Những nguy cơ khi bổ sung thừa vitamin

Mặc dù vitamin đóng vai trò quan trọng trong duy trì sức khỏe, việc dùng quá liều có thể gây ra các tác dụng phụ và rủi ro sức khỏe không mong muốn.

Thực phẩm bổ sung giúp bù đắp các thiếu hụt dinh dưỡng, nhưng việc dùng liều cao, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu như A, D, E và K, có thể tích tụ trong cơ thể, dẫn đến độc tính.

Các tác dụng phụ tiềm ẩn của quá liều vitamin bao gồm buồn nôn, tổn thương gan, các vấn đề thần kinh và rối loạn tiêu hóa. Ngay cả vitamin tan trong nước như vitamin B6 và C, khi sử dụng quá liều, cũng có thể gây hại.

Do đó, việc tuân thủ liều lượng khuyến nghị hàng ngày và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi bắt đầu bất kỳ chế độ bổ sung nào là vô cùng quan trọng.

Vitamin dư thừa ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

1. Vitamin A: Nguy cơ tổn thương gan và dị tật bẩm sinh

Theo thông tin đăng trên trang TOI, quá nhiều vitamin A, ngay cả từ thực phẩm bổ sung, có thể tích tụ trong gan, dẫn đến ngộ độc, rối loạn thị giác và đau khớp. Phụ nữ mang thai sử dụng vitamin A dư thừa có nguy cơ cao gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi.

Nên bổ sung vitamin từ thực phẩm để tránh thừa gây hại.

2. Vitamin D: Tăng canxi huyết và áp lực lên nội tạng

Vitamin D còn gọi là "vitamin ánh nắng", khi dùng quá liều có thể làm tăng nồng độ canxi trong máu, dẫn đến rối loạn chức năng thận, nhịp tim không đều và trong các trường hợp nghiêm trọng, tăng nguy cơ tử vong.

3. Vitamin E: Tăng nguy cơ chảy máu

Vitamin E có tác dụng chống oxy hóa, nhưng ở liều cao có thể làm loãng máu, tăng nguy cơ xuất huyết hoặc đột quỵ. Sử dụng kéo dài có thể gây xuất huyết nội, chảy máu cam hoặc các biến chứng đe dọa tính mạng.

4. Vitamin C: Gây khó chịu đường tiêu hóa

Vitamin C nói chung an toàn, nhưng liều cao trên 2 gam/ngày có thể gây đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy và tăng nguy cơ sỏi thận do tích tụ oxalat. Người mắc bệnh thận hoặc có tiền sử sỏi thận cần thận trọng khi dùng liều lớn.

5. Vitamin B6 (Pyridoxine): Tổn thương thần kinh

Sử dụng quá nhiều vitamin B6 có thể gây tổn thương thần kinh cảm giác, dẫn đến tê, ngứa ran hoặc cảm giác nóng rát ở tay chân, còn gọi là hội chứng megavitamin-B6 (ngộ độc vitamin B6). Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ Sinh học Quốc gia Hoa Kỳ (NCBI), liều trên 200 mg/ngày thường liên quan đến bệnh lý thần kinh ngoại biên.

6. Niacin (vitamin B3): Đỏ bừng mặt và gây hại gan

Liều cao niacin có thể gây đỏ bừng mặt, nóng rát, hạ huyết áp. Sử dụng lâu dài có thể làm gan quá tải, dẫn đến các vấn đề về gan: Làm tăng men gan, vàng da, mệt mỏi, đau bụng và tăng nguy cơ tổn thương gan, đặc biệt khi kết hợp với rượu hoặc các chất độc cho gan khác.

Nhiều vitamin, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K), tích tụ âm thầm trong cơ thể, tăng nguy cơ ngộ độc mạn tính. Vitamin tan trong nước (B6, B3) cũng có thể gây hại khi dùng quá liều. Việc lạm dụng thực phẩm bổ sung không có hướng dẫn y tế làm trầm trọng thêm vấn đề, gây tác dụng phụ cho sức khỏe, chẩn đoán chậm trễ, can thiệp y tế không cần thiết và che giấu các thiếu hụt hoặc tình trạng bệnh lý thực sự cần điều trị chuyên biệt.

Ai nên đặc biệt thận trọng?

Những người tự ý mua vitamin uống liều cao mà không xét nghiệm thiếu hụt trước đó.
Người mắc bệnh thận, gan hoặc các rối loạn chuyển hóa.
Phụ nữ mang thai, đặc biệt nguy cơ dư thừa vitamin A.
Trẻ em (nguy cơ sử dụng quá mức do tai nạn hoặc nhầm lẫn).

Cách thực hành bổ sung an toàn

Chỉ sử dụng thực phẩm bổ sung ở mức độ vừa phải.
Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bổ sung liều cao hoặc dài hạn.
Xét nghiệm máu định kỳ để xác định thiếu hụt thực sự và tránh nạp những chất không cần thiết.
Nếu có thể, hãy bổ sung vitamin từ chế độ ăn uống cân bằng thay vì uống thuốc.

Bảng tóm tắt nguy cơ khi dùng quá liều vitamin:

Mời độc giả xem thêm:

Hồng Dương