Nông dân ĐBSCL phá bỏ vườn cây đặc sản bưởi Năm Roi
Từ nhiều lý do như cây già cỗi, cho năng suất thấp, giá cả bấp bênh, nhiều nhà vườn trồng bưởi Năm Roi ở ĐBSCL đã chấp nhận đốn hạ cây đặc sản vốn bao năm gắn bó để chuyển sang trồng giống cây mới.
Ngày 7-6, trao đổi với ĐTTC, ông Nguyễn Văn Mạnh, Chủ tịch UBND xã Mỹ Hòa (TX Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long), cho biết thời gian gần đây, diện tích và sản lượng bưởi Năm Roi - cây đặc sản nổi tiếng của vùng ĐBSCL giảm mạnh khiến địa phương lo lắng.
Bưởi Năm Roi là cây đặc sản của tỉnh Vĩnh Long, nhiều nông dân đã khấm khá và giàu lên từ việc canh tác giống cây này. Bưởi Năm Roi không chỉ nổi tiếng khắp cả nước mà còn xuất khẩu sang các thị trường nước ở châu Âu, Trung Đông.
Vùng trồng chuyên canh bưởi tại Bình Minh tập trung nhiều nhất là ở xã Mỹ Hòa. Có thời điểm, địa phương này trồng khoảng 1.300ha bưởi, năng suất hàng năm đạt 26.000 tấn, tạo thành vùng nguyên liệu lớn nhất tỉnh.
Theo Chủ tịch UBND xã Mỹ Hòa, tình trạng diện tích trồng bưởi bị giảm mạnh là do cây già cỗi, cho năng suất thấp, đất bạc màu... Bên cạnh đó, giá cả bấp bênh khiến người trồng gặp nhiều khó khăn. Để thích ứng, nhiều hộ nông dân đã tự ý chuyển sang trồng mít, sầu riêng.
Trong khi đó, thực trạng hiện nay, giá mít đang lao dốc chạm đáy. Tại Tiền Giang, thương lái thu mua tại vườn giá chỉ từ 1.000-2.000 đồng/kg, còn sầu riêng khó xuất khẩu, giá giảm sâu khiến nhiều nhà vườn như “ngồi trên đống lửa”. Nhiều nông dân phải đem mít, sầu riêng bày bán ven đường với hy vọng thu hồi vốn.

Bưởi Năm Roi là cây đặc sản của tỉnh Vĩnh Long nhưng hiện diện tích trồng đang dần bị thu hẹp
Một trong những hộ nông dân ở xã Mỹ Hòa đã phá bỏ vườn bưởi Năm Roi đặc sản hơn 20 năm tuổi để chuyển sang trồng mít, anh Huỳnh Tỷ chia sẻ, mùa thuận cho trái rộ từ tháng 9 đến tháng 12 âm lịch. Với hơn 3 công trồng bưởi, mỗi vụ thu từ 600-800kg, giá dao động khoảng từ 15.000-20.000 đồng/kg (tùy loại), sau khi trừ mọi chi phí, gia đình anh thu lợi hàng chục triệu đồng.
Tuy nhiên, những năm gần đây, cây già cỗi, chết hàng loạt, hoặc vàng lá, trái nhỏ, năng suất thấp, đặc biệt là giá cả sụt giảm nên anh chấp nhận đốn hạ vườn bưởi để bán củi và chuyển sang trồng giống cây ăn quả mới.
Tương tự, ông Nguyễn Trung Tính (ngụ xã Mỹ Hòa) cũng phá bỏ 3 công vườn bưởi Năm Roi hơn 10 năm tuổi để chuyển sang trồng mít. Hiện, vườn mít của gia đình anh Tính bắt đầu cho trái, nhưng giá mít được thương lái thu mua tại vườn cũng không cao khiến anh lo lắng về đầu ra.
Lý giải vì sao nông dân không tiếp tục trồng bưởi Năm Roi mà chuyển sang trồng các loại cây ăn trái khác, ông Tính cho biết, do đất bạc màu, việc cải tạo sẽ mất nhiều chi phí và cây lâu cho trái.

Một HTX thu mua bưởi Năm Roi ở xã Mỹ Hòa, TX Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long
Một HTX chuyên thu mua bưởi Năm Roi trên địa bàn cho biết, những năm trước, thời điểm hưng thịnh, trung bình mỗi ngày HTX thu mua từ 20-30 tấn bưởi để tiêu thị trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, lượng thu mua giảm đáng kể, chỉ vài tấn mỗi ngày, có doanh nghiệp chỉ hoạt động cầm chừng do chất lượng vùng nguyên liệu không đảm bảo.
Theo ông Nguyễn Văn Mạnh, hiện diện tích chuyển đổi cây trồng đang được chính quyền địa phương thống kê và có giải pháp cụ thể để nông dân vùng cây ăn trái phát triển bền vững, tránh tình trạng được mùa rớt giá và ngược lại.
Trong tương lai, tỉnh Vĩnh Long cũng đầu tư mở rộng phát triển diện tích trồng bưởi ở nhiều nơi, đặc biệt là vùng chuyên canh bưởi Năm Roi Bình Minh. Đồng thời, tăng cường đầu tư chuyển giao các kỹ thuật sản xuất, chăm sóc cây theo quy trình nhằm tạo ra sản phẩm chất lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu.