Nhớ đêm đông được ủ ấm trong lòng bà, trên chiếc đệm bằng lá chuối khô

Một mùa đông mới đang gõ cửa, thu qua rồi đông tới, trời đất bốn mùa đắp đổi luân phiên. Bao nhiêu mùa đông đến và lại đi nhưng hình như mùa lạnh nào cũng đánh thức trong tôi những kỉ niệm về thời ấu thơ. Tôi nhớ lắm những mùa đông năm xưa còn được ở bên ông bà và nhớ nhất là kỉ niệm về chiếc đệm lá bà tự tay làm, chiếc đệm sưởi ấm cho cháu suốt thời thơ.

Tuổi thơ tôi lớn lên ở miền quê nghèo khó. Tuổi thơ vất vả, thiếu thốn mà ngọt ngào, đong đầy yêu thương, bởi chúng tôi luôn được bàn tay ông bà, cha mẹ săn sóc, chăm nom. Tuổi thơ với những đêm đông được ủ ấm trong lòng bà.

Nhà tôi ở gần nhà ông bà nên cứ tối đến là tôi lại cắp cặp sách sang học bài rồi ngủ lại với ông bà. Tôi yêu nhất là những tối mùa đông. Nhớ những ngày đông lạnh tái tê được ủ ấm trong lòng bà, thoảng thấy mùi hương trầu nồng cay từ bà, mùi ngai ngái của áo quần ngày cũ…

Cái thuở còn nghèo khó, tôi và các bạn bè cùng trang lứa chân đất đầu trần đi qua những mùa đông với vài ba tấm áo mỏng manh, cũ sờn. Vậy mà chúng tôi chẳng hề thấy khổ, thấy thiếu… vẫn vô tư, hồn nhiên, vẫn vui say bất tận hết đông này qua đông khác.

Tôi có một niềm thích thú là đêm đông được ôm bà ngủ. Chẳng có chăn ấm đệm êm, chiếc giường của hai bà cháu được bà sáng tạo, thiết kế theo cách của riêng bà. Bà lót lớp lá chuối khô ở dưới cùng rồi mới trải chiếu, chăn lên trên nằm cho ấm. Đêm nằm bên bà còn ngửi thấy cả mùi thơm từ tấm lá chuối khô. Bà vẫn thường đùa cháu chiếc đệm này chỉ bà cháu mình mới có.

Để có tấm đệm đặc biệt của hai bà cháu tôi biết bà đã gom góp lá từ bao ngày trước đó. Cả vườn chuối, bà lựa những tấm lá chuối to, đẹp, lành lặn, khô vừa tới, nếu khô giòn quá lá rất dễ bị rách. Bà cẩn thận xé từng tàu lá rồi hong phơi thêm vài nắng cho lá thật khô, thật thơm tho.

Dưới bàn tay khéo léo của bà, những mảnh lá chuối được xếp thành từng lớp dày dặn, gọn gàng, bà trải từng lớp lên tấm nan giường, sau đó mới trải chiếu và trải thêm lớp chăn mỏng lên trên cùng. Thường thì bà sẽ tận dụng những tấm chăn cũ, vải mềm, trải lót lớp trên cùng cho cháu nằm được êm ái, dễ chịu.

Dù tấm đệm của bà kì công như vậy nhưng có những mùa đông thật giá, nhiều đêm thừa lúc cháu ngủ say bà đắp thêm lượt chiếu lên trên. Có lúc tôi tỉnh dậy vì cảm giác bị chiếu đè nặng quá, rồi lại quay sang ôm bà, nghe được cả tiếng lá sột soạt dưới lưng mình. Cứ thế thôi mà đêm nào hai bà cháu cũng vui vầy mặc cái gió, cái rét ngoài cánh cửa. Có tấm đệm của bà, khi ấy tôi cảm giác lâng lâng như mình là người chiến thắng, gió rét chẳng thể nào chạm tới.

Tôi còn nhớ, có những mùa đông lạnh cắt cứa, ông nội phải đốt củi trong cái chậu nhôm đặt giữa nhà để sưởi ấm. Mùi khói từ cái chậu lửa của ông quện ấm áp cả mấy gian nhà. Ông lại vùi cho cháu khi thì củ khoai, khi tấm mía… những thức quà ngọt bùi ấm áp cả tuổi thơ.

Tôi thích nhất là những đêm không phải học bài, được rúc nách bà đi nằm sớm. Hai bà cháu nằm thủ thỉ, tôi nghe bà kể đủ thứ chuyện trên đời. Chuyện từ thời các cụ, chuyện làng, chuyện xóm, chuyện thời ông bà mới lấy nhau còn ngại ngùng, chuyện ông bà đã nuôi các bác, các chú ra sao, chuyện cây sấu già trước cổng, đàn gà mới nở… Câu được câu chăng rồi tôi ngủ lúc nào chẳng biết. Cuộc sống ngày đó sao bình yên, dịu dàng đến thế.

Giờ cuộc sống đủ đầy, chúng tôi chẳng còn phải co ro trong tiết trời lạnh nữa, chăn ga, gối đệm ngập tràn, lạnh quá còn cả đệm sưởi… nhưng nhiều khi vẫn thấy trống trải, vẫn thèm được sưởi ấm bằng cái ấm của bếp củi khói cay nồng, cái ấm của sột soạt của lớp lá khô, chiếc đệm đặc biệt của tuổi thơ. Vẫn biết dòng chảy cuộc đời phải thế, cuộc sống ngày càng đi lên, phát triển, con người được hưởng đầy đủ những tiện nghi… Sao tôi vẫn thèm được trở lại ngày xưa!

Hồng Thắm