Nhiều doanh nghiệp Nhật Bản muốn mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Đây là một trong những thông tin được đưa ra tại Họp báo công bố kết quả “Khảo sát thực trạng của các DN Nhật Bản đầu tư tại nước ngoài năm 2024” (Ấn bản Việt Nam), do Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) tại Hà Nội tổ chức.

Ông Haruhiko Ozasa - Trưởng đại diện Văn phòng JETRO tại Hà Nội chia sẻ tại Họp báo diễn ra chiều 21/01. Ảnh: D.T

Nhiều doanh nghiệp Nhật Bản kinh doanh có lãi

Khảo sát được JETRO thực hiện thông qua bảng câu hỏi về tình hình hoạt động của các DN Nhật Bản đang đầu tư tại 20 quốc gia và vùng lãnh thổ tại châu Á, châu Đại Dương. Trong số 5.007 DN trả lời hợp lệ, có 863 DN Nhật Bản đang đầu tư tại Việt Nam (nhiều nhất trong số các quốc gia, vùng lãnh thổ tại châu Á, châu Đại Dương).

Kết quả khảo sát của JETRO cho thấy, về triển vọng lợi nhuận kinh doanh, tỷ lệ DN Nhật Bản tại Việt Nam kỳ vọng “có lãi” năm 2024 là 64,1% (tăng 9,8 điểm so với năm trước). Lần đầu tiên sau 5 năm kể từ năm 2019 trước đại dịch Covid-19, tỷ lệ này vượt trên mức 60% cho thấy tâm lý kinh doanh tích cực của các DN.

Xét theo ngành nghề, trong ngành chế tạo, tỷ lệ DN có lãi là 70,2% (tăng 8,7 điểm so với năm trước). Tỷ lệ DN báo lỗ là 17,4% (giảm 4,6 điểm so với năm trước). Ở hầu hết các ngành, tỷ lệ DN có lãi đều tăng so với năm trước. Trong đó, tỷ lệ DN có lãi vượt trên mức 80% trong 4 nhóm ngành: linh kiện máy móc vận chuyển, thiết bị y tế, các sản phẩm nhựa và hóa chất/dược phẩm.

Trong ngành phi chế tạo, tỷ lệ DN có lãi là 57,9% (tăng 11,2 điểm so với năm trước). Tỷ lệ DN báo lỗ là 21,2% (giảm 5,8 điểm so với năm trước). Trong đó, tỷ lệ DN có lãi trong các ngành thương mại/bán buôn, khai khoáng/năng lượng, dịch vụ liên quan đến kinh doanh... tăng hơn 15 điểm so với năm trước. Tuy nhiên, tỷ lệ DN có lãi trong các ngành giáo dục, y tế và xây dựng tiếp tục duy trì dưới 50%.

Theo kết quả khảo sát, tại Việt Nam, có 48,8% DN trả lời dự báo hoạt động kinh doanh năm 2024 của họ sẽ “cải thiện” so với năm 2023 (tăng 16,8 điểm so với năm trước) và tỷ lệ DN dự báo sẽ “xấu đi” là 16,9% (giảm 18,8 điểm so với năm trước). Mức tỷ lệ DN dự báo “cải thiện” so với năm trước của Việt Nam đứng đầu trong khu vực ASEAN.

Về triển vọng lợi nhuận kinh doanh năm 2025, so với (kỳ vọng) năm 2024, có 50,4% DN dự báo sẽ “cải thiện”. Nhiều DN tiếp tục kỳ vọng vào kết quả kinh doanh khả quan tiếp nối năm 2024.

Chia sẻ về lý do cải thiện kỳ vọng lợi nhuận kinh doanh năm 2024 của các DN Nhật Bản, ông Haruhiko Ozasa - Trưởng đại diện Văn phòng JETRO tại Hà Nội cho biết, đối với ngành chế tạo, nguyên nhân chủ yếu là do nhu cầu tại thị trường xuất khẩu và thị trường nội địa tăng. Trong khi đó, đối với ngành phi chế tạo, lý do được các DN đưa ra hàng đầu là do gia tăng nhu cầu tại thị trường nội địa và đẩy mạnh hệ thống bán hàng.

