Nhiều mô hình 'hút' người lao động tự do vào 'lưới' an sinh
Bến Tre, Hà Tĩnh là hai trong số nhiều địa phương trong cả nước đang triển khai và vận hành hiệu quả các mô hình, cách làm sáng tạo nhằm mở rộng độ bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tới người dân. Những mô hình này đã giúp người dân, nhất là nông dân, người lao động tự do có ý thức chủ động tiết kiệm tài chính, tích lũy khi trẻ, vui khỏe khi già nhờ tham gia BHXH tự nguyện.
Để người nông dân cũng có lương hưu
Tại tỉnh Hà Tĩnh, các mô hình phát triển bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện như: Chương trình tiết kiệm an sinh, câu lạc bộ (CLB) vườn rau an sinh… đang tạo sự phấn khởi và động lực tham gia BHXH cho nhiều người dân trên địa bàn. Trong đó, chương trình tiết kiệm an sinh của xã Thạch Xuân (huyện Thạch Hà) ban đầu chỉ từ 28 hội viên tham gia BHXH tự nguyện, đến nay đã có 230 người tham gia.
Là một trong những người “truyền lửa” đưa chính sách BHXH tới gần hơn với các hội viên phụ nữ, hơn ai hết, chị Nguyễn Thị Thủy - Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) xã Thạch Xuân thấy rõ được những chuyển biến tích cực mà chương trình này đem lại. Không chỉ ở số lượng người tham gia BHXH tự nguyện ngày càng tăng, mà nhận thức của người dân trong xã về chính sách cũng đã được nâng cao rõ rệt.
Chị Thủy chia sẻ: “Bà con rất yên tâm, tin tưởng vào chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) vì đây là chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Trong đó, nhiều người sinh năm 1963, 1960 rất hào hứng tham gia BHXH tự nguyện với niềm tin tưởng về một tương lai dù già yếu nhưng luôn được tự mình làm chủ về kinh tế...”.
Chung mục tiêu trao cơ hội để người nông dân cũng có lương hưu, CLB vườn rau an sinh được Hội LHPN xã Tượng Sơn (huyện Thạch Hà) khởi xướng thành lập từ tháng 10/2020.
Chị Bùi Thị Hoa - Chủ tịch Hội LHPN xã Tượng Sơn cho biết, trước đây, nhiều hộ gia đình làm nông nghiệp trong xã có thu nhập ổn định, nhưng do chưa hiểu rõ về chính sách BHXH tự nguyện nên không phải ai cũng sẵn lòng tham gia. Xuất phát từ thực tế này, CLB vườn rau an sinh đã ra đời, không chỉ tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT, mà còn hướng dẫn các thành viên thực hành tiết kiệm, cách quản lý kinh tế gia đình hiệu quả, từ đó, trích một phần kinh phí thu nhập từ vườn rau để tham gia BHXH tự nguyện...
Đến nay, CLB đã có 100 thành viên là người làm vườn đang dành một phần thu nhập từ việc bán rau để tham gia BHXH tự nguyện. Không chỉ gia nhập vào “lưới” an sinh BHXH, mỗi hội viên còn là một tuyên truyền viên tích cực vận động người thân và những người xung quanh tham gia BHXH, BHYT...
Chắt chiu làm khi lành, để dành khi đau
Tại tỉnh Bến Tre, mô hình nuôi heo đất tiết kiệm tham gia BHXH tự nguyện đã và đang trở thành “điểm sáng” về giải pháp thu hút người lao động khu vực phi chính thức vào “lưới” an sinh xã hội. Mô hình này do BHXH tỉnh phối hợp với Hội LHPN tỉnh triển khai từ tháng 9/2022 và được nhân rộng ở tất cả các huyện, thành phố.
Tại mỗi xã, thành lập ít nhất 1 tổ hội viên phụ nữ tham gia mô hình nuôi heo đất, với số lượng 10 người/tổ. Mỗi hội viên phụ nữ sẽ tiết kiệm chi tiêu sinh hoạt ít nhất 10.000 đồng/ngày để tham gia BHXH tự nguyện với mức thấp nhất hàng tháng là 297.000 đồng; hoặc có thể tiết kiệm nhiều hơn tùy vào thu nhập và mức đăng ký tham gia BHXH tự nguyện. Đến kỳ sinh hoạt của chi hội phụ nữ, số tiền này được dùng để đóng BHXH tự nguyện tương ứng với mức lựa chọn đăng ký.
Bằng cách thức đơn giản, tiện lợi, hiệu quả, mô hình nuôi heo đất không chỉ giúp các hội viên có ý thức tiết kiệm tham gia BHXH tự nguyện mà còn yên tâm, tự tin cho tương lai về một tuổi già an nhàn nhờ có nguồn thu nhập ổn định từ lương hưu và được cấp thẻ BHYT miễn phí (trong suốt quá trình hưởng lương hưu) để chăm sóc sức khỏe, không phải trông cậy vào con cháu.
Theo chia sẻ của một số chị em, trước đây do chưa hiểu nên còn nhầm lẫn giữa chính sách BHXH tự nguyện của Đảng và Nhà nước với các loại hình bảo hiểm thương mại khác. Từ khi tham gia mô hình này, các chị em đã nắm rõ được lợi ích, giá trị ưu việt không vì mục tiêu lợi nhuận cũng như mức đóng, phương thức đóng linh hoạt… của BHXH tự nguyện, từ đó còn chủ động đi tuyên truyền lại và vận động người thân, hàng xóm của mình tham gia.
Chị Nguyễn Thị Ro - Hội LHPN xã Khánh Thạnh Tân (huyện Mỏ Cày Bắc) cho biết: “Làm khi lành để dành khi đau, nên giờ mình đang khỏe mạnh thì cố gắng tiết kiệm. Mỗi ngày dành ra chục ngàn “nuôi heo đất” để đóng BHXH, cũng không phải khó khăn gì. Bù lại, sau này già yếu, mình có lương hưu và có thẻ BHYT của Nhà nước lo cho khám chữa bệnh để không phải phiền hà con cháu”.
Bằng sự lan tỏa, truyền cảm hứng tích cực, mô hình “Nuôi heo đất tiết kiệm tham gia BHXH tự nguyện” tại Bến Tre đã cho thấy những hiệu quả rõ rệt và thu hút được sự hưởng ứng của đông đảo người dân trên địa bàn. Đến nay, dù ra mắt chưa tròn một năm, song mô hình đã được nhân rộng tại 403 tổ phụ nữ với gần 4.300 người, trong đó có 1.679 thành viên tham gia BHXH tự nguyện, vượt xa mục tiêu ban đầu lãnh đạo cơ quan BHXH và Hội LHPN tỉnh đề ra.
Nhiều người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Tại một số địa phương, các mô hình khác như “Tổ, nhóm phụ nữ tiết kiệm giúp nhau mua thẻ bao hiểm y tế (BHYT)” tại Thanh Hóa; “Vận động phụ nữ tiết kiệm mua BHYT - vì sức khỏe gia đình” tại Hòa Bình; “Chi/tổ phụ nữ thực hành tiết kiệm mua thẻ BHYT - vì sức khỏe phụ nữ” tại Bình Phước… đã giúp cho không ít người lao động đang từng ngày chắt chiu thu nhập để tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, BHYT hộ gia đình để tích lũy cho tương lai và chăm sóc sức khỏe.