Nhiều doanh nghiệp vật liệu xây dựng thua lỗ, Thủ tướng chỉ đạo 'nóng'

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các doanh nghiệp ngành vật liệu xây dựng cơ cấu lại nguồn vốn, tiết giảm chi phí. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Phát biểu kết luận tại Hội nghị trực tuyến về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ xi măng, sắt thép và vật liệu xây dựng sáng 15/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá hoạt động sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ xi măng, sắt thép, vật liệu xây dựng còn tồn tại nhiều hạn chế, khó khăn, vướng mắc.

Doanh nghiệp thua lỗ, nợ xấu

Người đứng đầu Chính phủ cho rằng cơ chế, chính sách còn khoảng cách so với thực tiễn, phản ứng chính sách có lúc, có nơi còn chậm. Chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng ứng dụng khoa học công nghệ chưa được ban hành kịp thời.

"Đối với sản xuất, chi phí nhiên liệu than, điện tăng; khí hóa than tăng, dầu FO, khí tự nhiên hóa lỏng (CNG), khí gas hóa lỏng (LPG) trong thời gian qua có biến động. Nguồn cung nguyên liệu phục vụ sản xuất xi măng, vật liệu xây dựng còn có bất cập", Thủ tướng đánh giá.

Người đứng đầu Chính phủ đánh giá năng lực sản xuất ngành thép còn hạn chế, Việt Nam tiếp tục là quốc gia nhập siêu về thép, phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu nước ngoài, đặc biệt trong sản xuất thép thô. Ngoại trừ một số khu liên hợp công nghệ khép kín, phần lớn các đơn vị sản xuất còn lại sử dụng công nghệ còn hạn chế.

Về thị trường, Thủ tướng nhìn nhận cả tiêu thụ trong nước và xuất khẩu đều gặp khó khăn. Tiêu thụ trong nước chậm do đầu tư xây dựng trong nước giảm sút, thị trường bất động sản trầm lắng; chí phí vận tải tăng cao...

Xuất khẩu sụt giảm do lượng clinke xuất khẩu sụt giảm lớn, gặp cạnh tranh gay gắt về giá bán sản phẩm từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới, chi phí cước vận tải biển tăng cao, cộng với các quy định về hàng rào kỹ thuật tại phần lớn thị trường xuất khẩu.

Thủ tướng đánh giá năng lực sản xuất ngành thép còn hạn chế. Ảnh: Phạm Ngôn.

Đặc biệt, tình hình tài chính của ngành gặp khó khăn do các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, đặc biệt các doanh nghiệp xi măng đầu tư vốn rất lớn vào dự án sản xuất. Giai đoạn đầu khi mới vận hành nhà máy, các doanh nghiệp phải trả nợ vốn vay, cộng với lãi vay cao, dẫn đến áp lực trả nợ cả gốc và lãi rất lớn.

"Thậm chí, nhiều doanh nghiệp đã phải dừng một số dây chuyền sản xuất, dẫn đến dòng tiền tài chính để trả nợ cho ngân hàng và chi phí nguyên, nhiên liệu phục vụ sản xuất rất khó khăn. Nhiều nhà máy vật liệu xây dựng, đặc biệt là nhóm xi măng sản xuất không hiệu quả, thua lỗ, dẫn đến nợ xấu", Thủ tướng nhìn nhận.

"Đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội là giải pháp căn cơ"

Để hỗ trợ doanh nghiệp kinh doanh xi măng, sắt thép, vật liệu xây dựng ổn định sản xuất và mở rộng thị trường, Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh đầu tư công, xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi...

"Tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, nhà ở; tiếp tục thực hiện quyết liệt, kịp thời, hiệu quả các giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững", Thủ tướng yêu cầu.

Ngoài ra, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu tăng cường triển khai Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội và các chương trình, dự án xây dựng nhà ở khác. "Đây là giải pháp căn cơ, toàn diện, nhân văn, có hiệu quả ngay, tạo đồng thuận cao trong xã hội và trong nhân dân", Thủ tướng nói.

Cùng với đó, tăng tỷ lệ lựa chọn phương án sử dụng cầu cạn bê tông cốt thép đối với các dự án đường bộ cao tốc, đặc biệt là ở những vùng có yêu cầu thoát lũ, vùng đất yếu và những vùng thiếu vật liệu đắp nền đường...

Về các giải pháp cụ thể đối với doanh nghiệp, Thủ tướng đề nghị tái cấu trúc quản trị, tài chính, đầu tư và nguyên liệu đầu vào để nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính cạnh tranh của sản phẩm.

Thủ tướng yêu cầu sửa đổi các quy định về khoanh nợ, giãn nợ, hạ lãi suất ngân hàng đối với các khoản nợ của các doanh nghiệp ngành vật liệu xây dựng. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Chẳng hạn, doanh nghiệp đầu tư nâng cấp, cải tạo chiều sâu đối với công nghệ, thiết bị của các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng hiện có để tiết giảm chi phí sản xuất. Ngoài ra, cần đa dạng hóa sản phẩm, cắt giảm chi phí sản xuất đối với nguyên liệu, nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng trong sản xuất...

Về tài chính, Thủ tướng lưu ý doanh nghiệp cơ cấu lại nguồn vốn, tiết giảm chi phí để bảo đảm dòng tiền trả nợ ngân hàng và chi phí nguyên, nhiên liệu đầu vào, nhân công và các chi phí khác trong sản xuất.

Chủ động trao đổi với các ngân hàng để khoanh, giãn nợ và có kế hoạch, lộ trình trả nợ. Sử dụng các nguồn vốn để thanh toán các khoản vay cũ lãi suất cao và vay các khoản mới lãi suất thấp.

Về tháo gỡ khó khăn tài chính, Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước rà soát, đánh giá, sửa đổi các quy định về khoanh nợ, giãn nợ, hạ lãi suất ngân hàng đối với các khoản nợ của các doanh nghiệp ngành vật liệu xây dựng.

"Các bộ, ngành nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các chính sách thuế để khuyến khích sản xuất trong nước và hạn chế nhập khẩu, bảo đảm tính cạnh tranh và phù hợp với các cam kết quốc tế", Thủ tướng yêu cầu.

Thủ tướng giao Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng xây dựng, ban hành chính sách ưu đãi cụ thể đối với các nhà máy sản xuất xi măng và các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng khác khi sử dụng các loại nhiên liệu thay thế từ rác thải...

Thanh Thương