Nhiều chế độ, chính sách đối với thanh niên khi thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND

Một số điểm nổi bật trong công tác tuyển quân tham gia lực lượng CAND năm 2025

Thực hiện Quyết định số 105/QĐ-TTg ngày 23/9/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND năm 2025 và Quyết định số 7130/QĐ-BCA ngày 01/10/2024 của Bộ trưởng Bộ Công an về việc phân bổ chỉ tiêu tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND năm 2025, công tác tuyển quân của Bộ Công an năm 2025 tiếp tục thực hiện theo quy định Luật CAND năm 2018, quy định của Chính phủ và Bộ Công an. Theo đó, công tác tuyển quân trong năm 2025 có một số điểm nổi bật. Cụ thể như:

Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an luôn quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyển quân và đã chỉ đạo nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để Công an các đơn vị, địa phương tổ chức thực hiện có hiệu quả. Ngày 10/01/2025, Bộ Công an đã ban hành Kế hoạch số 13/KH-BCA của Bộ Công an về việc dự lễ giao nhận quân tại các địa phương và dự lễ khai giảng khóa huấn luyện chiến sĩ mới; theo đó, lãnh đạo Bộ Công an và các đơn vị chức năng tham dự, chỉ đạo công tác giao nhận quân tại một số đơn vị, địa phương; trực tiếp thăm hỏi, động viên cán bộ Công an làm công tác tuyển quân và chiến sĩ mới lên đường nhập ngũ nhằm thể hiện rõ chính sách của Đảng, Nhà nước và Bộ Công an về nghĩa vụ tham gia CAND; sự đón tiếp tận tình, chu đáo của Công an các đơn vị, địa phương; tinh thần phấn khởi, tự hào của chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND; sự quan tâm, động viên của các cấp lãnh đạo đối với chiến sĩ mới.

Thanh niên tham gia nghĩa vụ Công an nhân dân tại Công an TPHCM về đơn vị huấn luyện

Thông qua Công an cấp xã trong toàn quốc và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để nắm số lượng thanh niên trong độ tuổi nhập ngũ, nắm hộ, nắm người để chủ động phân bổ chỉ tiêu tuyển phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương. Công an địa phương đã chủ động rà soát nguồn tuyển trên địa bàn để triển khai kế hoạch tuyển quân năm 2025, đẩy mạnh thực hiện các giải pháp tuyên truyền, phổ biến, vận động với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người” và “3 gặp, 4 biết” để thông tin rõ đến từng người dân, nhất là công dân trong độ tuổi nhập ngũ phổ biến chủ trương, chính sách, quyền lợi khi tham gia thực hiện nghĩa vụ CAND.

Để nâng cao chất lượng nguồn tuyển và chất lượng đội ngũ cán bộ CAND và để thể chế hóa chủ trương của Ban Thường vụ Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ đảm bảo đồng bộ, thống nhất trong công tác tuyển chọn, xét chuyển chuyên nghiệp và đảm bảo tương quan giữa các đối tượng tuyển chọn vào CAND; tháng 11/2023, Bộ trưởng Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 64/2023/TT-BCA quy định về xét chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp đối với hạ sĩ quan nghĩa vụ hết thời hạn phục vụ tại ngũ trong CAND, trong đó, bổ sung quy định xét chuyển thẳng chuyên nghiệp như sau:

Về đối tượng xét chuyển thẳng chuyên nghiệp: Chiến sĩ nghĩa vụ đã tốt nghiệp và được cấp bằng tốt nghiệp đại học chính quy (không bao gồm hình thức liên thông đại học) đạt loại Khá trở lên thuộc danh mục ngành, chuyên ngành tốt nghiệp tương tự như danh mục ngành, chuyên ngành dự tuyển đại học văn bằng 2 vào CAND tại năm hạ sĩ quan nghĩa vụ nhập ngũ hoặc năm hết hạn phục vụ tại ngũ; trong các trường hợp sau: (1) Trước thời điểm nhập ngũ đã tốt nghiệp và được cấp bằng tốt nghiệp; (2) Trước thời điểm nhập ngũ đã hoàn thành chương trình đào tạo (đủ điều kiện được công nhận và cấp bằng tốt nghiệp) nhưng chưa được cấp bằng tốt nghiệp, trong thời gian phục vụ tại ngũ mới được cấp bằng tốt nghiệp.

