân an tâm bám biển

Ở vùng địa đầu cực Nam Tổ quốc với 3 bề giáp biển, trên 240 km bờ biển, biển Cà Mau là 1 trong 3 ngư trường khai thác trọng điểm của cả nước. Từ bao đời nay, nghề khai thác và đánh bắt thủy hải sản là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, mang tính đột phá chiến lược của nhiều địa phương ven biển như các huyện: U Minh, Trần Văn Thời, Phú Tân, Ngọc Hiển.

Giảm bớt gánh nặng chi phí ra khơi

Theo báo cáo từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh có trên 4.440 phương tiện khai thác thủy sản với tổng công suất 667.325 KW. Trong số này, có 1.551 tàu có chiều dài trên 15 m, trong diện phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá theo Nghị định 26/2019/NÐ-CP, quy định khi tham gia hoạt động khai thác thủy sản trên biển thiết bị phải hoạt động 24/24 giờ, từ khi tàu cá rời cảng đến khi cập cảng.

Nghị quyết 03 của HÐND tỉnh tập trung vào việc hỗ trợ chi phí cước thuê bao dịch vụ giám sát hành trình cho các tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên. Ðây là một trong những chính sách quan trọng giúp ngư dân giảm bớt gánh nặng chi phí trong bối cảnh yêu cầu về giám sát hành trình tàu cá ngày càng khắt khe. Việc giám sát hành trình giúp đảm bảo rằng các tàu cá hoạt động trong phạm vi quy định, không vi phạm vùng biển nước ngoài và hạn chế tình trạng khai thác trái phép, một trong những nguyên nhân dẫn đến thẻ vàng của EC đối với Việt Nam.

Chính sách này không chỉ giúp ngư dân thực hiện việc khai thác thủy sản an toàn, hợp pháp mà còn là một bước đi quan trọng để bảo vệ ngành thủy sản Cà Mau khỏi những tác động tiêu cực từ các quy định quốc tế. Với mục tiêu giảm bớt gánh nặng cho ngư dân, nghị quyết đã thể hiện rõ tính nhân văn khi tạo ra cơ chế giúp ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển mà không lo về chi phí giám sát hành trình.

Lực lượng thuộc Vùng Cảnh sát biển 4 tuần tra, kiểm soát chống khai thác IUU trên ngư trường Cà Mau. Ảnh: THANH MINH

Ông Trần Huy Hoàng, chủ tàu cá 09749-TS, cho biết: “Chính sách hỗ trợ cước phí thuê bao vệ tinh thiết bị giám sát hành trình giúp chủ tàu giảm chi phí khai thác, tăng cường sự an toàn, giảm thiểu những rủi ro khi ra khơi, tránh việc khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài, góp phần tháo gỡ cảnh báo thẻ vàng của Ủy ban Châu Âu đối với thủy sản Việt Nam".

Ông Châu Công Bằng, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau, cho biết, sau khi Nghị quyết 03 có hiệu lực, toàn tỉnh có 9 nhà mạng triển khai lắp đặt thiết bị và cung cấp dịch vụ giám sát hành trình tàu cá trên địa bàn tỉnh Cà Mau, gồm: Công ty TNHH Phát triển công nghệ điện tử Bình Anh; Công ty Cổ phần Thiết bị điện - Ðiện tử Bách Khoa; Công ty TNHH Viễn thông Khánh Hội; Công ty TNHH Công nghệ tự động hóa LTrần; Viettel Cà Mau; Viettel Bạc Liêu; Công ty TNHH MTV Thông tin điện tử hàng hải Việt Nam; VNPT Cà Mau; Công ty TNHH Zunibal Việt Nam.

Sau 3 năm triển khai, toàn tỉnh có 13.688 lượt tàu cá đã được hỗ trợ cước phí với tổng kinh phí lên đến hơn 13 tỷ đồng. Chính sách này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho ngư dân mà còn đảm bảo rằng họ có thể tiếp tục khai thác thủy sản mà không lo gặp phải các vấn đề về vi phạm vùng biển nước ngoài. Từ đó, tình hình tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài giảm đáng kể.

