Những lớp học xóa mù chữ nơi biên cương Tổ quốc

Lớp học xóa mù chữ tại thôn Lùng Chin Thượng, xã biên giới Thàng Tín, tỉnh Tuyên Quang.

Lấy con người làm nền tảng

Tỉnh Tuyên Quang có trên 277km đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc. Khu vực biên giới của tỉnh có 17 xã với tổng dân số trên 44.570 hộ, gần 225.170 khẩu, là nơi sinh sống của 22 dân tộc.

Những năm qua, nơi biên cương địa đầu Tổ quốc đã có những đổi thay rõ rệt, cuộc sống của người dân có nhiều chuyển biến tích cực. Sự thay đổi rõ rệt này mang dấu ấn đậm nét của lực lượng Bộ đội Biên phòng. Không chỉ giữ vững biên cương, những người lính mang quân hàm xanh luôn đồng hành cùng người dân trên hành trình thoát nghèo, xóa mù chữ, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, bộ đội Biên phòng toàn tỉnh Tuyên Quang đã giúp gần 1.900 hộ dân xóa đói, giảm nghèo; sửa chữa, làm mới trên 1.330 ngôi nhà; xây dựng gần 100 km đường giao thông nông thôn; tu sửa 5km kênh mương phục vụ lao động sản xuất; thực hiện dự án chăn nuôi bò sinh sản luân chuyển tại 4 xã; cấp 34 con bò giống cho các hộ nghèo, đến nay đã sinh sản được 184 con; hỗ trợ 24 hộ dân thực hiện Chương trình “Cải tạo vườn tạp”; huy động các nhà hảo tâm tặng quà và tiền cho nhân dân trị giá trên 20 tỉ đồng.

Tình quân dân nơi biên cương không chỉ được thể hiện qua những mái nhà dựng giúp dân hay những tuyến đường mở trên triền núi, mà còn được khắc họa đậm nét trong cuộc chiến chống “giặc dốt” - cuộc chiến lặng thầm nhưng quyết định tương lai văn hóa, kinh tế và an ninh vùng biên.

Theo Sở GD&ĐT tỉnh Tuyên Quang, tỷ lệ biết chữ trong nhóm tuổi 15-25 đạt gần 99%, nhưng ở độ tuổi 15-60 chỉ còn khoảng 88% (đạt mức độ 2). Mù chữ chính là “cánh cửa” mà các thế lực xấu luôn rình rập lợi dụng. Bởi vậy, xóa mù chữ ở biên giới không đơn thuần là nhiệm vụ của ngành giáo dục, mà là một mặt trận gìn giữ chủ quyền từ nền tảng con người.

Bộ đội Biên phòng tỉnh đã hỗ trợ gần 260 cháu thuộc Chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn Biên phòng”; cử 39 cán bộ Biên phòng tham gia giảng dạy 49 lớp/1.115 học viên lớp xóa mù chữ cho nhân dân ở khu vực biên giới...

Cũng trong 6 tháng đầu năm 2025, tại khu vực biên giới, toàn tỉnh Tuyên Quang đã mở và tổ chức khai giảng được 65 lớp xóa mù chữ với gần 1.500 học viên tham gia. Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh, hiện toàn bộ 17 xã biên giới đều đã triển khai lớp học, trong đó tại các xã thuộc khu vực huyện Yên Minh cũ có số lớp cao nhất là 16 lớp với gần 380 học viên.

Công an xã Lũng Cú tham gia đứng lớp xóa mù chữ cho bà con địa phương.

Những lớp học nơi biên cương

Câu chuyện về xóa mù chữ nơi vùng biên không chỉ là những con số, mà là những thước phim sống động diễn ra hàng đêm. Khi đêm xuống, trên triền núi Ma Xí A, xã biên giới cực Bắc của tổ quốc Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang, ánh đèn điện lại hắt ra từ một lớp học đặc biệt: lớp xóa mù chữ của những học trò nay đã ngoài 50 tuổi.

Người đứng lớp là Thiếu tá Vàng Dỉ Khoán, cán bộ Đồn Biên phòng Lũng Cú – người con dân tộc Mông, am hiểu phong tục tập quán địa phương. Anh Khoán chia sẻ: Theo rà soát, toàn xã còn khoảng 300 người mù chữ, số người tái mù còn nhiều hơn. Trước thực trạng này, Đồn Biên phòng Lũng Cú phối hợp với trường học, chính quyền địa phương và công an mở 2 lớp xóa mù chữ. Bộ đội và các thầy cô thay phiên nhau đứng lớp, mỗi lớp học 3 – 4 buổi tối/tuần.

Tại xã Lũng Cú, lực lượng Công an xã cũng tích cực phối hợp mở các lớp xóa mù chữ cho bà con. Công an xã đã phối hợp với Trường Phổ thông DTBT Tiểu học và THCS Lũng Táo tổ chức dạy xóa mù chữ tại thôn Má Là, Xã Lũng Cú cho khoảng 20 lượt nhân dân.

Lớp học được tổ chức tại Nhà văn hóa của thôn, với sự tham gia của nhiều học viên ở các độ tuổi khác nhau, chủ yếu là phụ nữ và người lớn tuổi chưa có điều kiện tiếp cận giáo dục trước đây. Các chiến sĩ công an không chỉ hỗ trợ về mặt tổ chức, mà còn trực tiếp tham gia vận động người dân đến lớp, tạo điều kiện thuận lợi nhất để bà con có thể theo học.

Nội dung chương trình học tập trung vào việc giúp học viên nhận biết mặt chữ, đánh vần, tập đọc, tập viết những câu đơn giản, thiết thực trong cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra, các buổi học còn lồng ghép những kiến thức cơ bản về pháp luật, vệ sinh môi trường, phòng chống tệ nạn xã hội… góp phần nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của người dân.

Từ những lớp học nơi biên giới, với sự kiên trì của bộ đội, công an cùng sự đồng hành của chính quyền và tình yêu thương từ cộng đồng, lớp học xóa mù chữ ở Tuyên Quang đang gieo những hạt mầm cho tương lai. Đó cũng chính là yếu tố quan trọng giúp giữ gìn chủ quyền, an ninh biên giới và xây dựng vùng biên ngày càng đổi mới, bền vững.

Long Anh - Minh Sơn