Nhiều quy định mới về tổ chức viện kiểm sát nhân dân từ 1-7
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND 2014 vừa được Quốc hội thông qua, quy định mới về hệ thống VKSND.
Chiều 24-6, Quốc hội đã thông qua dự luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND 2014, có hiệu lực từ 1-7-2025.

Đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại một phiên tòa. Ảnh: HOÀNG GIANG
Hệ thống VKSND còn 3 cấp
Điều 40 Luật Tổ chức VKSND 2014 về hệ thống VKSND được sửa đổi theo mô hình VKSND 3 cấp, bỏ VKSND cấp cao, quy định mới về VKSND khu vực.
Cụ thể, hệ thống VKSND từ 1-7-2025 gồm: VKSND Tối cao; VKSND tỉnh, TP (VKSND cấp tỉnh); VKSND khu vực và VKS quân sự các cấp.
Khi đó, VKSND Tối cao thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.
VKSND cấp tỉnh thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp trong phạm vi địa phương mình. VKSND khu vực thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ.
Về cơ cấu tổ chức của VKSND khu vực (Điều 48) sẽ tổ chức bộ máy gồm có: Văn phòng và các phòng; những nơi chưa đủ điều kiện thành lập phòng thì có các bộ phận công tác và bộ máy giúp việc.
VKSND khu vực có Viện trưởng, các Phó Viện trưởng, kiểm sát viên, kiểm tra viên, công chức khác và người lao động khác.
Viện trưởng VKSND khu vực do Viện trưởng VKSND Tối cao bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức.
Viện trưởng VKSND khu vực có nhiệm vụ, quyền hạn chỉ đạo, điều hành, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch công tác, quyết định các vấn đề về công tác của VKSND cấp mình và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật; chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Viện trưởng VKSND cấp tỉnh. Nhiệm kỳ của Viện trưởng VKSND khu vực là 5 năm, kể từ ngày được bổ nhiệm.
Đáng chú ý, Viện trưởng VKSND Tối cao được bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức kiểm sát viên cao cấp, kiểm sát viên trung cấp, kiểm sát viên sơ cấp, điều tra viên các ngạch, kiểm tra viên các ngạch, cán bộ điều tra (bổ sung cán bộ điều tra).
Cũng theo luật mới, VKSND Tối cao được kiến nghị xây dựng nghị quyết của Quốc hội, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội giải thích nghị quyết của Quốc hội, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Quy định mới về nhiệm kỳ của kiểm sát viên
Luật sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức VKSND đã bổ sung Điều 76a về việc bổ nhiệm kiểm sát viên. Theo đó, bổ nhiệm kiểm sát viên lần đầu phải qua thi tuyển, trừ trường hợp bổ nhiệm kiểm sát viên trong trường hợp đặc biệt.
Việc bổ nhiệm kiểm sát viên vào ngạch cao hơn phải bảo đảm những nguyên tắc như thực hiện thông qua quy trình xét chọn; bảo đảm tiêu chuẩn bổ nhiệm của từng ngạch kiểm sát viên; bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan…
Việc xét chọn, thi tuyển, bổ nhiệm kiểm sát viên do Viện trưởng VKSND Tối cao quy định.
Về nhiệm kỳ của kiểm sát viên, luật mới quy định nhiệm kỳ của kiểm sát viên VKSND Tối cao được tính từ khi được bổ nhiệm đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác.
Nhiệm kỳ của Kiểm sát viên được bổ nhiệm lần đầu là 5 năm, kể từ ngày được bổ nhiệm (trừ trường hợp nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác).
Kiểm sát viên được bổ nhiệm lại hoặc bổ nhiệm vào ngạch cao hơn có nhiệm kỳ đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác (Luật hiện hành quy định trường hợp được bổ nhiệm lại hoặc nâng ngạch thì thời hạn là 10 năm).
Từ 1-7-2025, số lượng kiểm sát viên VKSND Tối cao được quy định không quá 27 người (Luật hiện hành là không quá 19 người).