Nông sản sạch: Từ trang trại đến bàn ăn - Bài 2: Xây dựng chuỗi liên kết bền vững, khẳng định uy tín, thương hiệu nông sản Việt

Xây niềm tin bằng hành động thiết thực!

Theo TS Trần Hồng Hải - Viện trưởng Viện Sinh thái nhân văn và phát triển bền vững (Hesdi), niềm tin chính là tiền tệ mới trên thị trường thực phẩm toàn cầu. Niềm tin này không thể xây dựng bằng lời nói, mà phải bằng dữ liệu có thể kiểm chứng và các tiêu chuẩn nhất quán. “Khi chúng ta ứng dụng công nghệ để minh bạch hóa dữ liệu, chúng ta không chỉ đang nâng cao chất lượng sản phẩm, mà còn đang xây dựng tài sản quý giá nhất: Đó là thương hiệu và uy tín của nông sản Việt. Và mối liên kết bền vững, hiệu quả ba bên: Nhà nông - Nhà công nghệ - DN chính là “tấm hộ chiếu” đưa nông sản Việt ra nước ngoài” - TS Hải nhấn mạnh.

Luôn hướng đến việc xây dựng thương hiệu nông sản Đà Lạt, Việt Nam chất lượng cao, bền vững, gắn với giá trị “xanh”, bà Nguyễn Thị Mến - Giám đốc Công ty TNHH DaLaVi cho hay, tiêu chí chất lượng của thương hiệu dựa trên các trụ cột chính: Chất lượng vượt trội và An toàn tuyệt đối: Đặt chất lượng và sức khỏe người tiêu dùng lên hàng đầu; Giá trị “xanh” và bền vững: Thúc đẩy canh tác thân thiện với môi trường, với mô hình trồng sạch, giảm thiểu tối đa hóa chất, ứng dụng các phương pháp nông nghiệp sinh thái; Hỗ trợ bà con nông dân địa phương xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến, tạo ra một chuỗi giá trị công bằng và bền vững từ người trồng đến người tiêu dùng; Nâng tầm thương hiệu Việt: Đưa các sản phẩm đặc trưng của Đà Lạt, đã được chứng nhận OCOP, vươn ra thị trường quốc tế. Tầm nhìn là biến nông sản Việt Nam thành biểu tượng của chất lượng và sự tin cậy trên bản đồ nông nghiệp thế giới.

Để bảo đảm các quy định và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm (ATTP), bà Mến cho hay, DaLaVi đã thiết lập một quy trình sản xuất khép kín và kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu đầu vào đến khâu phân phối. Các tiêu chuẩn chính được áp dụng bao gồm: Tại trang trại (vùng nguyên liệu): Áp dụng các tiêu chuẩn canh tác sạch như VietGAP/GlobalGAP (hoặc các nguyên tắc tương đương trong việc trồng trọt); Bảo đảm kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng vật tư nông nghiệp, đặc biệt là hạn chế hóa chất để giữ trọn vẹn sự tươi ngon và an toàn của nông sản.

Trong chế biến: Áp dụng các tiêu chuẩn quản lý chất lượng và ATTP tiên tiến như ISO để kiểm soát các điểm giới hạn nguy hiểm trong quá trình sản xuất. Ví dụ: Quy trình chế biến hồng treo gió bằng công nghệ Hoshigaki (Nhật Bản) được kiểm soát độ ẩm, nhiệt độ nghiêm ngặt. Nhiều sản phẩm khác của DaLaVi cũng đã đạt chứng nhận OCOP của tỉnh, khẳng định chất lượng và quy trình chế biến như: Hồng sấy dẻo, Dâu tây sấy dẻo, Dâu tằm sấy dẻo, Khoai lang sấy dẻo... Bên cạnh đó, Công ty cũng kiểm soát chặt chẽ chất lượng đầu ra: Thực hiện kiểm tra định kỳ và đột xuất chất lượng sản phẩm cuối cùng, bảo đảm tuân thủ các quy định về ATTP trước khi đưa ra thị trường...

Cũng với tiêu chí trên, Công ty CP Xây dựng và Thương mại Phong Cách Mới (THQueenFarm) được thành lập với định hướng phát triển bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ, chế biến dược liệu và nông sản xanh. Ông Trần Văn Tân - Chủ tịch Hiệp hội DN Nông nghiệp an toàn và Hữu cơ tỉnh Thanh Hóa, Tổng Giám đốc Công ty CP Xây dựng và Thương mại Phong Cách Mới cho hay, DN hiện đang triển khai mô hình khu nông nghiệp sinh thái và du lịch trải nghiệm tại phường Hải Lĩnh, tỉnh Thanh Hóa - biểu trưng cho hệ sinh thái nông nghiệp xanh, sạch và gắn kết cộng đồng địa phương.

