Nhụy thơm và mật ngọt

Nếu hình dung văn học - nghệ thuật (VH - NT) là một vườn hoa đẹp thì thơ là một đóa hoa xinh, đậm chất hương thơm và mật ngọt… Nhà thơ Chế Lan Viên từng viết:

Nhà thơ như con ong
biến trăm hoa thành một mật

Mỗi giọt mật thành,
đòi vạn chuyến ong bay

Tôi luôn ngưỡng mộ những người làm thơ, bởi các chuyên ngành khác, từ đam mê có thể học, tích lũy kinh nghiệm... nhưng với thơ, trước tiên phải có năng khiếu, phải có tâm hồn lãng mạn, bay bổng để cảm nhận, để thẩm thấu, lại vừa phải có sự lắng đọng, chắt lọc tinh túy tạo nên những câu chữ khúc triết, cô đọng, đồng thời phải có vần điệu, đảm bảo các nguyên tắc của từng thể thơ... Bởi:

Cái kết tinh của một vần thơ và muối bể

Muối lắng ở ô nề và thơ đọng ở bề sâu.

(Chế Lan Viên)

Làm thơ không đơn giản là thế nhưng Chi hội Thơ Lào Cai khá lớn mạnh so với các chuyên ngành khác. Không chỉ có 29 hội viên, Chi hội Thơ còn thu hút một số hội viên chuyên ngành khác như văn xuôi, nhiếp ảnh... cũng tham gia sáng tác với không ít tác phẩm độc đáo, xuất sắc.

Lãnh đạo Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh chúc mừng thành công Đại hội Chi hội thơ.

Hơn nửa thế kỷ văn chương Lào Cai, chuyên ngành thơ đã để lại nhiều dấu ấn cho nền thi ca Lào Cai: Hàng ngàn bài thơ đã được đăng trên các báo, tạp chí trong và ngoài tỉnh; hàng trăm tập thơ do các nhà xuất bản uy tín phát hành như Nhà xuất bản Văn học, Nhà xuất bản Hội Nhà văn, Nhà xuất bản Văn hóa Dân tộc… Giá trị nội dung phong phú, phản ánh cuộc sống con người của từng vùng đất, đặc biệt là bản sắc văn hóa, con người các dân tộc thiểu số Lào Cai.

Những tác phẩm nổi tiếng không chỉ góp phần quảng bá về Lào Cai mà còn làm nên tên tuổi các nhà thơ. Ấy là “người thợ chữ” - cố nhà thơ Mã A Lềnh. Ông viết nhiều thể loại, từ ký, truyện ngắn, truyện dài, truyện thiếu nhi, nghiên cứu văn hóa dân gian và đặc biệt là thơ. Tuy chỉ xuất bản 3 tập thơ nhưng thơ ông lại rất đặc trưng với Tình ca đá núi, Bên suối Nậm Mơ…; là Lò Ngân Sủn với “Chiều biên giới”, là Pờ Sảo Mìn với “Cây hai ngàn lá”, là Đoàn Hữu Nam với nhiều cách thể hiện rất “Khác biệt”, mà mới đây là thể thơ 1-2-3…

Tác giả Mai Mơ tham gia đêm hội giao lưu thơ - nhạc.

Cùng với các nhà thơ đã có bề dày sáng tác, Lào Cai đang có một lớp nhà thơ trẻ, năng động, giàu sức sáng tạo như Hoàng Anh Tuấn, Nguyễn Lê Hằng, Chu Nguyễn Thùy Dương…

Không chỉ khai thác sự “màu mỡ” trong vốn văn hóa phong phú, tình người sâu đậm, các tác giả thơ Lào Cai còn được Hội VH - NT và Chi hội Thơ tổ chức các hoạt động khơi nguồn sáng tạo như Hội thảo thơ với chủ đề: “Quê hương trong thơ Lào Cai - 30 năm tái lập tỉnh”; chủ động tổ chức và tham gia các hoạt động điền dã sáng tác cả trong và ngoài tỉnh Lào Cai, Điện Biên, Yên Bái…

