Nhu cầu và giá vàng trên toàn cầu tăng cao kỷ lục

Tổng nhu cầu vàng hằng năm (gồm cả giao dịch trên thị trường phi tập trung-OTC) đạt mức cao kỷ lục mới là 4.974 tấn.

Báo cáo về Xu hướng nhu cầu vàng trong quý IV và cả năm 2024 của WGC cho thấy, tổng nhu cầu vàng hằng năm (gồm cả giao dịch trên thị trường phi tập trung-OTC) đạt mức cao kỷ lục mới là 4.974 tấn, do nhu cầu đầu tư tăng cùng với hoạt động mua vào mạnh mẽ, liên tục của khối ngân hàng trung ương.

Các ngân hàng trung ương đã liên tục mua vàng với tốc độ nhanh trong năm 2024, số lượng mua vượt 1.000 tấn trong năm thứ ba liên tiếp. Hoạt động mua vào tăng đáng kể trong quý IV, đạt 333 tấn và nâng tổng lượng mua vào hằng năm của các ngân hàng trung ương lên 1.045 tấn.

Nhu cầu đầu tư vàng trên toàn cầu tăng 25% so với cùng kỳ năm 2023 lên 1.180 tấn (mức cao nhất trong bốn năm) do sự hồi sinh nhu cầu của quỹ hoán đổi danh mục vàng (ETF) nửa cuối năm 2024. Các quỹ ETF toàn cầu đã nắm giữ thêm 19 tấn vàng trong quý IV/2024, đánh dấu hai quý liên tiếp có dòng tiền chảy vào vàng. Nhu cầu về vàng miếng và vàng xu duy trì ở mức tương đương với khối lượng năm 2023, đạt 1.186 tấn trong năm 2024.

Bà Louise Street, chuyên gia phân tích thị trường cấp cao của WGC cho biết: “Vàng một lần nữa là chủ đề nhận được nhiều sự quan tâm trong năm 2024, với giá vàng chạm tới mức cao kỷ lục trong năm qua. Trong năm 2025, WGC kỳ vọng các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục giữ vai trò chủ đạo và nhà đầu tư ETF vàng sẽ tích cực tham gia vào thị trường vàng, nhất là khi lãi suất giảm, nhưng vẫn có sự biến động”.

Trong năm 2024, các thị trường trong khu vực ASEAN chứng kiến sự tăng trưởng về nhu cầu đầu tư vàng hàng năm. Trong quý IV, Việt Nam đi ngược lại xu hướng của khu vực với mức giảm 14% so với cùng kỳ năm 2023, sự thiếu hụt nguồn cung đã hạn chế khả năng mua vàng miếng của các nhà đầu tư và dẫn đến mức chênh lệch giá cao hơn. Trong bối cảnh này, một số nhà đầu tư đã chuyển sang mua vàng nhẫn. Mặc dù vàng nhẫn được xếp vào vàng trang sức nhưng những chiếc nhẫn vàng trơn này thường được sử dụng làm tài sản đầu tư.

Các chuyên gia WGC đánh giá, nhu cầu về vàng trong năm 2024 không tăng hoặc giảm đều đặn mà thay đổi theo nhiều biến động khác nhau. Các ngân hàng trung ương ghi nhận nhu cầu mạnh mẽ trong quý I trước khi giảm dần vào giữa năm và lại tăng cao trong quý IV. Tương tự, nửa cuối năm 2024, các nhà đầu tư phương Tây đã quay lại đầu tư vàng mạnh mẽ, cùng với với sự gia tăng mạnh của dòng tiền chảy vào đầu tư vàng từ châu Á, đã đưa dòng tiền của các quỹ ETF vàng toàn cầu trở lại mức tích cực trong quý III và quý IV.

Điều này do việc bắt đầu các chu kỳ cắt giảm lãi suất của nhiều ngân hàng trung ương và sự bất ổn địa chính trị gia tăng trên toàn cầu, bao gồm cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ và căng thẳng leo thang ở Trung Đông. Mặt khác, vàng trang sức có thể sẽ tiếp tục sụt giảm khi giá vàng tăng cao và tăng trưởng kinh tế yếu khiến khả năng mua của người tiêu dùng giảm. Sự bất ổn về địa chính trị và kinh tế vĩ mô có thể sẽ là những tình huống xảy ra thường xuyên trong trong năm nay, và làm tăng nhu cầu về vàng như một tài sản lưu trữ của cải và phòng ngừa rủi ro.

Ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực Châu Á-Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc) kiêm Giám đốc Ngân hàng trung ương toàn cầu tại Hội đồng Vàng Thế giới nhận định: “Sức mạnh của giá vàng đã tác động đến nhu cầu trang sức năm 2024. Bức tranh quý IV cũng tương tự: nhu cầu vàng toàn cầu giảm 12% so với cùng kỳ năm trước, giảm xuống mức thấp trong quý IV trong vòng bốn năm, trong khi giá trị đạt mức cao kỷ lục mới là 47 tỷ USD.

Giá vàng tăng cao đã làm giảm nhu cầu về vàng trang sức, với mức tiêu thụ hằng năm giảm 11%, xuống còn 1.877 tấn.

Chúng tôi không ngạc nhiên khi giá vàng tăng cao đã làm giảm nhu cầu về vàng trang sức, với mức tiêu thụ hằng năm giảm 11%, xuống còn 1.877 tấn. Trong bối cảnh giá vàng tăng cao kỷ lục, sự sụt giảm này chủ yếu do nhu cầu yếu đi ở Trung Quốc (giảm 28% so với cùng kỳ năm 2023), trong khi nhu cầu về vàng trang sức ở Ấn Độ vẫn ổn định, chỉ giảm 2% trong năm 2024.

Giá vàng cao là trở ngại lớn đối với ngành trang sức trên khắp các thị trường ASEAN, đặc biệt là ở Việt Nam. Việt Nam chứng kiến mức giảm theo năm và trong quý IV đều là 15%, do ảnh hưởng của giá vàng cao, sự hạn chế trong chi tiêu và sự trấn áp của chính phủ đối với hành vi trốn thuế.

Ngành công nghệ đã chứng kiến mức tăng trưởng mạnh nhất kể từ quý IV năm 2021 với nhu cầu vàng lên tới 84 tấn. Sự gia tăng nhẹ trong sử dụng vàng ở lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và điện tử đã đóng góp vào mức tăng 7% so với cùng kỳ năm 2023, đạt mức 326 tấn. Tổng nguồn cung vàng tăng 1% so với cùng kỳ năm 2023, đạt mức cao kỷ lục mới là 4.794 tấn. Sự tăng trưởng cả trong hoạt động sản xuất khai thác mỏ và tái chế đã góp phần làm tăng tổng nguồn cung vàng.

NGỌC TRÂM