Nhiều ca suy gan, suy thận nặng do nhiễm xoắn khuẩn sau mưa lũ
Sau các đợt mưa lũ nghiêm trọng do ảnh hưởng của bão số 10 và 11, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận liên tiếp nhiều ca bệnh nặng do nhiễm xoắn khuẩn Leptospira (còn gọi là xoắn khuẩn vàng da).
Đáng báo động, phần lớn bệnh nhân nhập viện trong tình trạng suy gan, suy thận cấp, tổn thương đa cơ quan, có nguy cơ tử vong cao.
Trường hợp nặng nhất là ông B.Đ.Q (65 tuổi, trú tại Thái Nguyên). Trong đợt ngập lụt vừa qua, ông thường xuyên lội nước để di chuyển đồ đạc trong nhà. Bốn ngày trước khi nhập viện, ông bắt đầu sốt cao, rét run, đau mỏi cơ toàn thân.

Bệnh nhân đang điều trị tại cơ sở y tế.
Sang ngày hôm sau, ông xuất hiện vàng da, vàng mắt tăng dần, mệt nhiều và nôn ra máu. Tới ngày thứ tư của bệnh, ông mới được đưa vào bệnh viện tỉnh, sau đó nhanh chóng được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Ths.Phan Văn Mạnh, Khoa Cấp cứu, cho biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rất nặng: vàng mắt, vàng da, nôn ra máu, thiếu máu nặng, sốc, toan chuyển hóa và suy đa tạng (gồm suy thận, suy gan, suy tim), rối loạn đông máu.
Bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm Leptospira thể nặng, còn gọi là bệnh Weil, với tiên lượng tử vong rất cao. Chúng tôi đã tiến hành nội soi dạ dày cấp cứu để cầm máu, truyền cấp các chế phẩm máu, đặt nội khí quản, thở máy và lọc máu tích cực.
Trường hợp thứ hai là anh T.Q.H (45 tuổi, ở Cao Bằng). Trước khi nhập viện ba ngày, anh sốt cao 40°C, rét run, đau đầu, buồn nôn, nôn ra máu đỏ tươi. Xét nghiệm tại bệnh viện tuyến tỉnh cho thấy men gan tăng cao, chức năng gan và thận suy giảm nặng, nên bệnh nhân được chuyển tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Khi nhập viện, bệnh nhân có mắt sung huyết, củng mạc vàng, đau mỏi toàn thân, được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do Leptospira, viêm gan cấp do nhiễm độc và suy thận.
Trường hợp thứ ba là anh T.V.T (34 tuổi, ở Tuyên Quang). Bảy ngày trước khi nhập viện, anh xuất hiện sốt cao từng cơn (lên tới 40°C), đau mỏi cơ, đau họng, mệt mỏi, ăn uống kém, khó thở và tức ngực.
Sau một ngày điều trị tại bệnh viện tỉnh không cải thiện, anh được chuyển lên tuyến trung ương trong tình trạng mắt sung huyết, đau mỏi toàn thân, nhiễm trùng huyết do Leptospira, kèm theo suy thận.
Điểm chung trong tiền sử của cả ba bệnh nhân là đều từng lội nước, tiếp xúc với bùn đất trong khu vực ngập lụt do ảnh hưởng của mưa bão. Đây chính là điều kiện thuận lợi để xoắn khuẩn Leptospira xâm nhập vào cơ thể qua các vết trầy xước hoặc niêm mạc.
Theo Ths.Phan Văn Mạnh, bệnh Leptospira là bệnh truyền nhiễm cấp tính do xoắn khuẩn thuộc chi Leptospira gây ra. Nguồn lây nhiễm chủ yếu đến từ các loài động vật gặm nhấm (như chuột), vật nuôi (trâu, bò, lợn, mèo, chó...). Vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể người thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nước tiểu, mô của động vật nhiễm bệnh hoặc nước, đất bị ô nhiễm.
“Bệnh có phổ lâm sàng đa dạng, từ thể nhẹ với triệu chứng như cúm, đến các thể nặng gây tổn thương gan, thận, xuất huyết phổi, viêm cơ tim, sốc nhiễm khuẩn, với tỷ lệ tử vong cao. Mùa mưa lũ, đặc biệt sau hai cơn bão vừa qua, là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn phát tán theo dòng nước, nhất là ở các khu vực chăn nuôi hoặc vệ sinh kém,” bác sỹ Mạnh nhấn mạnh.
Để phòng tránh bệnh xoắn khuẩn vàng da sau mưa lũ, ngành y tế khuyến cáo người dân cần đặc biệt chú ý đến vệ sinh cá nhân và môi trường sống. Tuyệt đối không sử dụng nước ngập, nước ao hồ hoặc giếng ô nhiễm để tắm giặt, rửa thực phẩm sống. Nguồn nước sinh hoạt cần được đun sôi hoặc khử trùng bằng Cloramin B theo hướng dẫn của cơ quan y tế.
Khi bắt buộc phải lội nước, cần mang ủng, găng tay để tránh tiếp xúc trực tiếp với bùn đất. Nếu có vết thương hở hoặc trầy xước, cần rửa sạch ngay bằng nước sạch và dung dịch sát khuẩn. Đồng thời, cần thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, chuồng trại, thu gom rác thải đúng nơi quy định, diệt chuột và kiểm soát động vật nuôi nhằm hạn chế nguồn lây nhiễm.
Ngay khi có các biểu hiện nghi ngờ như sốt, đau mỏi cơ, vàng da, vàng mắt hoặc nôn ra máu, người dân cần đến cơ sở y tế gần nhất để được khám, xét nghiệm và điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ làm giảm nguy cơ biến chứng và tử vong do bệnh Leptospira.