Những thương vụ mua bán, sáp nhập bất động đình đám 10 năm qua

Đánh giá chung về môi trường đầu tư của Việt Nam, ông Troy Griffiths, Phó Giám đốc Điều hành Savills Việt Nam cho biết: “Tăng trưởng FDI hàng năm ổn định là động lực chính thúc đẩy ngành bất động sản công nghiệp tại Việt Nam.

Hiện tại, cả nước cung cấp 33.000 ha khu công nghiệp cho thuê, với tỷ lệ lấp đầy khoảng 80%”, ông Troy Griffiths nói.

Đồng quan điểm, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, các nhà đầu tư đang có nhiều cơ hội mua bán sáp nhập (M&A) các dự án tiềm năng hoặc hợp tác với các đối tác địa phương để phát triển các dự án lớn.

Theo bà Trần Thị Khánh Linh, Phó Giám đốc Tư vấn Đầu tư Savills cho rằng nhu cầu của khối ngoại đối với dự án bất động sản nhà ở vẫn rất lớn, không kém nhu cầu đối với các dự án khu công nghiệp, văn phòng.

"Khi làm việc với các nhà đầu tư nước ngoài, yêu cầu đầu tiên mà họ đặt ra là các dự án bất động sản đều phải có hiện trạng pháp lý rõ ràng, sẵn sàng để phát triển. Cụ thể, hầu hết các nhà đầu tư đều yêu cầu dự án cần có quy hoạch chi tiết 1/500, thậm chí nhiều nhà đầu tư còn yêu cầu dự án phải có thông báo đóng tiền sử dụng đất.

Do đó, gần đây nguồn cung các dự án bất động sản nhà ở khá hạn chế. Khối ngoại vì vậy, chuyển hướng sang các dự án khu công nghiệp, văn phòng, vốn là những dự án đang vận hành, pháp lý rõ ràng và sẵn sàng hơn, dễ thực hiện M&A hơn”, bà Linh cho biết thêm.

Thương vụ M&A bất động sản của các 'ông lớn'

Nhìn lại hoạt động M&A trên thị trường bất động sản tại Việt Nam trong 10 năm qua, bà Trang Bùi - Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam đã đưa ra những cột mốc đáng chú ý.

Năm 2014, thị trường M&A bất động sản bắt đầu có những dấu hiệu khởi sắc sau giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu.

Giai đoạn 2015-2018, thị trường M&A bất động sản tiếp tục phát triển mạnh mẽ với sự tham gia của nhiều nhà đầu tư nước ngoài.

Có thể kể đến quỹ CapitaLand (Singapore) đã mua lại 70% cổ phần của dự án The Vista tại TP.HCM. Hay Keppel Land - một trong những tập đoàn đa quốc gia lớn nhất Singapore đã mua lại 40% cổ phần của dự án Empire City tại Thủ Thiêm từ Công ty Cổ phần Bất động sản Tiến Phước và Công ty Bất động sản Trần Thái.

Tương tự, Mapletree Investments - một trong những tập đoàn đầu tư bất động sản phức hợp tại Singapore cũng đã mua lại dự án Kumho Asiana Plaza tại TP.HCM từ Kumho Industrial (Hàn Quốc).

Gaw Capital Partners - một đơn vị quản lý quỹ trong khu vực có trụ sở tại Hong Kong đã mua lại dự án Indochina Plaza Hanoi từ Indochina Land.

Frasers Property thuộc tập đoàn bất động sản đa quốc gia Frasers Centrepoint Limited (FCL) có trụ sở chính tại Singapore mua lại 75% cổ phần của dự án tại Phú An Điền.

Những giao dịch này đã làm nổi bật nhu cầu ngày càng tăng đối với các bất động sản văn phòng, khách sạn và dự án phức hợp có vị trí chiến lược tại các thành phố lớn của Việt Nam.

Nhà đầu tư nước ngoài đặc biệt quan tâm đến yếu tố pháp lý của các dự án bất động sản. Ảnh minh họa

Bước ngoặt của thị trường M&A bất động sản

Năm 2019, thị trường M&A bất động sản chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của các thương vụ liên quan đến bất động sản công nghiệp.

