Nỗi lo an toàn thực phẩm đường phố

Không chỉ ăn tại chỗ, nhiều bạn trẻ đến mua đồ ăn tại vỉa hè mang về.

Thiếu an toàn !

Thành phố Việt Trì những năm gần đây đang trên đà phát triển, dân cư cũng đông đúc hơn, các tuyến đường, tuyến phố to đẹp với hai bên vỉa hè rộng rãi. Cùng với hệ thống các nhà hàng lớn, phía bên ngoài vỉa hè là các quán nhỏ hay còn gọi là quán bán thức ăn đường phố bán cả ngày lẫn đêm trong khoảng khung giờ từ bốn giờ chiều cho đến khoảng 23 giờ đêm.

Thời tiết đang dần vào Đông, cái se se lạnh cùng với hương hoa sữa nồng nàn dưới những ánh đèn lấp lánh trên khắp các dãy phố tạo nên hứng thú cho nhiều bạn trẻ rủ nhau dừng chân bên các “quán cóc” ven đường. Dạo một vòng quanh thành phố Việt Trì, có thể thấy nhiều quầy hàng di động, các loại xe đẩy, hàng quán, các biển hiệu giăng đèn, mở nhạc, bày bán các loại thức ăn phục vụ thực khách. Trong đó phải kể đến đầu tiên là các quán nướng với những thực phẩm như: Thịt, hải sản, xúc xích, chân gà, cánh gà,… ăn kèm các loại rau dưa nộm. Bên cạnh đó là các gian hàng lưu động được gia cố, chỉnh sửa lại từ xe ô tô cũ chứa các loại nước hoa quả, trà sữa, trà chanh…

Cánh gà, thịt xiên, bánh mì đã được chế biến thơm ngon, bắt mắt tại quán ăn đường phố.

Dừng chân tại một quán nướng bên cạnh hồ Công viên Văn Lang, trong vai thực khách, chúng tôi gọi các món đồ nướng như: Ba chỉ nướng, bò nướng, chân vịt rút xương nướng, lòng dạ dày nầm lợn nướng… Dù quán rất đông khách, nhưng không phải đợi lâu, chỉ năm đến mười phút sau, thực đơn với nhiều món của chúng tôi đã sẵn sàng được mang ra. Năm, sáu đĩa thịt sống đã ướp sẵn các loại gia vị được bày trên những chiếc đĩa nhỏ xinh xắn được lót một lượt rau xanh kèm theo đĩa bánh mì đã được cắt sẵn và tẩm gia vị, nhìn vô cùng hấp dẫn. Than hoa đã đốt sẵn đỏ rực được đặt lên bàn nướng cùng với chiếc vỉ to. Từng bàn khách nướng đồ xèo xèo, bốc khói nghi ngút, thơm lừng. Quán này đông kín khách, đa số là thanh niên, học sinh, sinh viên…

Trò chuyện với Lương Tiến Mạnh - học sinh THPT, ở phường Gia Cẩm (TP Việt Trì)- thực khách đang vui vẻ cùng các bạn dãy bàn bên cạnh, em cho biết: “Vào dịp cuối tuần hoặc mỗi khi có dịp nghỉ lễ, chúng em thường rủ nhau đi ăn đồ nướng. Ăn đồ nướng vừa ngon, rẻ. Các bạn cùng chung nhau trả nên mỗi bạn chỉ mất khoảng 100 nghìn đồng là có thể có một bữa nướng no nê, vui vẻ”. Tiếp lời bạn, một bạn nữ đi cùng hào hứng: “Em cũng rất thích ngồi ăn đồ nướng vào mùa lạnh, cảm giác ấm cúng cùng bạn bè bên bờ hồ view đẹp, thoáng đãng. Tuy trời tối nhưng chỗ check in cũng khá lung linh để chúng em lưu lại kỷ niệm những năm tháng học trò cùng rủ nhau đi ăn những món ăn bên hè phố”.

