Những dự án công nghệ quân sự tương lai của quân đội Mỹ

Dự án Maven: Tâm điểm nỗ lực quân sự AI của Mỹ

Dự án Maven của Bộ Quốc phòng Mỹ (DoD) là tâm điểm của mọi nỗ lực quân sự AI của nước này. Sáng kiến sử dụng công nghệ học máy xác định nhân sự và thiết bị, hợp lý hóa một quy trình từng được các nhà phân tích con người thực hiện một cách tỉ mỉ. Hệ thống thông minh Maven kết hợp nhiều nguồn dữ liệu khác nhau - hình ảnh vệ tinh, dữ liệu định vị địa lý và chặn thông tin liên lạc - vào một giao diện thống nhất để phân tích chiến trường.

Vai trò của Maven hay thậm chí AI trong chiến tranh không chỉ dừng lại ở việc nhận dạng mục tiêu.

Ban đầu được thiết kế cho hoạt động huấn luyện, thuật toán thị giác máy tính của nó hiện được sử dụng tích cực ở những nơi như Yemen, Iraq và Syria - quét tìm mục tiêu và thông báo quyết định tấn công. Nhưng Mỹ không đơn độc. Việc Israel sử dụng AI trong việc nhắm mục tiêu chiến đấu và việc Ukraina sử dụng AI để phòng thủ nhấn mạnh rằng công nghệ này đang định hình lại các quy tắc giao chiến.

Tiềm năng của AI làm say mê giới lãnh đạo quân sự. Họ hình dung những không gian chiến đấu nơi thông tin được thu thập và xử lý với tốc độ vượt quá khả năng của con người. Đối với bên làm chủ được điều này; sự thống trị trên bộ, trên biển và trên không có thể đạt được. Dưới sự giám sát của Quốc hội, Lầu Năm Góc yêu cầu hàng tỷ USD cho mọi nỗ lực quân sự liên quan đến AI. Hơn 3 tỷ USD được yêu cầu cho những dự án liên quan đến AI trong bản đệ trình ngân sách năm 2024 và Mỹ đã lập luận tại Liên hợp quốc rằng con người có thể có quyền kiểm soát cuối cùng đối với vũ khí tự động. Với việc Trung Quốc cũng đang tranh giành sự thống trị về AI, các nhà nghiên cứu Mỹ cảnh báo rằng lợi thế sẽ thuộc về những ai có thể loại bỏ yếu tố con người khỏi chiến tranh.

Dự án Maven của Bộ Quốc phòng Mỹ là tâm điểm của mọi nỗ lực quân sự AI của nước này.

Các ứng dụng AI trong quân đội Mỹ có di sản Chiến tranh Lạnh và được phát triển trong nhiều năm. Sự bùng nổ AI thương mại dẫn đến những đột phá về học sâu và thị giác máy tính, tạo ra một kho công nghệ cho quân đội khai thác.

Giới quan chức quân sự cấp cao thừa nhận rằng Mỹ không thể nhanh chóng phát triển AI quân sự. Nó tạo ra cảm giác cấp bách phải bắt kịp khu vực tư nhân. Vào giữa những năm 2000, điểm vượt trội của AI nằm trong lĩnh vực thương mại, với những đổi mới mà cuối cùng sẽ dẫn đến các công cụ AI ngày nay. Chúng ta đã thấy những công cụ như ChatGPT và Gemini và rất nhiều công cụ khác.

Dự án Maven bắt đầu vào năm 2017 với mục tiêu cụ thể là áp dụng công nghệ thị giác máy tính thương mại hiện có để tự động xác định các vật thể trong cảnh quay từ máy bay không người lái. Thử nghiệm ban đầu cho thấy những giải pháp AI hiện tại gặp nhiều trở ngại. Nó có dữ liệu không đáng tin cậy, chất lượng hình ảnh kém và hiệu suất chậm trên phần cứng quân sự cũ. Do đó, dự án đã thu hút được sự hỗ trợ từ mọi lĩnh vực công nghệ và quốc phòng, đồng thời mở rộng ra ngoài mục tiêu đơn giản để trở thành một nền tảng tích hợp nhiều luồng dữ liệu.