Ông Châu Công Bằng nhận định: “Sự hỗ trợ này đã giúp ngư dân tiếp tục duy trì hoạt động đánh bắt thủy sản, đồng thời tránh được các rủi ro vi phạm các quy định về khai thác thủy sản. Ðiều này góp phần giữ vững uy tín của thủy sản Cà Mau trên thị trường quốc tế, đặc biệt là trong bối cảnh thẻ vàng IUU của EU. Nhiều ngư dân đã phản hồi tích cực về chính sách này, khẳng định rằng nó đã giúp họ không gặp phải tình trạng tàu cá mất tín hiệu giám sát khi ra biển, từ đó nâng cao hiệu quả khai thác.

Tạo môi trường khai thác an toàn và minh bạch

Một trong những yếu tố quan trọng giúp ngành thủy sản tỉnh Cà Mau duy trì sự bền vững chính là việc thực hiện giám sát hành trình tàu cá. Nghị quyết số 03 không chỉ giúp ngư dân giảm bớt chi phí mà còn tạo ra một môi trường khai thác thủy sản an toàn, minh bạch. Hệ thống giám sát hành trình giúp cơ quan chức năng dễ dàng theo dõi, kiểm tra và phát hiện kịp thời những tàu cá vi phạm quy định. Ðiều này không chỉ giúp bảo vệ nguồn lợi thủy sản mà còn giúp ngư dân bảo vệ quyền lợi của mình khi tham gia thị trường quốc tế.

Sự kết nối chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và ngư dân đã tạo ra một môi trường làm việc hợp tác, minh bạch và hiệu quả. Từ đó, việc bảo vệ tài nguyên biển, chống khai thác IUU trở thành một chiến lược bền vững không chỉ cho ngành thủy sản mà còn cho cộng đồng ngư dân.

Bộ đội Biên phòng Sông Ðốc kiểm tra thiết bị giám sát hành trình của tàu cá trước khi rời cửa biển Sông Ðốc (huyện Trần Văn Thời).

Nghị quyết 03 không chỉ là một chính sách hỗ trợ chi phí cho ngư dân mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững ngành thủy sản của tỉnh Cà Mau. Ngành thủy sản luôn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của tỉnh, và việc duy trì sự phát triển bền vững của ngành này cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính quyền và cộng đồng. Chính sách hỗ trợ giám sát hành trình tàu cá không chỉ giúp ngư dân tuân thủ quy định quốc tế mà còn đóng góp vào việc bảo vệ môi trường biển, đảm bảo một nền thủy sản bền vững cho thế hệ tương lai.

Theo báo cáo từ các cơ quan chức năng, việc triển khai thực hiện nghị quyết đã giúp nâng cao nhận thức của ngư dân về tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định quốc tế và các biện pháp bảo vệ tài nguyên biển. Nghị quyết này đã góp phần quan trọng trong việc giữ vững uy tín của ngành thủy sản Cà Mau, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành thủy sản, đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường và tài nguyên biển trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Mặc dù Nghị quyết 03 đã đạt được những kết quả đáng khích lệ trong việc hỗ trợ ngư dân và bảo vệ ngành thủy sản bền vững, trong quá trình triển khai vẫn còn một số vấn đề cần được cải thiện. Một số tàu cá không đủ điều kiện nhận hỗ trợ hoặc gặp khó khăn trong việc kết nối tín hiệu giám sát, ảnh hưởng đến hiệu quả của chính sách. Bên cạnh đó, một số nhà mạng chưa thực hiện đúng quy định, vừa thu tiền của chủ tàu, vừa nhận tiền hỗ trợ từ cơ quan Nhà nước cho các chủ tàu, gây bức xúc cho các chủ tàu cáu

Trung Ðỉnh - Hồng Phượng

Bài 2: Ngư dân bức xúc nhà mạng