Về điều kiện xét chuyển thẳng chuyên nghiệp: Để nâng cao chất lượng nguồn tuyển theo chủ trương của Bộ, tập trung vào số chiến sĩ nghĩa vụ vừa có kết quả rèn luyện tốt, vừa có trình độ chuyên môn, gắn tuyển chọn với nhu cầu của vị trí việc làm, Thông tư quy định điều kiện xét tuyển thẳng đối với chiến sĩ nghĩa vụ cần thiết phải được quy định chặt chẽ, có chọn lọc.

Theo đó, chiến sĩ nghĩa vụ có bằng đại học chính quy (không bao gồm hình thức liên thông đại học) tốt nghiệp loại Khá trở lên đảm bảo đồng thời các điều kiện sau thì được xét chuyển thẳng chuyên nghiệp: (1) 02 năm thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND được phân loại chiến sĩ nghĩa vụ Hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, đạt danh hiệu Chiến sĩ tiên tiến; (2) Là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam trước khi hết hạn phục vụ tại ngũ (kết nạp Đảng trước hoặc trong khi thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND); (3) Điểm 03 môn thi (không nhân hệ số) để đăng ký xét chuyển chuyên nghiệp được xác định trên cơ sở kết quả điểm thi của kỳ thi trung học phổ thông Quốc gia trong thời gian hạ sĩ quan nghĩa vụ phục vụ tại ngũhoặc kết quả điểm thi của kỳ thi trung học phổ thông Quốc gia tại năm hạ sĩ quan nghĩa vụ tốt nghiệp trung học phổ thông đạt từ 15 điểm trở lên.

Quy định nêu trên đã thu hút rất nhiều công dân có trình độ đại học tham gia thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND. Dự kiến số công dân có trình độ đại học, cao đẳng thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND năm tăng hơn so với năm 2024, cụ thể: công dân có trình độ Đại học đạt tỷ lệ 10,7% so với tổng chỉ tiêu (tăng 1.13% so với năm 2024); công dân có trình độ Cao đẳng đạt tỷ lệ 7,4% so với tổng chỉ tiêu (tăng 0,38% so với năm 2024).

Năm 2023, Bộ trưởng Bộ Công an đã ban hành Đề án số 18/ĐA-BCA “Dạy nghề, hỗ trợ việc làm cho hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ Công an nhân dân xuất ngũ giai đoạn 2023 đến 2030”; theo đó, Đề án xác định mục tiêu: 100% thanh niên là hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND xuất ngũ được tuyên truyền, tư vấn học nghề và hỗ trợ việc làm; các cơ sở đào tạo của Bộ Công an nâng cao khả năng, điều kiện dạy nghề và đề xuất mở rộng nghề đào tạo đáp ứng nhu cầu học nghề của hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND xuất ngũ và nhu cầu sử dụng lao động của xã hội; Công an đơn vị, địa phương tổ chức các hoạt động tư vấn, hỗ trợ việc làm cho hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND sau khi được đào tạo nghề hoặc sau khi xuất ngũ; hoàn thiện quy trình hỗ trợ, đăng ký học nghề, hướng nghiệp cho hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND sau khi xuất ngũ.

Đề án đã xác định các nhiệm vụ, giải pháp quan trọng nhằm thực hiện được các mục tiêu của Đề án, trong đó giao Công an đơn vị, địa phương hỗ trợ hạ sĩ quan nghĩa vụ đi học nghề sau thời điểm hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND có quyết định xuất ngũ; quá trình đào tạo nghề, các cơ sở đào tạo nghề trong CAND tạo điều kiện bố trí chỗ ở, hỗ trợ chi phí đào tạo cho hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND sau khi xuất ngũ (nếu có), đảm bảo kinh phí, chi phí đào tạo trong CAND thấp hơn các cơ sở đào tạo nghề ngoài xã hội.