Quân đoàn Dù 18 đã trở thành nơi thử nghiệm quan trọng, cung cấp phản hồi cho phép các nhà phát triển của Project Maven trau dồi hệ thống qua nhiều lần lặp lại. Cuối cùng, Maven đã thực hiện bước chuyển đổi quan trọng từ một chương trình phát triển sang một “chương trình được ghi nhận” chính thức của Lầu Năm Góc, biểu thị sự ủng hộ lâu dài và tăng cường tài trợ.

Hình ảnh tên lửa RTX StormBreaker trong giá lưu trữ.

Vai trò của Maven hay thậm chí AI trong chiến tranh không chỉ dừng lại ở việc nhận dạng mục tiêu. Nó cho phép nhận thức về không gian chiến đấu bằng cách phân tích dữ liệu lớn để xác định hoạt động di chuyển của quân đội và mọi mối đe dọa tiềm ẩn. Maven cũng hỗ trợ công tác hậu cần và lập kế hoạch bằng cách phân tích các tập dữ liệu phức tạp để dự đoán nhu cầu cung cấp và tối ưu hóa việc triển khai quân đội.

Tuy nhiên, sự tích hợp ngày càng tăng của AI đặt ra nhiều thách thức và mối lo ngại. Đó là sự tin cậy và minh bạch, thao túng dữ liệu, lỗ hổng hack và các tình huống khó xử về đạo đức. Bất chấp những lo ngại này, AI vẫn sẵn sàng định hình lại chiến tranh bằng cách tăng độ chính xác. Nó đang tạo điều kiện cho các bầy đàn và quyền tự chủ, đồng thời làm mất ổn định sự cân bằng quyền lực.

Khi hàng loạt quốc gia trên thế giới cạnh tranh giành ưu thế công nghệ trong cuộc đua AI, đối thoại quốc tế và các quy định nhằm giải quyết việc sử dụng AI trong chiến tranh trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Mặc dù rõ ràng rằng AI không phải là công cụ hoàn hảo trong bối cảnh ngày nay, nhưng việc tích hợp nó vào chiến tranh dường như không thể đảo ngược. Người chỉ huy phải cân nhắc cẩn thận những lợi thế trước nguy cơ thất bại trên chiến trường.

Báo cáo của Lầu Năm Góc đặc biệt nhấn mạnh sự chuyển đổi sâu sắc hiện đang diễn ra trên chiến trường hiện đại. Liệu AI sẽ chứng tỏ là một công cụ mang tính cách mạng hay dẫn đến một con đường đầy khó khăn về mặt đạo đức vẫn còn phải xem xét.

Lô StormBreaker mới sẽ được sử dụng trên F-15E “Strike Eagle”.

Bom thông minh StormBreaker mới

Raytheon, một công ty RTX, được trao 345 triệu USD để chế tạo và cung cấp cho USAF ít nhất 1.500 quả bom thông minh StormBreaker mới, tiên tiến. Lô StormBreakers mới sẽ được sử dụng trên F-15E “Strike Eagle” và F/A-18E/F “Super Hornet” và quá trình thử nghiệm đang được tiến hành trên tất cả các biến thể của F-35. Cho đến nay, vũ khí StormBreaker đã hoàn thành 28 lần thử nghiệm thành công vào năm 2023.

Ngoài USAF, cả Hải quân và Thủy quân lục chiến Mỹ đều có kế hoạch sử dụng StormBreaker trên phi đội F-35 “Lightning II”.