Đặc biệt, với tinh thần đoàn kết, hỗ trợ, Chi hội Thơ đã phối hợp chặt chẽ với Chi hội Âm nhạc trong hoạt động sáng tác để tạo nên các ca khúc hay, mang ý thơ đến với nhiều độc giả, thính giả hơn. Không chỉ “Cây hai ngàn lá”, “Chiều biên giới” được phổ thành những ca khúc nổi tiếng mà mới đây, một số bài thơ đã mang lại giải thưởng cho các tác giả âm nhạc như “Lào Cai đất mẹ nghĩa tình núi sông” của nhạc sĩ Phùng Chiến (phổ thơ Phạm Kỳ) đoạt giải A cuộc vận động sáng tác âm nhạc “Sông Hồng - Mạch nguồn cảm xúc”; “Sông Hồng một tình yêu” của nhạc sĩ Vũ Thiết (phổ thơ Đoàn Hữu Nam) đoạt giải B của Hội Nhạc sĩ Việt Nam; “Sa Pa nghiêng” của tác giả Phu Ngọc Lan (phổ thơ Nguyễn Văn Tông) đoạt giải A; “Khuyên tai đồi con gái” của nhạc sĩ Đỗ Xuân Quỳnh (phổ thơ Hà Văn Thắng) đoạt giải B (giải thưởng VH - NT Lào Cai hằng năm)…

"Cùng với các hoạt động hỗ trợ sáng tác, Hội VH - NT rất quan tâm đến công tác phát triển hội viên, đặc biệt là hội viên trẻ. Trong các năm qua, hội đều tổ chức từ 2 - 3 lớp bồi dưỡng sáng tác các chuyên ngành trong đó có thơ, nòng cốt là học sinh các trường THPT trên địa bàn như: THPT Chuyên Lào Cai, THPT Dân tộc Nội trú tỉnh, THPT số 1 thành phố Lào Cai… Từ việc xây dựng các nhân tố, hướng tới phối hợp với Ban Giám hiệu các trường thành lập các câu lạc bộ để bồi dưỡng, phát triển năng khiếu cho các tài năng trẻ".

- Ông Nguyễn Thành Long, Phó Chủ tịch phụ trách Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Lào Cai

Không chỉ tạo điều kiện cho hội viên trong chi hội, chuyên ngành Thơ còn đặc biệt tạo điều kiện cho các hội viên chuyên ngành khác cùng tham gia sinh hoạt nghiệp vụ, sẵn sàng trao đổi với câu lạc bộ thơ các địa phương. Cũng nhờ đó, hội viên chuyên ngành Nhiếp ảnh Huy Thức mới đây đã xuất bản tập thơ mang tên “Mây ngàn quên ngủ” đoạt giải A - Giải thưởng Văn học - Nghệ thuật hằng năm của tỉnh; Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Hà Văn Thắng có nhiều tác phẩm thơ được phổ nhạc và đoạt giải thưởng; Câu lạc bộ Thơ ca phường Cốc Lếu (thành phố Lào Cai), Câu lạc bộ Văn học Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh thường xuyên có tác phẩm cộng tác với Tạp chí và Trang thông tin điện tử của Hội VH - NT Lào Cai…

Tập thơ song ngữ Tiếng hát Mường Hoa do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành năm 2023.

Đọc các ấn phẩm thơ Lào Cai, có thể cảm nhận rằng đó là những hồn thơ khơi nguồn từ cảm xúc nặng tình với quê núi Lào Cai yêu thương, bên dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ. Mỗi bài thơ, mỗi tập thơ có cách tiếp cận cuộc sống riêng, nhưng đều quy tụ vào tình yêu thương quê hương, đất nước, con người và khát vọng thi ca, đồng hành với sự phát triển của tỉnh Lào Cai, vươn tới cái đích cuộc sống đủ đầy, hạnh phúc hơn. Mong rằng, mỗi nhà thơ - như chú ong cần mẫn, tiếp tục hăng say, tích tụ hương thơm thành mật ngọt cho đời.

Trương Lân