Với sự phát triển của ngành công nghiệp và sản xuất, nhu cầu về đất công nghiệp ngày càng tăng.

Một số thương vụ nổi bật bao gồm việc BW Industrial Development (liên doanh giữa Becamex IDC và Warburg Pincus) mua lại nhiều dự án công nghiệp tại Bình Dương và Đồng Nai. Ngoài ra, Logos Property (Úc) cũng đã mua lại một số đất công nghiệp tại Bắc Ninh và Hải Phòng.

Năm 2020, đại dịch COVID-19 đã gây ra nhiều khó khăn cho thị trường bất động sản, nhưng cũng tạo ra cơ hội cho các thương vụ M&A.

Một số thương vụ đáng chú ý bao gồm việc CapitaLand mua lại dự án Somerset Metropolitan West Hanoi và việc Keppel Land mua lại dự án Saigon Sports City.

Bước sang năm 2021, các thương vụ M&A lại chủ yếu tập trung vào các dự án nhà ở và văn phòng. Nhu cầu về không gian văn phòng tăng cao, đặc biệt tại các khu đô thị mới như Thủ Thiêm (TP.HCM) và Tây Hồ Tây (Hà Nội).

Các dự án văn phòng cao cấp không chỉ đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp trong nước mà còn thu hút các công ty đa quốc gia.

Năm 2022, thị trường M&A bất động sản đạt giá trị kỷ lục, với các giao dịch lớn từ Singapore, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Một số thương vụ nổi bật bao gồm Tập đoàn Kim Oanh hợp tác với NTT Urban Development, Sumitomo Forestry và Kumagai Gumi Co Ltd (Nhật Bản) để phát triển dự án The One World tại Bình Dương.

Đối tác chiến lược Nhật Bản Nishi Nippon Railroad đã mua lại 25% cổ phần trong dự án Paragon Đại Phước từ Tập đoàn Nam Long.

Cả hai thương vụ đều công bố hoàn tất vào năm 2024, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của các nhà đầu tư Nhật Bản đối với thị trường bất động sản Việt Nam, đặc biệt là trong các dự án có tiềm năng phát triển lâu dài.

Bất động sản công nghiệp âm ỉ "cháy"

Năm 2023 - 2024, thị trường tiếp tục chứng kiến các thương vụ lớn như Tripod Technology Corporation mua lại một lô đất công nghiệp rộng 18ha tại Bà Rịa - Vũng Tàu từ Sonadezi Châu Đức.

Đây là một trong những thương vụ lớn trong phân khúc bất động sản công nghiệp, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của khu vực này. Masterise Homes giới thiệu dự án nhà ở quy mô 7,2 ha tại Hải Phòng, trong khi Ecopark ra mắt dự án quy mô 1,3 ha tại Nghệ An.

Cả hai dự án này đều nhắm đến việc đáp ứng nhu cầu nhà ở ngày càng tăng tại các khu vực đô thị mới.

Một trong những xu hướng nổi bật là sự gia tăng đầu tư vào các khu công nghiệp. Sự phát triển của ngành công nghiệp và sản xuất đã tạo ra nhu cầu lớn về đất công nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh Việt Nam đang trở thành một trong những trung tâm sản xuất lớn của khu vực.

Các khu công nghiệp tại Bình Dương, Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu đã thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là từ Nhật Bản và Hàn Quốc. Điều này không chỉ giúp phát triển hạ tầng khu vực mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động địa phương.

"Ngoài ra, phân khúc nhà ở cũng chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ. Các dự án nhà ở tại Hải Phòng, Nghệ An và TP.HCM tiếp tục thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư” bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam phân tích.

Sự phát triển của thị trường M&A bất động sản tại Việt Nam là minh chứng cho sự hấp dẫn của thị trường này đối với các nhà đầu tư quốc tế. Một số yếu tố chính thúc đẩy thị trường bao gồm chính sách hỗ trợ từ chính phủ, tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng.

THÙY LINH