Quanh Việt Trì có khá nhiều quán ăn vỉa hè. Không phải đợi chờ lâu, chỉ cần dựng xe bên lề đường là các thực khách ngay lập tức có thể xà vào những chiếc bàn, ghế trên vỉa hè để khám phá, thưởng thức “thiên đường” đồ ăn bắt mắt, thơm ngon mà giá thành lại rẻ như thịt lợn, cánh gà, chân gà, xúc xích… xiên nướng; trứng nướng... Mặc dù, những quán ăn bên hè phố này được bày biện khá tạm bợ, chế biến ngay trên vỉa hè nhiều xe cộ qua lại bụi bặm, nhưng vẫn được bạn trẻ yêu thích và không mấy người quan tâm đến vấn đề VSATTP!.

Những quầy hàng di động bán thức ăn đường phố cùng biển hiệu thực đơn mời khách trên đường Trần Phú (TP Việt Trì).

Tại một số quán chúng tôi dừng chân, chỉ cần lướt qua khu vực sơ chế thực phẩm có thể dễ dàng nhìn thấy những hình ảnh gây mất vệ sinh như bánh mì dù cũng được ướp gia vị để nướng trước khi ăn nhưng lại được đặt cạnh những đĩa thịt sống không có nắp che đậy. Dưới chân là đống bát đĩa, thìa dĩa đã dùng vứt ngổn ngang, chồng chất ngay dưới nền gạch lênh láng nước… Nhân viên chuẩn bị đồ sơ chế hầu như không đeo găng tay… Đó mới chỉ là những hình ảnh gây phản cảm, quan sát được bằng mắt thường, còn thực tế các món ăn sau khi được tẩm ướp các loại gia vị, chế biến thì thực sự khó để khẳng định có đảm bảo VSATTP hay không?!...

Khi được hỏi có quan tâm đến VSATTP của các món ăn tại một quán trên hè phố, anh Nguyễn Hữu Vinh ở phường Thanh Miếu (TP Việt Trì) là thực khách đưa vợ và con nhỏ tới ăn, thừa nhận: “Bọn trẻ nhà tôi rất thích ăn mấy đồ thịt xiên, xúc xích, bánh mì nướng nên thỉnh thoảng tôi cũng chiều đưa con đi ăn. Vẫn biết là có nhiều nguy cơ mất VSATTP nhưng khi lên món thì thấy đồ ăn nào cũng thơm ngon, hấp dẫn nên cũng khuất mắt trông coi thôi. Nhưng đúng là nguồn thực phẩm từ đâu thì có lẽ vẫn luôn là một ẩn số?!”.

Tăng cường quản lý

Thời gian gần đây, lực lượng chức năng của tỉnh đã kiểm tra, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển thịt, nội tạng động vật, chân gà… đông lạnh hoặc đã bốc mùi hôi thối, biến đổi màu sắc và không có giấy tờ nguồn gốc đi qua địa bàn tỉnh. Đa số các vụ việc khi bị phát hiện, lái xe thường khai báo không biết chủ hàng là ai và mình chỉ là người chở thuê, mang hàng đến địa điểm được yêu cầu… Điều đó gây khó khăn cho công tác điều tra, bắt giữ và xác định địa điểm tiêu thụ. Tuy nhiên, những vụ việc này cũng đã là lời cảnh báo việc mua bán, tiêu thụ thực phẩm bẩn, thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ trên địa bàn, nhất là khu vực thành thị nơi có lượng tiêu thụ lớn.

Giới trẻ quây quần bên những bàn ăn trên vỉa hè đường Tiên Dung cạnh hồ Công viên Văn Lang.

