Nhìn lại đợt 1 kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV:Dấu ấn trong lĩnh vực lập hiến - lập pháp

Kết quả đặc biệt là đã thể chế hóa hiệu quả những quyết sách của Đảng trong sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị và tháo gỡ kịp thời nhiều khó khăn, vướng mắc về pháp luật theo đúng chủ trương của Đảng.

Quang cảnh phiên khai mạc kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV. Ảnh: Phạm Thắng

Thể chế hóa các quyết sách quan trọng

Nội dung nổi bật tại đợt 1 của kỳ họp là những nội dung đặc biệt quan trọng trên lĩnh vực lập hiến. Trong đó, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và thành lập Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013, tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân, làm căn cứ để Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều Hiến pháp năm 2013 nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo, trình Quốc hội xem xét, thông qua trước ngày 30-6-2025, để kịp thời công bố và có hiệu lực từ ngày 1-7-2025.

Theo dõi thông tin về đợt 1 kỳ họp thứ chín, cử tri Nguyễn Thúy Hường (quận Ba Đình) đánh giá cao công tác tổ chức xây dựng dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

“Tôi tin tưởng rằng, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, khoa học của các cơ quan nhà nước và sự đồng thuận của nhân dân, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 sẽ góp phần quan trọng trong thành công của công cuộc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị”, cử tri Nguyễn Thúy Hường nói.

Về công tác xây dựng pháp luật, các dự án luật tại lĩnh vực then chốt, như: Tổ chức bộ máy nhà nước, quốc phòng - an ninh, tư pháp, tài chính - ngân sách, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số... đã được trình Quốc hội xem xét, thảo luận ngay tại đợt 1 của kỳ họp.

Với việc Quốc hội xem xét, thảo luận và thông qua ngay tại đợt 1 kỳ họp Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, đại biểu Phan Đức Hiếu (Đoàn Thái Bình) nhận định, Nghị quyết của Quốc hội đã thể chế hóa kịp thời Nghị quyết số 68-NQ/TƯ ngày 4-5-2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, đánh dấu bước ngoặt rất lớn trong tiến trình phát triển kinh tế tư nhân; được cộng đồng doanh nghiệp đồng tình đón nhận.

Nhận định về việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi và miễn, hỗ trợ học phí, đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn Hà Nội) đánh giá, đây là minh chứng sinh động cho việc tiếp thu, thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về những vấn đề nêu trên.

Bên cạnh đó, đợt 1 của kỳ họp cũng ghi nhận những vấn đề “nóng” của đời sống xã hội đã được các đại biểu Quốc hội phản ánh, trao đổi tại nghị trường, như: Hàng giả, hàng kém chất lượng; dữ liệu cá nhân; quảng cáo sai sự thật…

Đổi mới việc bố trí chương trình kỳ họp

Mặc dù là kỳ họp có chương trình nghị sự lớn nhất từ trước đến nay, song theo Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng, trong khoảng 22 ngày làm việc của đợt 1, kỳ họp thứ chín đã ưu tiên bố trí thời gian để Quốc hội xem xét, thảo luận và biểu quyết thông qua cùng một thời điểm đối với các nội dung có liên quan trực tiếp với nhau.

Chương trình kỳ họp đã rút ngắn thời gian trình bày tờ trình, báo cáo thẩm tra, bảo đảm ngắn gọn, súc tích, rõ ràng, tập trung vào các nội dung trọng tâm của dự án, dự thảo, báo cáo; bảo đảm sử dụng hiệu quả thời gian tại các phiên họp toàn thể của Quốc hội.

Đại biểu Trần Văn Lâm (Đoàn Bắc Giang) cho rằng, mặc dù khối lượng nội dung tại kỳ họp nhiều và phức tạp, tuy nhiên công tác biên soạn, tổng hợp thông tin, tài liệu tham khảo, chuẩn bị các công tác bảo đảm để tiếp nhận và trả lời yêu cầu cung cấp thông tin của đại biểu Quốc hội trong thời gian diễn ra đợt 1 của kỳ họp đã được chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng. Kết quả này đã góp phần giúp đại biểu Quốc hội có những ý kiến đóng góp chất lượng, sâu sắc vào dự thảo luật, nghị quyết tại các phiên thảo luận tổ và hội trường.