Việt Nam dẫn đầu ASEAN về tỷ lệ doanh nghiệp mong muốn mở rộng kinh doanh

Về kế hoạch triển khai hoạt động kinh doanh trong tương lai, kết quả khảo sát của JETRO cho thấy, Việt Nam có tỷ lệ DN trả lời sẽ “mở rộng” kinh doanh trong 1 - 2 năm tới là 56,1%. Tuy con số này giảm 0,6 điểm so với kết quả khảo sát năm trước, nhưng Việt Nam vẫn dẫn đầu các nước trong khu vực ASEAN.

Kế hoạch triển khai hoạt động kinh doanh trong 1 - 2 năm tới của các DN Nhật Bản tại Việt Nam. Nguồn: JETRO

Ở chiều ngược lại, tỷ lệ DN trả lời “thu hẹp” là 2,8% (tăng 1,0 điểm so với năm trước); tỷ lệ DN trả lời “rút lui hoặc di chuyển sang nước thứ 3” tại Việt Nam là 0,3% (giảm 0,4 điểm so với năm trước).

Một vấn đề nữa đáng lưu ý được đưa ra trong kết quả khảo sát của JETRO đó là các DN Nhật Bản tại Việt Nam đã có nhiều nỗ lực để phát triển kinh doanh trong những năm gần đây.

Cụ thể, đối với ngành chế tạo, nỗ lực phổ biến nhất của các DN là “tăng cường trang thiết bị”, “đào tạo nhân lực địa phương”. Các nỗ lực như “đa dạng hóa sản phẩm sản xuất”, “áp dụng công nghệ sản xuất mới”, “mở rộng thu mua từ các DN (nhà cung cấp) địa phương” đều cao hơn mức trung bình của ASEAN.

Trong khi đó, đối với ngành phi chế tạo, các nỗ lực của DN tập trung nhiều vào việc “đào tạo và gia tăng tuyển dụng nhân sự địa phương”. Hạng mục “hợp tác/đầu tư với các DN địa phương”, “tăng cường hợp tác với các cơ sở giáo dục của các trường đại học tại địa phương” cũng vượt mức trung bình của ASEAN.

Liên quan đến các nỗ lực giảm phát thải carbon, kết quả khảo sát cho thấy, hiện có 32% DN đang thực hiện các nỗ lực giảm phát thải carbon.

Trong đó, đối với ngành chế tạo, có hơn 50% DN trong các lĩnh vực như thiết bị vận tải, cao su, gốm sứ, thiết bị y tế… đang thực hiện các nỗ lực này. Đối với ngành phi chế tạo, DN trong các lĩnh vực như khai khoáng/năng lượng và tài chính/bảo hiểm cũng ghi nhận tỷ lệ thực hiện tương tự.

Một tín hiệu đáng mừng nữa được ông Haruhiko Ozasa cho biết, đó là tỷ lệ các DN trả lời đã dịch chuyển chức năng sản xuất từ các quốc gia và khu vực khác sang Việt Nam trong 5 năm gần đây (2019-2024) là 24,8%, cao nhất cả về số lượng và tỷ lệ trong khu vực châu Á và châu Đại Dương.

Việc dịch chuyển sản xuất từ Nhật Bản và Trung Quốc sang ASEAN đã gia tăng rõ rệt, với Việt Nam là điểm đến chủ yếu. Trong tổng số 176 trường hợp dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang ASEAN, Việt Nam chiếm hơn một nửa với 90 trường hợp.

Đáng chú ý, về quy mô dịch chuyển sản xuất từ Nhật Bản và Trung Quốc sang Việt Nam, có khoảng 60% DN trả lời là dịch chuyển từ “1 đến 50%” và có khoảng 10 - 20% DN trả lời đã dịch chuyển hoàn toàn “100%” sản xuất.

“Xu hướng các DN Nhật Bản dịch chuyển sản xuất đến Việt Nam cho thấy Việt Nam vẫn tiếp tục là một điểm đến hấp dẫn so với các quốc gia trong khu vực” - ông Haruhiko Ozasa nhấn mạnh./.

DIỆU THIỆN