Trên thực tế, “bức tranh” thức ăn đường phố tại thành phố Việt Trì đang diễn ra hết sức “sinh động” với tổng số 229 cơ sở thức ăn đường phố đang hoạt động. Để đảm bảo công tác VSATTP, những năm gần đây chính quyền địa phương có nhiều biện pháp tăng cường kiểm tra, kiểm soát, quản lý. Mới đây, UBND thành phố Việt Trì cũng đã có Văn bản số 2366 về việc tăng cường công tác quản lý ATTP đối với dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố trên địa bàn. Trong đó, yêu cầu UBND các phường, xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền và tổ chức ký cam kết đảm bảo ATTP theo quy định đối với các cơ sở không thuộc diện phải cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP như: Thức ăn đường phố, bán hàng rong, xe đẩy tại các cổng trường học,… Cùng với đó là tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành về ATTP định kỳ và đột xuất nhằm phát hiện kịp thời và kiên quyết xử lý vi phạm những quy định của pháp luật về ATTP đối với các dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố, hàng rong, xe đẩy tại các cổng trường học trên địa bàn và khu vực xung quanh hồ Công viên Văn Lang thuộc địa bàn các phường, xã: Tiên Cát, Thọ Sơn, Trưng Vương, Tân Dân, Gia Cẩm…

Thực hiện văn bản chỉ đạo đó, các đoàn kiểm tra liên ngành của các phường, xã trên địa bàn thành phố đã tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát. Theo báo cáo của các cơ quan chức năng, đến thời điểm hiện tại đã kiểm tra được 55 cơ sở thức ăn đường phố, trong đó có 27 cơ sở đạt tiêu chuẩn theo quy định và 28 cơ sở có các hành vi vi phạm. Bác sĩ Nguyễn Thị Lan - Trạm trưởng Trạm y tế phường Tiên Cát, thành viên đoàn kiểm tra liên ngành về VSATTP đường phố của phường Tiên Cát (TP. Việt Trì) cho biết: “Hàng năm chúng tôi tiến hành kiểm tra các cơ sở thức ăn đường phố vào các đợt cao điểm như Tết Nguyên đán, Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng; Tháng hành động VSATTP, Tết Trung thu và các đợt kiểm tra đột xuất khi có phản ánh của người dân. Qua kiểm tra, chúng tôi phát hiện những sai phạm tại các cơ sở thức ăn đường phố chủ yếu như: Chưa thực hiện những quy định bắt buộc về thực hiện khám sức khỏe ATTP định kỳ; công tác vệ sinh cơ sở chưa thường xuyên; chưa có hóa đơn chứng từ chứng minh xuất xứ nguồn gốc thực phẩm… và đã kịp thời nhắc nhở, xử lý nghiêm.

Bác sĩ Phan Thành Nam - Trưởng Phòng Y tế thành phố Việt Trì cho biết: “Những năm gần đây, thành phố xuất hiện nhiều khu vực ăn uống, vui chơi dành cho giới trẻ, nhất là các dịch vụ, hàng quán mọc lên nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu của người dân. Tuy nhiên, VSATTP đang là vấn đề lo lắng của nhiều người dân và các bậc phụ huynh. Mặc dù lâu nay trên địa bàn thành phố Việt Trì không có vụ ngộ độc thực phẩm nặng nào liên quan đến thức ăn đường phố, nhưng thức ăn đường phố nếu không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, không được sơ chế, chế biến hợp vệ sinh, đúng quy định thì tiềm ẩn nguy cơ gây ra nhiều loại bệnh tật cho con người, ảnh hưởng không nhỏ cho sức khỏe”.

Các chuyên gia cảnh báo tình trạng mắc bệnh ung thư đang ngày càng gia tăng tại Việt Nam và có xu hướng trẻ hóa, một trong những nguyên nhân được chỉ ra có liên quan đến vấn đề VSATTP. Điều này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về cách ăn uống, sử dụng thực phẩm và thói quen sinh hoạt hàng ngày, nhất là các loại thực phẩm bẩn, thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ. Vì vậy cùng với sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của các cơ quan chức năng, mỗi người dân tỉnh táo, ý thức khi lựa chọn sử dụng thực phẩm để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Huyền Nga