Phát biểu kết thúc đợt 1 của kỳ họp thứ chín, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, Quốc hội ghi nhận, đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, sự chuẩn bị công phu, nghiêm túc của Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan của Quốc hội, Tòa án nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và các cơ quan hữu quan; sự tâm huyết, trí tuệ, trách nhiệm cao của các đại biểu Quốc hội.

Đợt 1 kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV diễn ra trong không khí khẩn trương, dân chủ, trách nhiệm. Điều này cho thấy, khi đất nước chuyển mình, bộ máy chuyển động không ngừng, tư duy trong bộ máy cũng có những thay đổi mạnh mẽ, mà ví dụ điển hình là hoạt động theo đúng tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng” của Quốc hội. Có thể tin tưởng rằng, với kết quả của đợt 1, kỳ họp thứ chín sẽ thành công tốt đẹp, đáp ứng yêu cầu của đất nước trong kỷ nguyên mới cũng như sự mong mỏi của cử tri và nhân dân.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn (Đoàn Hải Dương):

Nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển mới

Đợt 1 của kỳ họp là dấu mốc quan trọng, gắn liền với việc triển khai Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ mười một (khóa XIII), có ý nghĩa quan trọng, phục vụ cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, chính sách, tạo đột phá để phát huy nguồn lực, kiến tạo không gian phát triển mới cho địa phương và cả nước.

Tôi đánh giá cao những đổi mới của Quốc hội trong xây dựng pháp luật. Những luật, nghị quyết được Quốc hội xem xét trong đợt 1 của kỳ họp thứ chín không chỉ có ý nghĩa lớn về mặt pháp lý mà còn là nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển tiếp theo của đất nước.

Trong những thời điểm lịch sử trọng đại, cần có những quyết định mang tính đột phá để tạo động lực phát triển mạnh mẽ. Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ mười một đã mở đường cho những bước đi lớn, từ cải cách bộ máy đến thay đổi cơ chế chính sách.

Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân (Đoàn Bình Dương):

Ghi nhận tinh thần khẩn trương, trách nhiệm

Đợt 1 kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV ghi nhận tinh thần khẩn trương, trách nhiệm rất cao của Quốc hội, Chính phủ cũng như các cơ quan có liên quan trong chuẩn bị trình, thẩm tra, thảo luận các dự án luật, dự thảo nghị quyết và sửa đổi bổ sung Hiến pháp năm 2013, sửa đổi, bổ sung các bộ luật và luật có liên quan đến công tác sắp xếp tổ chức bộ máy, các đơn vị hành chính. Tinh thần khẩn trương đó hướng đến mục tiêu cao nhất là tạo điều kiện thuận lợi nhất về thể chế để công tác quản lý nhà nước đóng vai trò kiến tạo phát triển và huy động mọi nguồn lực phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Những tâm nguyện, ý kiến của cử tri, nhân dân, của cộng đồng doanh nghiệp, các cấp, các ngành, Đoàn đại biểu Quốc hội đã được cơ quan chủ trì soạn thảo, chủ trì thẩm tra tiếp thu tối đa và gửi các cơ quan có liên quan để góp phần xây dựng luật, nghị quyết lần này trên tinh thần thận trọng, kỹ lưỡng, khách quan và đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn.

Đại biểu Tô Thị Bích Châu (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh):

Nhiều nội dung đạt sự đồng thuận cao

Kỳ họp Quốc hội lần này được đánh giá là đặc biệt và quan trọng, diễn ra trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và hoàn thiện khung pháp lý cho mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Mặc dù khối lượng công việc rất lớn và thời gian gấp rút, tinh thần làm việc của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan liên quan được đánh giá cao về sự khẩn trương và trách nhiệm.

Đợt 1 của kỳ họp có nội dung xem xét, thảo luận rất nhiều, nhất là việc Quốc hội rút ngắn nhiệm kỳ 3 tháng, đòi hỏi đại biểu phải đầu tư rất nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu, suy nghĩ, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Điểm nổi bật của đợt 1 kỳ họp là các cơ quan chức năng đã trách nhiệm, tích cực chuẩn bị các nội dung để trình Quốc hội khá chu đáo, nhiều nội dung được đưa ra thảo luận, xem xét đạt được sự đồng thuận, thống nhất rất cao.

Mai Hữu ghi

Tiến Thành