Những cánh chim không mỏi

Nhân kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Hội LHPN Việt Nam (20/10/1930-20/10/2020), Nhà xuất bản Văn hóa - Văn nghệ liên kết với hai nữ tác giả Nguyễn Thị Miễn và Trần Thị Minh Chánh, nguyên Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Phú Khánh - Phú Yên xuất bản tập thơ Những cánh chim không mỏi.

Bìa tập thơ Nh ững cánh chim không mỏi . Ảnh: QUỲNH MAI

Những cánh chim không mỏi tập hợp 145 bài thơ của 37 tác giả, trong đó có 22 tác giả là những người mẹ, người chị rất yêu thơ ca, đến với thơ ca như để trải lòng về thế sự, nhân sinh của dâu bể phận người trong cuộc đời rộng lớn. Cùng với những tác giả trong tỉnh, trong tập thơ đặc biệt này còn có sự góp mặt của 7 tác giả nữ đến từ các miền quê của Tổ quốc, bởi yêu mến, nặng lòng với Phú Yên...

Xuyên suốt trong Những cánh chim không mỏi là hình ảnh người mẹ, nguồn cảm hứng vô tận trong văn học nghệ thuật và cuộc sống, khắc sâu trong tâm tưởng của mọi người. Mẹ là quê hương, xứ sở; những người mẹ anh hùng, nén đau thương khi tiễn chồng, tiễn con ra mặt trận và lặng lẽ nuốt nước mắt vào trong khi nhận tin chồng, con hy sinh vì Tổ quốc: Chồng mẹ mất gần một năm/ Hy sinh chống giặc ngoại xâm gian tà/ Hôm nay mẹ lại rời xa/ Đứa con rứt ruột đẻ ra của mình. Mẹ Việt Nam thật anh hùng/ Nén đau thương tận đáy lòng mẹ ơi/ Mẹ Việt Nam thật tuyệt vời/ Công ơn của mẹ đời đời khắc ghi (Tổ quốc ghi công Mẹ Việt Nam anh hùng - Thanh Ngọc).

Nữ tác giả Vạn Lộc (TP Đà Nẵng) gửi những lời tâm sự da diết của đứa con sau nhiều năm bôn ba, nay trở về trong vòng tay mẹ đã lặng vào hình bóng, hương khói quê nhà: Ca dao xưa mẹ ru hời/ Nay thành máu thịt thành lời thơ xanh/ Hình như trong gió hiền lành/ Con nghe tiếng mẹ trên nhành thu sương (Ngày giỗ mẹ).

Dẫu bây giờ con cũng đã trở thành mẹ, thành bà thì vẫn thảng thốt nhớ về hình bóng mẹ yêu, thèm được cảm giác trong vòng tay êm đềm của mẹ: Dù tóc pha sương nay đã bạc/ Vẫn nồng nàn khát mẹ ru êm! (Mẹ ơi - Hoành Châu). Để rồi, Đêm nằm nhớ mẹ buồn hiu!/Gió lay mẹ rụng bao điều tiếc thương/ Dõi về bóng mẹ muôn phương/ Tìm đâu hỡi mẹ, cuối đường vô minh (Gió lay mẹ rụng - Cẩm Loan). Tác giả Nguyệt Thanh thì khôn nguôi nhớ mẹ, công ơn hải hà: Đêm nằm nghĩ mẹ mà thương/ Chiếu khô con trườn, chăn ướt mẹ lăn/ Sớm hôm thân mẹ nhọc nhằn/ Cha ra đi sớm, trăm phần mẹ lo (Thương mẹ).

Hay như …Chiều nay nhìn nước qua cầu/ Ngẫm công ơn mẹ mà nao buốt lòng/ Mẹ tan vào cõi hư không/ Con cài lên áo bông hồng trắng. Đau. (Thì thầm với mẹ - Đào Bích Thủy).