Paul Ferraro, chủ tịch Lực lượng Không quân tại Rayteon, cho biết: “Được triển khai trên hai nền tảng và đang tiến hành thử nghiệm cho những nền tảng khác, StormBreaker đã củng cố vị trí của mình với tư cách là vũ khí hỗ trợ mạng hàng đầu trên toàn Bộ Quốc phòng. Với hợp đồng này, chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển hoạt động sản xuất StormBreaker để đáp ứng nhu cầu của quân nhân trong nhiều năm tới”. Ngoài USAF, cả Hải quân Mỹ và Thủy quân lục chiến Mỹ cũng có kế hoạch sử dụng StormBreaker trên phi đội F-35 “Lightning II”. StormBreaker được Hải quân tuyên bố có Khả năng hoạt động sớm (EOC) trên F/A-18E/F vào tháng 10/2023.

RTX giải thích StormBreaker là một vũ khí thông minh mang lại lợi thế đáng kể cho người điều khiển trong quá trình chiến đấu. Nó có thể tấn công mọi mục tiêu đang di chuyển trong một số điều kiện thời tiết khó khăn nhất. Loại đạn có cánh này được trang bị công nghệ phát hiện và phân loại tự động, cho phép xác định mục tiêu đang di chuyển trong tình huống tầm nhìn kém do các yếu tố như bóng tối, thời tiết xấu, khói hoặc bụi do trực thăng gây ra. RTX cho biết thêm: “Thời tiết xấu và những nơi che khuất trên chiến trường tiếp tục gây nguy hiểm cho binh sĩ vì đối thủ dựa vào những điều kiện này để thoát khỏi cuộc tấn công. Điều này đặt ra yêu cầu về một giải pháp phù hợp với mọi thời tiết nhằm nâng cao khả năng của binh sĩ khi tầm nhìn bị hạn chế”.

Quá trình phát triển StormBreaker bắt đầu vào năm 2006 đối với một loại bom nặng 113 kg theo yêu cầu của Lầu Năm Góc, có thể phát hiện và tấn công các mục tiêu di động từ khoảng cách an toàn trong mọi điều kiện thời tiết. Chuyến bay đầu tiên của nó được công bố vào ngày 1/5/2009. Raytheon được trao hợp đồng vào tháng 6/2015 để bắt đầu sản xuất tốc độ thấp. StormBreaker cũng có nhiều khả năng nhờ có nhiều loại đầu đạn để lựa chọn. Bom có “hiệu ứng tia điện tích hình dạng, phân mảnh và điện tích nổ” nhắm vào nhiều mục tiêu khác nhau như bộ binh, công trình, thiết giáp và tàu tuần tra.

Raytheon tuyên bố họ cũng có một ngòi nổ chậm thông minh tùy chọn có thể tiêu diệt xe tăng một cách hiệu quả. StormBreaker sử dụng công cụ tìm kiếm ba chế độ xác định chính xác mục tiêu. Thiết bị tìm kiếm này được trang bị thiết bị chụp ảnh hồng ngoại và radar sóng vạn năng, cho phép vũ khí tìm kiếm và xác định mục tiêu ngay cả trong điều kiện thời tiết khó khăn như khói, sương mù và mưa lớn. Để xác định mục tiêu, vũ khí sử dụng dữ liệu từ hệ thống dẫn đường dựa trên laser hoặc GPS bán chủ động. Ngoài ra, người dùng có thể chọn chế độ bán tự động, cho phép vũ khí phân loại và ưu tiên các mục tiêu tiềm năng trước khi tấn công.

Raytheon, một công ty RTX, được trao 345 triệu USD để chế tạo và cung cấp cho USAF ít nhất 1.500 quả bom thông minh StormBreaker mới.

Máy bay chiến đấu với StormBreaker có thể nhắm mục tiêu và tiêu diệt mọi vật thể cố định và di chuyển từ khoảng cách 72 km. Điều này giúp đảm bảo an toàn cho máy bay chiến đấu bằng cách tránh những khu vực có nguy cơ cao và hệ thống phòng không liên quan. Ngoài ra, vũ khí còn có khả năng kết nối mạng cho phép nó được khai hỏa và điều khiển bởi một nền tảng khác để hoàn thành nhiệm vụ. Raytheon tuyên bố rằng tính năng này giúp vũ khí hoạt động hiệu quả hơn.

Duy Minh (Tổng hợp)