Những thông tin đáng lưu ý về Tổng thống bị lật đổ Bazoum của Niger
Tổng thống Niger Mohamed Bazoum đã bị chính quyền quân sự lật đổ vào ngày 26/7. Ông có thể sẽ bị chính quyền quân sự truy tố vì tội phản quốc.
Ông Bazoum, 63 tuổi, từng là Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Nội vụ dưới thời Tổng thống tiền nhiệm Mahamadou Issoufou, người đã từ chức sau hai nhiệm kỳ và chọn ông Bazoum làm ứng cử viên tổng thống của đảng cầm quyền.
Chiến thắng của ông Bazoum trong cuộc bầu cử năm 2021 đã dẫn đến sự chuyển đổi dân chủ đầu tiên của Niger kể từ khi nước này giành quyền độc lập vào năm 1960.
Ông Bazoum nhậm chức khi nước này đang trải qua một cuộc khủng hoảng an ninh. Ông cam kết tiếp tục các chính sách của ông Issoufou để chống bạo lực Hồi giáo và giải quyết nghèo đói.
Niger có biên giới phía Tây với Mali và Burkina Faso, nơi các chiến binh thánh chiến có liên hệ với al Qaeda và Nhà nước Hồi giáo đang hoạt động, và có biên giới phía Đông Nam giáp với Nigeria, nơi nhóm phiến quân Boko Haram hoạt động.
Niger đã tăng cường liên minh với các cường quốc phương Tây dưới thời ông Bazoum, trở thành trung tâm đóng quân của các lực lượng Pháp, Mỹ, Đức và Ý.
Các nhà lãnh đạo của cuộc đảo chính ở Niger cho biết tình trạng mất an ninh dai dẳng là nguyên nhân dẫn tới việc lật đổ ông Bazoum, nhưng dữ liệu cho thấy an ninh đã được cải thiện kể từ khi ông nhậm chức.
Đấu tranh quyền lực
Theo Nhóm Khủng hoảng Quốc tế, cuộc đảo chính ngày 26/7 có liên quan đến căng thẳng giữa ông Bazoum và các lãnh đạo quân sự của Niger.
Vài ngày trước khi ông Bazoum tuyên thệ nhậm chức Tổng thống vào năm 2021, một đơn vị quân đội đã cố gắng chiếm Dinh Tổng thống trong một âm mưu đảo chính.
Gần đây hơn, động thái của ông Bazoum nhằm loại bỏ một số nhân vật cấp cao trong cả quân đội và hành chính công được cho là động lực chính dẫn đến cuộc binh biến.
Cầm tù
Kể từ khi bị lật đổ, ông Bazoum đã bị chính quyền quân sự mới giam giữ. Đảng của ông cho biết điều kiện sinh hoạt của ông hiện rất kém khi không có nước sinh hoạt, điện cũng như thực phẩm tươi sống. Vợ và con trai ông cũng đang bị giam cùng với ông.
Các cường quốc khu vực và toàn cầu đã kêu gọi trả tự do cho ông, bao gồm cả khối các nền kinh tế Tây Phi (ECOWAS), Liên hợp quốc và Mỹ.
Vào ngày 13/8, chính quyền quân sự cho biết họ đã thu thập bằng chứng cần thiết để truy tố ông Bazoum vì tội phản quốc và phá hoại an ninh bên trong và bên ngoài của Niger.
Quốc Thiên (theo Reuters)