Những điều đặc biệt chỉ có tại chiến dịch Điện Biên Phủ

Chiến thắng Điện Biên Phủ không đơn thuần chỉ là thắng lợi của một trận “quyết chiến chiến lược” kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp. Theo Đại tá, PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà, nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam, thắng lợi này còn vượt ra khỏi ranh giới quốc gia, “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, tác động lớn đến tình hình thế giới, mang ý nghĩa thời đại sâu sắc. Đến nay - sau 70 năm, ông cũng như nhiều nhà nghiên cứu càng nhận thấy đây là sự kiện “có một không hai trên thế giới”, bởi nhiều điều đặc biệt đã được quân và dân ta tạo nên.

Đại tá, PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà, nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam; nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

Có thể kể đến là sự chuẩn bị về mọi mặt cho chiến dịch này. “Chúng ta đã huy động một lực lượng dân công thanh niên xung phong rất lớn để đảm bảo cho chiến dịch Điện Biên Phủ, về mặt vật chất hậu cần, vè vũ khí, trang bị. Chúng ta đã tập trung làm đường để kéo pháo vào Điện Biên Phủ. Chúng ta đã kéo được pháo vào là một kỳ công, sáng tạo của quân và dân ta. Kỳ công ở chỗ không chỉ kéo pháo vào mà khi thay đổi phương châm thì lại kéo pháo ra”, PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà đánh giá.

Thứ đến là “trận địa hào”. Theo PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà, đây là điểm rất đặc sắc mà chỉ ở Điện Biên Phủ mới có. “Trận địa hào, chiến hào tiến công nghệ là nét đặc sắc nhất trong nghệ thuật chiến dịch của chúng trong chỉ đạo cách đánh. Chúng ta dùng trận địa tiến công bao vây này để thực hiện bao vây chia cắt quân địch theo hình xoáy trôn ốc từ rộng rồi cứ thít dần, cuối cùng là thu hẹp phạm vi chiếm đóng của quân Pháp vào khu trung tâm Mường Thanh… Đến những ngày cuối cùng là mỗi chiều chỉ còn 500 mét. Hào giao thông của chúng ta có đường hào trục và đường hào cắt ngang, đường hào nhánh, đường hào xương cá. Đường hào trục có chiều rộng ở dưới là 1 mét, đưa cao lên 1,5 mét và đắp dày thêm lên thành 1,7 mét. Lúc đó, chiều cao của bộ đội chúng ta thường dưới 1,7 mét.

Chúng ta hoàn toàn di chuyển ở dưới chiến hào cho nên chúng ta hạn chế được thương vong rất lớn mà lại tiếp cận được rất gần các vị trí của quân Pháp. Có nơi, giữa ta và địch cách nhau 30 mét, tức là giữa chiến hào của ta với những cứ điểm của địch cách nhau 30 mét, thậm chí là chúng ta còn đào hào chui qua hệ thống các lớp dây thép gai của quân Pháp. Khi hiệu lệnh nổi lên là chúng ta nhô lên giữa cứ điểm của địch. Đặc biệt, với cách đánh này còn phối hợp được với pháo cao xạ cà pháo binh. Chúng ta triệt được tiếp tế đường không của quân Pháp”, PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà cho biết.

Chưa dừng lại ở đó, nhắc tới chiến thắng Điện Biên Phủ nhất định phải nói đến cách đánh. Theo PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà, cách đánh của quân và dân ta tại chiến dịch này đã ở tầm “nghệ thuật”. Đây là yếu tố quan trọng để chúng ta đi đến thắng lợi, làm thay đổi thế giới. “Về cách đánh, chúng ta thực hiện cách đánh bóc vỏ tập đoàn cứ điểm. Tập đoàn cứ điểm với 49 cứ điểm được chia thành 3 phân khu phân khu là phân khu Bắc, phân khu Trung tâm và phân khu Nam là phân khu Hồng Cúm. Phân khu trung tâm có hầm chỉ huy của tướng De Castries”. Phân khu Bắc có 3 cụm cứ điểm là Him Lam, Độc Lập, Bản Kéo. Chúng ta đánh đầu tiên là bóc vỏ phân khu Bắc của tập đoàn cứ điểm, mở toang cánh cửa từ hướng Tây Bắc vào. Cách đánh thứ hai là trong đợt 2, chúng ta tập trung đánh vào cụm cứ điểm phía Đông là cụm cứ điểm mạnh nhất của của sở chỉ huy tướng De Castries. Nó gồm các điểm cao như đồi E, đồi D, đồi C, rồi A1…Đây là những nơi phòng ngự mạnh nhất của quân Pháp. Sau khi tiêu diệt được cụm cứ điểm phía Đông, và trước đó là cụm cứ điểm phía Bắc, chúng ta băt đầu thít chặt vòng vây khu trung tâm. Cách đánh này của chúng ta rất sáng tạo. Lần đầu tiên trong lịch sử quân độ, chúng ta đánh trận một công kiên. Chúng ta huy động lực lượng đến đấy, chuẩn bị đầy đủ mọi mặt rồi chúng ta mới đánh, chứ không như trước đây là thoắt ẩn thoắt hiện như kiểu đánh du kích nữa. Trận Điện Biên Phủ này gọi là trận địa chiến”, PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà cho biết.

Đặc biệt, chiến thắng của quân và dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ còn là thắng lợi của “thế trận lòng dân”. Cho đến nay, những gì mà quân và dân ta đã tạo nên vẫn còn nguyên giá trị đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. “Trận Điện Biên Phủ là kết tinh từ sự cố gắng của toàn quân, toàn dân ta với khẩu hiệu: tất cả cho tiền tuyến, tất cả cho chiến thắng Điện Biên Phủ. Tất cả các tỉnh Bắc Bộ, ngay cả địa bàn Tây Bắc đều dồn sức cho Điện Biên Phủ… Chúng ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, của Bác chúng ta đã có một đường lối đúng đắn, tập hợp được quần chúng, đoàn kết tạo nên sức mạnh. Tất cả có niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, của Chính phủ và họ nhận thấy là đóng góp của họ mang lại chiến thắng, giành lại được độc lập tự do…Tất cả đã tham gia với quyết tâm và hết sức mình cho trận Điện Biên Phủ”, PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hà đánh giá.

70 năm đã trôi qua nhưng chiến thắng Điện Biên Phủ 1954 vẫn còn vang mãi. Rất nhiều điều đặc biệt để làm nên chiến thắng ấy cho đến hôm nay vẫn còn nguyên giá trị.

Nho Trung/VOV2