Nippon Steel hoàn tất thương vụ thâu tóm U.S. Steel trị giá 14,9 tỷ USD

Theo thỏa thuận, Nippon Steel mua 100% cổ phần của U.S. Steel với giá 55 USD/cổ phiếu, giữ nguyên mức đề xuất từ tháng 12/2023. Quan trọng hơn, hai bên đã đạt được một thỏa thuận an ninh quốc gia với Chính phủ Mỹ, theo đó, Tổng thống Donald Trump sẽ được quyền bổ nhiệm một thành viên vào hội đồng quản trị và nắm giữ một “cổ phần vàng”.

Tập đoàn thép Nhật Bản Nippon Steel chính thức hoàn tất thương vụ mua lại nhà sản xuất thép lâu đời của Mỹ U.S. Steel

“Cổ phần vàng” là loại cổ phần đặc biệt thường chỉ được áp dụng với các công ty hoạt động trong lĩnh vực nhạy cảm sẽ cho phép chính phủ can thiệp vào các quyết định chiến lược nhằm đảm bảo an ninh quốc gia. Phát ngôn viên Nhà Trắng Kush Desai gọi đây là “thỏa thuận lịch sử” và khẳng định việc áp dụng cơ chế "cổ phần vàng" đảm bảo lợi ích kinh tế và an ninh của nước Mỹ.

Việc phải nhượng quyền kiểm soát đặc biệt cho Nhà Trắng phản ánh áp lực chính trị lớn trong quá trình thẩm định từ Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Mỹ (CFIUS). Một số chuyên gia cảnh báo rằng động thái này có thể khiến nhà đầu tư nước ngoài dè dặt hơn khi muốn thâm nhập thị trường Mỹ trong tương lai, đặc biệt với các lĩnh vực nhạy cảm.

Tổng thống Donald Trump trao đổi với công nhân khi tham quan nhà máy Mon Valley Works - Irvin của U.S. Steel Corporation tháng 5/2025

Nghiệp đoàn Công nhân ngành Thép Mỹ (United Steelworkers), vốn từng kịch liệt phản đối thương vụ, tiếp tục bày tỏ lo ngại và yêu cầu Nippon Steel thực hiện đầy đủ cam kết với người lao động sau sáo nhập.

Ông Eiji Hashimoto - Chủ tịch kiêm CEO Nippon Steel khẳng định thương vụ này đánh dấu “chương mới trong lịch sử lẫy lừng của U.S. Steel” và là bước đi chiến lược trong việc mở rộng ảnh hưởng tại thị trường Mỹ, nơi nhu cầu thép chất lượng cao đang tăng trưởng mạnh giữa bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu.

Tập đoàn Nhật Bản cam kết đầu tư 11 tỷ USD vào U.S. Steel đến năm 2028, bao gồm 1 tỷ USD cho một nhà máy mới. Khoản đầu tư này có thể tăng thêm 3 tỷ USD trong giai đoạn tiếp theo. Với thương vụ này, nhà sản xuất thép lớn thứ tư thế giới Nippon Steel dự kiến nâng công suất sản xuất thép thô lên 86 triệu tấn/năm, tiến gần hơn tới mục tiêu 100 triệu tấn toàn cầu.

Thương vụ cũng giúp Nippon Steel tránh được khoản phí phá vỡ hợp đồng trị giá 565 triệu USD và cho phép công ty hưởng lợi từ các dự án hạ tầng lớn của Mỹ mà không chịu mức thuế thép 50% đang áp dụng với các đối thủ nước ngoài.

Trong năm tài chính 2024, doanh thu của Nippon Steel đạt 8.695,5 tỷ yên (khoảng 60,5 tỷ USD) giảm nhẹ 1,9% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, sang quý I/2025, lợi nhuận ròng của Nippon Steel giảm đáng kể do ảnh hưởng từ thuế quan của Mỹ và áp lực cạnh tranh từ thép giá rẻ. Tập đoàn ghi nhận mức lợi nhuận ước tính khoảng 200 tỷ yên (1,38 tỷ USD), giảm gần 43% so với cùng kỳ.

Quang Chiến