Và đôi khi, tình thương nhớ mẹ, tự hào về mẹ đơn sơ một hình ảnh gần gụi thân thương: Mẹ năm xưa giao liên/ Con ngày nay bưu tá/ Cùng ngành Bưu điện cả/ Âu cũng là cái duyên (Mẹ và con - Phạm Văn Ngữ). …Bến đò Ngọc Lãng, chùa Ông/ Áo nâu giản dị trên đồng rau xanh/ Buôn thôn dã, bán thị thành/ Chắt chiu đồng lẻ mẹ dành nuôi con (Vườn rau mẹ gánh - Đỗ Hữu Lộc).

Bên cạnh chủ đề xuyên suốt về hình ảnh người mẹ, tự hào về phụ nữ là những câu thơ lấp lánh về tình yêu đôi lứa, cảnh đẹp quê hương, những rung cảm trước thiên nhiên của những tâm hồn thơ: …Dấu xưa ngọt màu thơ/ Hương tóc mây ngào ngạt/ Em thơ ngây mắt chờ/ Thu dệt màu chơi vơi/ Mai có về lối hẹn/ Thung xưa vẫn ngóng chờ (Nhớ… mùa thu - Nguyễn Văn Hưng). Tháng tám về đây/ Lạc trong mắt nhau/ Non xanh xứ Nẫu/ Tơ trời đan xuân (Tình khúc tháng tám - Hồ Thị Mỹ Thoa).

Những vần thơ trong Những cánh chim không mỏi có thể còn mộc mạc, chưa thật bay bổng, thăng hoa, hay hằn sâu tâm khảm trong cấu tứ cũng như kỹ thuật, nhưng trên tất cả đó là sự rung cảm chân thành từ tiếng lòng thánh thiện của những người yêu thơ. Có lẽ vì thế mà trong lời giới thiệu, nhà báo Phan Thanh Bình đã “gọi tên” những vần thơ chắt chiu nhiều năm tháng, những vần thơ lục bát vừa dân dã vừa đài trang: Chữ rằng lụa tốt hơn tơ/ Cây xanh nhờ cội ước mơ khơi dòng/ Thế rồi chim sáo sang sông/ Chồi non hé nụ mục đồng chăn trâu (Lời nguyền với mẹ - Nguyễn Thị Miễn).

Hay như Em về góp nắng vàng rơi/ Ươm hương dệt nhụy cho đời mộng mơ/ Hồ thu sóng sánh đôi bờ/ Mắt huyền xanh thẳm thuyền mơ chòng chành (Tháng Ba ngày Tám - Trần Thị Minh Chánh). Lục bình trôi mãi bồng bềnh/ Bèo mây tan hợp lênh đênh giữa dòng (Hoàng hôn tím - Yến Kim).

Bên cạnh những vần thơ lục bát tài hoa sâu lắng, Những cánh chim không mỏi còn có nhiều bài thơ Đường luật với niêm luật chặt chẽ, mà vẫn phóng khoáng, hiện đại: Có một mùa thơ mắt biếc trong/ Lung linh muôn sắc trái tim hồng (Có một mùa thơ - Vạn Lộc). Hay như Gió đẩy song mây hờ hững bến/ Sương vờn lối gió lững lờ sông (Còn đó hư không - Thu Hồng). …Nàng qua đất Phú dừng chân ngọc/ Nối nửa vần thơ dệt một đời (Nụ cười - Giang Tử Vân)…

Những cánh chim không mỏi là tiếng lòng những người yêu thơ của Phú Yên quê mẹ, và những người bạn nặng chữ ân tình ở mọi miền đất nước. Những cánh chim không mỏi do NXB Văn hóa - Văn nghệ ấn hành là món quà tinh thần ý nghĩa gửi đến các chị, các mẹ và những người yêu thơ ca nhân kỷ niệm Ngày thành lập Hội LHPN Việt Nam 20/10.

TRẦN QUỚI