Công an các địa phương đang phối hợp với cơ quan quân sự cùng cấp và các đơn vị có liên quan báo cáo Tỉnh ủy, Thành ủy ban hành Nghị quyết về đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm đối với thanh niên hoàn thành nghĩa vụ tham gia CAND; đến nay, có 13 Công an địa phương hoàn thành tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết, gồm: Bình Phước, Hà Nam, Nam Định, Bến Tre, Quảng Bình, Cao Bằng, Bình Dương, Quảng Ngãi, Bắc Ninh, Hưng Yên, Điện Biên, Hà Giang, Kiên Giang.

Công an đơn vị, địa phương xây dựng cơ chế phối hợp, tạo “đầu ra” sau khi hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND xuất ngũ, đảm bảo chính sách đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm gắn kết thống nhất với nhau để tạo cơ hội lớn nhất cho hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND trong học tập, rèn luyện và việc làm, ổn định cuộc sống sau khi xuất ngũ trở về địa phương; đồng thời, Công an đơn vị, địa phương tổ chức các chương trình tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho đối tượng là hạ sĩ quan nghĩa vụ CAND chuẩn bị xuất ngũ thông qua các chương trình như “Ngày hội việc làm”,“Ngày hội thanh niên”... Quan tâm hỗ trợ, giới thiệu việc làm cho hạ sĩ quan nghĩa vụ sau khi học nghề và khi trở về địa phương; vận động số công dân đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia CAND tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở theo quy định.

Thông qua việc triển khai thực hiện Đề án số 18 đã góp phần động viên, khích lệ các công dân trong độ tuổi nhập ngũ và gia đình trong việc hăng hái, yên tâm thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND.

Số lượng công dân phục vụ có thời hạn trong Công an nhân dân năm 2025

Từ năm 2021 đến nay, Bộ Công an đã triển khai đồng bộ các giải pháp tăng cường công tác tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND; để bảo đảm quân số thường trực, sẵn sàng chiến đấu, đáp ứng yêu cầu xây dựng lực lượng CAND, đảm bảo bù đổi số quân xuất ngũ năm 2025, Bộ Công an đã đề xuất và được Thủ tướng Chính phủ quyết định chỉ tiêu tuyển quân năm 2025. Công an các địa phương đã tăng cường thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động công dân đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn đăng ký thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND, nhất là số công dân nữ; đồng thời, mở rộng nguồn dự phòng để kịp thời tuyển bù đổi nếu phát sinh các trường hợp không đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn nhập ngũ.

Theo báo cáo nhanh về tình hình thực hiện chỉ tiêu tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND của Công an các địa phương, dự kiến số công dân đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn tuyển chọn đạt tỷ lệ 103% so với chỉ tiêu được giao; trong đó: công dân nam đạt tỷ lệ 103% so với chỉ tiêu được giao và công dân nữ đạt tỷ lệ 100% so với chỉ tiêu được giao.

Chương trình huấn luyện và nhiệm vụ bố trí khi công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND

Công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND sẽ được huấn luyện theo một trong bốn Chương trình khung huấn luyện của Bộ Công an, cụ thể: (1) Chương trình khung huấn luyện công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND thuộc lực lượng Cảnh sát cơ động; (2) Chương trình khung huấn luyện công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND thuộc lực lượng Cảnh vệ; (3) Chương trình khung huấn luyện CAND thuộc lực lượng Cảnh sát Quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng và (4) Chương trình khung huấn luyện công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia lực lượng CAND tại Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Theo đó, công dân sẽ được tiếp cận các kiến thức cơ bản về chính trị, pháp luật, nghiệp vụ cơ sở, điều lệnh, quân sự, võ thuật CAND; hiểu được chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng CAND; vận dụng được kiến thức nghiệp vụ chuyên môn trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Ngoài ra, công dân còn được tham gia các hình thức học tập, sinh hoạt ngoại khóa ngoài giờ hành chính (nằm trong quỹ thời gian huấn luyện 03 tháng của chương trình) như: tìm hiểu pháp luật, tham quan bảo tàng, di tích lịch sử, cách mạng, nhà truyền thống, báo động hành quân dã ngoại, thực hiện các phương án tác chiến…. nhằm định hình hành động, rèn thói quen và kỹ năng chiến đấu; rèn luyện thể thực, ý thức chấp hành nội quy, kỷ luật…

