Nhiều lợi ích, nhưng không ít ngại ngần
Đầu năm 2024, Thái Lan đã đề xuất ý tưởng về một loại thị thực chung cho sáu quốc gia Đông Nam Á, nhằm thu hút nhiều khách du lịch hơn và đơn giản hóa các thủ tục cho du khách đến thăm khu vực này. Mặc dù sáng kiến có thể mang lại lợi ích đáng kể cho tất cả các bên, nhưng việc triển khai dường như vẫn đang bị đình trệ.

Đầu năm 2024, Thái Lan đề xuất ý tưởng về một loại thị thực chung cho 6 quốc gia Đông Nam Á Ảnh minh họa: SBS
Một sáng kiến táo bạo
Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam hồi tháng 2, Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan Maris Sangiampongsa đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác hai nước, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế và du lịch. Hai bên đều bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực này khi một lần nữa thảo luận về sáng kiến du lịch “6 quốc gia, một điểm đến”.
Được Thái Lan đề xuất lần đầu tiên vào tháng 4/2024, nỗ lực này nhằm mục đích giới thiệu một loại thị thực chung cho 6 quốc gia ASEAN, bao gồm Thái Lan, Việt Nam, Campuchia, Malaysia, Lào và Myanmar. Các cuộc thảo luận cũng đang được tiến hành để đưa Singapore vào danh sách.
Rõ ràng, thủ tục hành chính đơn giản sẽ giúp hành trình diễn ra suôn sẻ hơn, khuyến khích du khách đến thăm nhiều quốc gia trong một chuyến đi và từ đó, tạo ra cơ hội lớn cho du lịch khu vực. Mục tiêu của sáng kiến này là giúp Đông Nam Á dễ tiếp cận hơn với du khách và thúc đẩy dòng khách liên tục giữa các quốc gia láng giềng. Sáng kiến này sẽ được hoàn thiện bằng việc tạo ra các hành trình cho phép du khách cùng lúc có thể đến thăm tất cả các địa danh của UNESCO, khơi lại sự quan tâm của quốc tế đối với các nền văn hóa châu Á.
Nhiều tiềm năng cho du lịch
Theo các nhà phân tích, một sự hợp tác giống như ở khối Schengen sẽ mang lại lợi ích thực sự cho tăng trưởng kinh tế và du lịch trong khu vực.
Kể từ khi đại dịch kết thúc, nhu cầu du lịch đến các nước như Thái Lan và Việt Nam đã tăng đáng kể. Ngoài lượng khách trung thành là người châu Á chiếm gần 80%, những điểm đến hàng đầu này đã chứng kiến một lượng lớn khách du lịch bụi và dân du mục kỹ thuật số đổ xô tìm đến.
Từ đó, sáng kiến “Sáu quốc gia, một điểm đến” sẽ là động lực thúc đẩy hơn nữa cho ngành du lịch Thái Lan, Việt Nam và các nước khác trong khu vực, khi ngành này là một lĩnh vực quan trọng đóng góp vào nền kinh tế các nước.
Còn nhiều ngần ngại
Mặc dù sáng kiến này dường như sẽ có lợi cho tất cả các bên, nhưng hiện vẫn còn nhiều ngần ngại để đưa dự án thành thực hiện. Đầu tiên, khó có thể tìm được tiếng nói chung. Khi Myanmar được thêm vào danh sách các quốc gia thành viên của dự án, một số bên liên quan khác đã lùi bước, do lo ngại về những biến động chính trị ở nước này. Sau đó, Myanmar đã được thay thế bằng Brunei.
Bên cạnh đó, mức cam kết tài chính cao cũng là một rào cản tiềm ẩn. Để chào đón làn sóng du khách ồ ạt và đảm bảo chuyến đi không bị cản trở, các chính phủ phải điều chỉnh bộ máy hành chính và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, cải thiện thủ tục hải quan, tạo kết nối đường hàng không, đường thủy và đường bộ với chi phí không nhỏ.
Cuối cùng, đối với nhiều điểm đến, cần cân nhắc kỹ các lợi ích đạt được. Nếu mở cửa biên giới, nhiều khả năng các quốc gia sẽ cạnh tranh để giành được sự ưu ái của du khách, điều này có thể gây ra tình trạng thiếu hụt hoặc tổn thất cho các điểm đến bị bỏ quên.
Sáng kiến có trở thành hiện thực?
Mặc dù sáng kiến “6 quốc gia, một điểm đến” có những lợi ích rõ ràng, nhưng vẫn có lý do để lo ngại về tác động mà dòng du khách ồ ạt đổ về sẽ gây ra cho các điểm đến vốn đã dễ bị tổn thương.
Nếu thị thực được đơn giản hóa, có khả năng người dân địa phương sẽ khai thác những nét riêng biệt của đất nước để duy trì sức cạnh tranh và sức hấp dẫn - một sự thương mại hóa quá mức các truyền thống có thể gây bất lợi cho chính nơi đó.
Hơn nữa, du lịch quá mức cũng gây ra những hậu quả về mặt sinh thái: các khu tự nhiên được tiếp thị như những điểm nóng du lịch, suy thoái đa dạng sinh học và hệ sinh thái, ô nhiễm…
Phần lớn du khách ngày nay đang tìm kiếm những trải nghiệm đích thực và bền vững. Nếu các chính phủ muốn đáp ứng những kỳ vọng này, họ phải hướng tới du lịch có trách nhiệm, tôn trọng cộng đồng địa phương và bảo tồn tính toàn vẹn văn hóa.
Hiện tại, “6 quốc gia, một điểm đến” vẫn đang được thảo luận. Một số phát ngôn viên quốc gia cho biết, đất nước họ cởi mở với ý tưởng này, nhưng còn nhiều vấn đề cần được làm rõ hơn trước khi đạt được cam kết hoàn toàn, và theo ngôn ngữ ngoại giao, điều này có nghĩa là phải mất một thời gian nữa dự án mới có thể chính thức khởi động.