Nhìn thẳng - Nói thật: 'Vết đen' làm vấy bẩn bóng đá thiếu nhi

Suốt mấy chục năm qua, không biết bao nhiêu “án phạt”, phê bình, chỉ trích từ báo chí và dư luận đối với hiện tượng này, nhưng căn bệnh đó vẫn... trầm kha. Đỉnh điểm là mới đây, cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An buộc lòng phải ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với hai người về tội “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức; sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” theo Điều 341 Bộ luật Hình sự. Thật đau xót khi người bị khởi tố lại chính là người mẹ và thầy hiệu trưởng của cậu bé có năng khiếu thể thao bóng đá.

Ảnh minh họa: TTXVN

Có thể thấy, việc gian lận tuổi trong thể thao không đơn thuần chỉ là một hành vi sai phạm về mặt hành chính hay pháp lý, mà còn là biểu hiện rõ nét của một vấn đề đạo đức nghiêm trọng. Khi người lớn-những người đáng lẽ phải là tấm gương cho thế hệ trẻ-lại sẵn sàng gian lận để đạt được lợi ích trước mắt, điều đó vô tình gieo vào đầu những đứa trẻ một tư duy méo mó: Thành công có thể đến từ sự gian dối.

Không khó để lý giải nguyên nhân của hiện tượng này. Đầu tiên, đó là sức ép thành tích. Trong môi trường thể thao cạnh tranh gay gắt, việc lớn hơn đối thủ đồng nghĩa với lợi thế về thể lực, sức bền và tốc độ. Một cậu bé thực chất 14 tuổi nhưng được “hợp thức hóa” giấy tờ thành 12 tuổi sẽ có lợi thế rất lớn khi thi đấu ở nhóm tuổi nhỏ hơn. Ngoài ra, còn có động cơ về mặt kinh tế.

Một cầu thủ trẻ triển vọng có thể mang lại nguồn lợi lớn cho gia đình, nhà trường và các câu lạc bộ bóng đá trẻ. Một hợp đồng ký kết, một suất vào đội tuyển năng khiếu hay đơn giản chỉ là danh tiếng có thể khiến người lớn bất chấp mọi nguyên tắc để “mở đường” cho đứa trẻ.

Hệ quả trước tiên và rõ ràng nhất là sự bất công trong môi trường thi đấu. Những cầu thủ đúng tuổi phải đối mặt với những đối thủ già dặn hơn về thể chất và kinh nghiệm, dẫn đến nguy cơ chấn thương cao hơn và giảm cơ hội phát triển.

Tuy nhiên, điều nguy hiểm hơn cả chính là ảnh hưởng lâu dài đến nhân cách của trẻ em. Khi một đứa trẻ được dạy rằng “chỉ cần thay đổi con số trên giấy tờ sẽ có cơ hội lớn hơn để thành công”, chúng có thể dần hình thành tư duy chấp nhận sự gian lận như một phần của cuộc sống. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến con đường thể thao của các em mà còn tác động tiêu cực đến cách chúng nhìn nhận xã hội, luật pháp và đạo đức sau này.

Việc giải quyết tận gốc vấn đề gian lận tuổi đòi hỏi một hệ thống giám sát chặt chẽ và ý thức trách nhiệm từ nhiều phía: Siết chặt công tác quản lý giấy tờ: Việc sử dụng công nghệ như xác minh sinh trắc học, dữ liệu y tế và hồ sơ giáo dục có thể giúp hạn chế tình trạng giả mạo thông tin. Tăng cường chế tài xử lý nghiêm khắc: Không chỉ dừng lại ở mức phạt hành chính, cần có những hình thức xử lý mạnh hơn để răn đe các cá nhân, tổ chức tiếp tay cho hành vi gian lận.

Các cầu thủ trẻ cần được dạy rằng sự công bằng, trung thực mới là giá trị cốt lõi của thể thao. Những câu chuyện về hậu quả của gian lận nên được phổ biến rộng rãi để nâng cao nhận thức. Gia đình, nhà trường và xã hội cần nhận thức rằng thành công thật sự không chỉ đến từ việc giành chiến thắng bằng mọi giá, mà quan trọng hơn là sự nỗ lực, rèn luyện và phát triển đúng lứa tuổi.

Gian lận tuổi trong thể thao không phải vấn đề mới, nhưng nếu không có những biện pháp quyết liệt, nó sẽ tiếp tục là một “vết đen” làm suy yếu tính công bằng của nền thể thao nước nhà. Quan trọng hơn, việc dung túng cho gian lận chính là đánh cắp tương lai của những đứa trẻ-không chỉ trong thể thao-mà còn trong cách chúng trưởng thành với nhận thức về đạo đức và sự trung thực.

Đã đến lúc căn bệnh trầm kha này cần được chấm dứt hoàn toàn!

HOÀNG HUY