Sau khi hoàn thành khóa huấn luyện, chiến sĩ mới sẽ được phân công về các đơn vị Cảnh sát cơ động, phòng cháy chữa cháy, trại giam, cảnh vệ, Công an địa phương để thực hiện các nhiệm vụ tham gia bảo vệ an ninh trật tự theo quy định.

Chế độ, chính sách khi thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND

Công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND sẽ được hưởng quyền lợi theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, Nghị định số 27/2016/NĐ-CP ngày 06/4/2016 của Chính phủ quy định về một số chế độ, chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ, xuất ngũ và thân nhân của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ và Thông tư số 63/2023/TT-BCA ngày 15/11/2023 của Bộ Công an quy định về tuyển chọn và thực hiện chế độ, chính sách đối với công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND, như sau:

- Được đảm bảo cung cấp kịp thời, đủ số lượng, đúng chất lượng về lương thực, thực phẩm, quân trang, thuốc phòng bệnh, chữa bệnh; được bảo đảm chỗ ở, phụ cấp hàng tháng, nhu yếu phẩm và nhu cầu về văn hóa tinh thần phù hợp với tính chất nhiệm vụ của Công an; được bảo đảm chế độ trong các ngày lễ, tết; được bảo đảm chăm sóc sức khỏe khi bị thương, bị ốm đau, bị tai nạn theo quy định của pháp luật.

- Hưởng phụ cấp cấp bậc hàm theo quy định tại Nghị định số 204/2004/NĐ-CP ngày 14/12/2004 của Chính phủ về chế độ tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang và hưởng chế độ phụ cấp thêm nếu phục vụ tại ngũ từ tháng thứ 25 trở đi là 250%.

- Được khen thưởng khi có thành tích trong công tác; được hưởng các chế độ, ưu đãi trong trường hợp bị thương khi làm nhiệm vụ theo quy định. Trường hợp hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ hi sinh, từ trần trong khi làm nhiệm vụ thì gia định được hưởng chế độ ưu đãi theo quy định của pháp luật.

- Được đảm bảo các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của Luật bảo hiểm y tế, Luật Bảo hiểm xã hội.

- Phục vụ tại ngũ từ tháng thứ 13 trở đi thì được nghỉ phép hàng năm, thời gian nghỉ 10 ngày;

- Được tính thời gian phục vụ tại ngũ vào thời gian công tác.

- Trước khi nhập ngũ đang học tập hoặc có giấy gọi vào học tập tại các trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học thì được bảo lưu kết quả, được tiếp nhận vào học ở các trường đó.

- Thân nhân được hưởng chế độ bảo hiểm y tế, trợ cấp khó khăn đột xuất theo quy định. Con đẻ, con nuôi hợp pháp của chiến sĩ được miễn, giảm học phí tại các cơ sở giáo dục phổ thông công lập, ngoài công lập theo quy định.

- Khi xuất ngũ nếu có thời gian phục vụ tại ngũ trong CAND từ đủ 12 tháng trở lên thì được hưởng chính sách hỗ trợ đào tạo nghề theo quy định hiện hành của Nhà nước.

- Được hưởng trợ cấp xuất ngũ một lần, trợ cấp tạo việc làm, cấp tiền tàu xe (loại phổ thông) và phụ cấp đi đường từ đơn vị về nơi cư trú hoặc được đơn vị tiễn và đưa về nơi cư trú.

- Trường hợp đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn được dự tuyển vào các trưởng CAND trình độ đại học, trung cấp tuyển mới; được cộng điểm ưu tiên trong tuyển sinh theo quy định của Bộ Giáo dục và đào tạo; được xét chuyển sang chế độ chuyên nghiệp khi hết hạn phục vụ tại ngũ.

A. Quân