Những tấm ảnh 'biết nói' và chuyện chưa kể trong sự kiện giao lưu nhân chứng lịch sử họ Đặng Hà Nội

Đó là nhờ nội dung, thông tin rất điển hình và nhân văn, diễn ra đúng thời điểm cần có, do các Nhân chứng lịch sử tiêu biểu, người thật, việc thật của Họ Đặng thành phố Hà Nội cung cấp: Trung tướng Đặng Quân Thụy (96 tuổi, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội); cụ bà Doãn Ngọc Trâm (98 tuổi, thân mẫu của Anh hùng liệt sĩ Đặng Thùy Trâm); GS.TSKH Đặng Hùng Võ (con trai một Liệt sĩ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường); đại diện gia đình cố Thượng tướng Đặng Vũ Hiệp (1928 - 2008, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng)...

Ý tưởng mời các Nhân chứng lịch sử đến giao lưu tại sự kiện Lễ ra mắt Hội đồng Lâm thời Họ Đặng Hà Nội để thu hút báo chí chuyển tải thông tin, do Nhà văn Đặng Vương Hưng đề xuất, trong khi ngồi quán cà phê, chỉ trước khi diễn ra sự kiện 2 ngày. Đã được Ban Tổ chức ủng hộ và chuẩn bị hết sức khẩn trương. Khó khăn nhất là các nhân vật chính đều đã cao tuổi, lại sức khỏe yếu và gia đình rất lo cho an toàn của các cụ.

Mặc dù gấp gáp, nhưng hình như tổ tiên linh thiêng đã phù hộ con cháu, nên mọi khó khăn đến mức tưởng chừng không thể vượt qua, đều đã được khắc phục ở phút trót: Bộ Quốc phòng đã điều một xe biển đỏ, để anh Đặng Vũ Nhật Thăng (con rể) đưa đón Trung tướng Đặng Quân Thụy. Anh Thăng còn cho biết: Để đến với sự kiện Họ Đặng Hà Nội, cụ Thụy đã từ chối lời mời của 2 sự kiện, do các Bộ, Ngành khác tổ chức. Còn anh Đặng Xuân Hòa - Một người học trò tâm huyết của GS.TSKH Đặng Hùng Võ (đã một lần bị tai biến), tình nguyện dùng xe riêng đưa cụ đến sự kiện, trước khi về đưa con đi học thêm. Sau sự kiện, Ths Đặng Duy Khanh gọi taxi tháp tùng cụ Võ về tận nhà, rồi mới quay lại liên hoan...

Đặc biệt, là cụ bà Doãn Ngọc Trâm, đã gần trăm tuổi, đêm trước diễn ra sự kiện huyết áp lên rất cao. Ban tổ chức đã bố trí một xe riêng, ngoài một lái xe còn thêm một thanh niên khỏe mạnh đi cùng để trợ giúp; đồng thời, dự kiến phương án 2: Mời các chị Đặng Phương Trâm và Đặng Hiền Trâm thay thế. Nhưng sáng hôm sau thấy cụ đã đỡ, nên gia đình đã thống nhất với chúng tôi là ngoài 2 chị con gái cụ đi cùng, còn một người giúp việc nữa dùng xe lăn đưa cụ đến và cũng chỉ dự phần giao lưu khoảng 1 tiếng, rồi về ngay. Ngoài việc bố trí lực lượng An ninh cho sự kiện (đã phát hiện ngăn chặn một số đối tượng giả mạo phóng viên và đại biểu), Ban Tổ chức còn mời 2 bác sĩ giỏi của Quân đội, mang theo phương tiện và thuốc men, trực tại hội trường, sẵn sàng làm nhiệm vụ khi có sự cố sức khỏe của đại biểu…

Bà Doãn Ngọc Trâm (98 tuổi, thân mẫu của Anh hùng liệt sĩ Đặng Thùy Trâm). Toàn bộ ảnh do tác giả cung cấp.

Lúc đầu, Ban Tổ chức dự định sẽ kê bàn ghế thấp, mời các nhân chứng lên sân khấu, với kịch bản, câu hỏi chuẩn bị sẵn cho từng người. Nhưng sau khi cân nhắc lại, lo vấn đề sức khỏe của các cụ, nên đã quyết định để nhân vật chính ngồi tại chỗ. Phần giao lưu giao cũng để người dẫn chương trình chủ động toàn bộ và bỏ qua kịch bản quen thuộc có trước.

Vậy là, dù thời gian rất hạn chế, chỉ với hơn 30 phút đầy cảm hứng, ngắn gọn và xúc động. Cả hội trường im lặng, hồi hộp lắng nghe theo cảm xúc từng nhân vật. Lúc nghẹn ngào, nhiều người ứa nước mặt, lúc sung sướng vỗ tay không ngớt… đã tạo một hiệu ứng tốt đẹp và ấn tượng sâu đậm: Thật cảm động, vinh dự và tự hào bởi mình là con cháu Họ Đặng!

Cũng nhờ đó, mà các nhà báo đã "chớp" được một số bức ảnh cảm động, mà không có chữ viết và lời nói nào thay thế được: Khi chào cờ và nghe “Lời hoài niệm tổ tiên Họ Đặng” Trung tướng Đặng Quân Thụy đã đứng nghiêm hàng chục phút, nhờ Trung tướng, TS. Đặng Vũ Sơn đứng cạnh xốc nách; GS.TSKH Đặng Hùng Võ cùng được ThS. Đặng Duy Khanh trợ giúp bên cạnh… Thấy đứng nghiêm lâu quá, Ban Tổ chức lo lắng đề nghị 2 cụ có thể ngồi xuống. Nhưng các cụ đều gạt đi: Những giây phút thiêng liêng của tổ tiên và dòng họ, thì ai cũng phải thực hiện và cần phải đứng nghiêm như thế, dù bao lâu nữa!

Đặc biệt là tấm hình Trung tướng, TS. Đặng Vũ Sơn thay mặt Ban Tổ chức, trực tiếp đẩy xe lăn đưa và đón cụ bà Doãn Ngọc Trâm (98 tuổi, thân mẫu của Anh hùng liệt sĩ Đặng Thùy Trâm), đã lấy đi những giọt nước mắt cảm động của những người chứng kiến...

Hà Nội, 11/4/2023
Đ.V.H
Trái tim người lính

Đặng Vương Hưng