Nhiều ca suy gan, suy thận nặng vì nhiễm xoắn khuẩn vàng da sau mưa lũ
Sau các đợt mưa bão, nhiều người dân phải thường xuyên lội nước, tiếp xúc với bùn đất ô nhiễm, dẫn đến nguy cơ cao nhiễm xoắn khuẩn Leptospira. Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa ghi nhận liên tiếp nhiều ca bệnh diễn biến nặng, tổn thương gan, thận, thậm chí nguy kịch tính mạng.

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân bị nhiễm xoắn khuẩn Leptospira
Liên tiếp ghi nhận ca bệnh nặng sau ngập lụt
Trong đợt ngập lụt vừa qua, ông B.Đ.Q (65 tuổi, trú tại Thái Nguyên) thường xuyên lội nước để di chuyển đồ đạc trong nhà. Bốn ngày trước khi nhập viện, ông bắt đầu sốt cao, rét run, đau mỏi cơ toàn thân. Sang ngày hôm sau, ông xuất hiện vàng da, vàng mắt tăng dần, mệt nhiều và nôn ra máu. Tới ngày thứ 4, bệnh chuyển nặng, ông được đưa đến bệnh viện tỉnh rồi chuyển gấp đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
ThS.BS Phan Văn Mạnh, Khoa Cấp cứu, cho biết: "Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng vàng mắt, vàng da, nôn ra máu, thiếu máu nặng, sốc, toan chuyển hóa và suy đa tạng gồm suy gan, suy thận, suy tim. Đây là thể nặng của bệnh Leptospira (còn gọi là bệnh Weil) tiên lượng tử vong rất cao".
Ngay lập tức, bệnh nhân được nội soi dạ dày cấp cứu để cầm máu, truyền các chế phẩm máu và can thiệp hồi sức tích cực: đặt nội khí quản thở máy, lọc máu liên tục để duy trì chức năng sống.
Anh T.Q.H (45 tuổi, Cao Bằng) cũng nhập viện trong tình trạng tương tự. Trước khi nhập viện 3 ngày, anh có biểu hiện sốt cao 40°C, rét run, đau đầu, buồn nôn ra máu đỏ tươi.
Kết quả xét nghiệm tại bệnh viện tuyến tỉnh cho thấy men gan tăng cao, suy gan và suy thận cấp nên được chuyển gấp về tuyến trung ương. Khi vào Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, anh H. trong tình trạng củng mạc mắt vàng, toàn thân đau mỏi, được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do Leptospira, viêm gan cấp do nhiễm độc và suy thận cấp.

Bệnh nhân bị vàng da, toàn thân đau mỏi và được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do Leptospira
Trường hợp thứ ba là anh T.V.T (34 tuổi, Tuyên Quang). Sau 7 ngày sốt nóng, rét run, đau mỏi cơ, khó thở, tức ngực, anh nhập viện trong tình trạng nhiễm trùng huyết do Leptospira, tổn thương gan và thận.
Điểm chung của cả ba bệnh nhân là đều thường xuyên lội nước, tiếp xúc với bùn đất sau mưa lũ, môi trường thuận lợi để xoắn khuẩn xâm nhập qua da trầy xước hoặc niêm mạc.
Bệnh bùng phát mạnh sau mưa lũ, nguy cơ tử vong cao
Theo ThS.BS Phan Văn Mạnh thông tin: "Vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể người thông qua vết thương hở, da trầy xước hoặc niêm mạc mắt, mũi, miệng khi tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nước tiểu, đất, hoặc mô của động vật nhiễm bệnh".
Bệnh Leptospira (xoắn khuẩn vàng da) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn thuộc chi Leptospira, họ Leptospiraceae gây ra. Nguồn lây nhiễm chủ yếu từ chuột và các loài vật nuôi như trâu, bò, lợn, chó, mèo... Vi khuẩn có thể tồn tại lâu trong môi trường ẩm ướt, đặc biệt là nước bẩn hoặc bùn đất sau mưa lũ.
Bệnh thường khởi phát với triệu chứng giống cảm cúm, sốt cao, rét run, đau đầu, đau mỏi cơ, vàng da. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện sớm, bệnh có thể chuyển nhanh sang thể nặng, gây tổn thương gan, suy thận, viêm cơ tim, xuất huyết phổi, rối loạn đông máu và có thể tử vong.

Bệnh nhân bị vết thương ở ngón chân cái và bị vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể
"Bệnh thường bùng phát mạnh sau các đợt mưa lũ, khi môi trường ẩm ướt tạo điều kiện cho vi khuẩn lan truyền theo dòng nước. Đặc biệt, sau hai cơn bão số 10 và 11 vừa qua, nhiều khu vực bị ngập sâu, hệ thống vệ sinh chưa đảm bảo, chuồng trại chăn nuôi bị ngập úng... đều trở thành ổ chứa tiềm tàng của Leptospira"- bác sĩ Mạnh nhấn mạnh.
Theo thống kê của bệnh viện, trong vòng 2 tuần gần đây, số bệnh nhân nghi nhiễm Leptospira nhập viện tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, nhiều trường hợp ở lứa tuổi lao động, là trụ cột gia đình, khiến gánh nặng kinh tế và tâm lý gia tăng.
Không chủ quan với dấu hiệu vàng da sau lũ
Các chuyên gia khuyến cáo, bệnh Leptospira hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu người dân tuân thủ các biện pháp vệ sinh cá nhân và môi trường. Không sử dụng nước ngập, nước ao hồ hoặc giếng nghi ô nhiễm để tắm giặt, rửa rau, chế biến thực phẩm.
Nước sinh hoạt cần được đun sôi hoặc khử khuẩn bằng Cloramin B theo hướng dẫn của ngành y tế. Khi phải làm việc hoặc di chuyển trong vùng ngập, cần mang ủng, găng tay, quần áo bảo hộ, hạn chế tối đa để da tiếp xúc trực tiếp với bùn nước.
Nếu có vết thương, trầy xước, cần rửa ngay bằng nước sạch và dung dịch sát khuẩn. Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, chuồng trại, diệt chuột, xử lý nước thải, rác thải và nước tiểu động vật đúng nơi quy định.
Ngoài ra, sau khi tiếp xúc với nước bẩn, nếu xuất hiện triệu chứng sốt, đau mỏi cơ, vàng da, vàng mắt, tiểu ít hoặc có dấu hiệu xuất huyết, cần đến cơ sở y tế ngay để được xét nghiệm và điều trị sớm, tránh để bệnh diễn biến nặng gây suy gan, suy thận.
"Điều quan trọng là không tự điều trị tại nhà hoặc dùng thuốc hạ sốt kéo dài, vì có thể che lấp triệu chứng khiến bệnh trở nặng. Phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ giúp giảm đáng kể tỷ lệ tử vong"- bác sĩ Mạnh khuyến cáo.
Trong bối cảnh thời tiết cực đoan, mưa bão dồn dập gây ngập úng kéo dài, các chuyên gia y tế cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác. Một vết xước nhỏ khi lội nước bẩn cũng có thể là "cánh cửa" cho xoắn khuẩn xâm nhập, gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.