Điểm nhấn của DN là sự kết hợp giữa nông nghiệp sạch, công nghệ chế biến sâu và trải nghiệm du lịch sinh thái, nhằm mang đến giá trị toàn diện: “Từ trang trại - tới bàn ăn - và tới trải nghiệm văn hóa xanh”. Khác với nhiều DN chỉ tập trung vào sản xuất, THQueenFarm hướng tới mô hình liên kết chuỗi - kết nối hộ dân, hợp tác xã và các chuyên gia để cùng xây dựng thương hiệu nông sản Việt có bản sắc, minh bạch và mang giá trị nhân văn.

“Chúng tôi chú trọng vào chất lượng, câu chuyện nguồn gốc và tính minh bạch của sản phẩm. Các sản phẩm chủ lực như trà rau má, bột tía tô, gạo Bao Thai Lùn được phát triển theo hướng chuẩn hóa quy trình sản xuất. Đặc biệt, DN cũng tích cực tham gia hội chợ, triển lãm nông sản trong và ngoài nước, đẩy mạnh truyền thông thương hiệu THQueenFarm trên các nền tảng số và kết nối với các đối tác phân phối uy tín” - ông Trần Văn Tân chia sẻ.

Trong quá trình xây dựng thương hiệu, ông Tân cho biết, thách thức lớn nhất là thay đổi nhận thức thị trường về giá trị thật của nông sản sạch và thiếu hạ tầng chế biến sâu ở địa phương. THQueenFarm đã vượt qua bằng cách đầu tư mô hình sản xuất khép kín, ứng dụng công nghệ sấy lạnh, nghiền mịn và đóng gói chuẩn GMP, đồng thời xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn liên kết với nông dân - giúp người dân cùng đồng hành và hưởng lợi.

Truy xuất nguồn gốc - “chìa khóa vàng” của niềm tin

Người tiêu dùng hiện không chỉ mua nông sản bằng giá, mà bằng niềm tin. Họ muốn biết sản phẩm mà mình ăn được trồng ở đâu, quy trình như thế nào, ai chịu trách nhiệm về chất lượng. Do đó, truy xuất nguồn gốc trở thành “chìa khóa vàng” để xây dựng lòng tin. Ứng dụng QR code, Blocchain giúp mỗi sản phẩm kể câu chuyện của mình từ trang trại đến bàn ăn một cách minh bạch, rõ ràng và truy được trách nhiệm khi có “sự cố”.

Theo Giám đốc Công ty TNHH DaLaVi, truy xuất nguồn gốc có vai trò quyết định trong việc xây dựng và củng cố niềm tin của người tiêu dùng đối với nông sản Việt. Để nâng cao niềm tin cho người tiêu dùng, cũng như minh bạch trong khâu sản xuất, chế biến, bà Nguyễn Thị Mến cho hay, DaLaVi đã ứng dụng mã QR (tem truy xuất nguồn gốc) trên bao bì một số sản phẩm. Người tiêu dùng chỉ cần quét mã là có thể biết được thông tin chi tiết về sản phẩm, như vùng trồng, quy trình chế biến, ngày sản xuất và các chứng nhận chất lượng. Điều này tạo ra sự minh bạch tuyệt đối, giúp người tiêu dùng an tâm, đồng thời bảo vệ uy tín của DN khỏi hàng giả, hàng nhái...

Cùng với việc ứng dụng mã QR giúp truy xuất nguồn gốc, DN luôn chú trọng tới khâu bảo đảm chất lượng và ổn định chuỗi cung ứng bằng các công nghệ tiên tiến, hiện đại giúp DN quản lý dữ liệu sản xuất một cách chính xác, từ đó tối ưu hóa quy trình, giảm thiểu rủi ro và bảo đảm chất lượng sản phẩm luôn ổn định. “Đây chính là “chiếc vé” quan trọng để nông sản Việt Nam đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, đáp ứng các yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế về truy xuất nguồn gốc, xuất xứ” - bà Nguyễn Thị Mến nhấn mạnh.

Để bảo đảm những bữa ăn an toàn cho người tiêu dùng, ông Trần Văn Tân cho biết, toàn bộ quy trình sản xuất của THQueenFarm được vận hành theo nguyên tắc “3 không”: Không hóa chất, không thuốc bảo vệ thực vật độc hại, không phụ gia tổng hợp, tuân thủ tiêu chuẩn VietGAP và hướng tới chứng nhận hữu cơ quốc tế. Các khâu từ gieo trồng, thu hái, sơ chế, sấy, đóng gói đều được kiểm soát chặt chẽ và lưu trữ thông tin bằng mã QR truy xuất nguồn gốc điện tử, giúp người tiêu dùng kiểm tra toàn bộ hành trình sản phẩm.

Đánh giá công nghệ và truy xuất nguồn gốc đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao niềm tin của người tiêu dùng đối với nông sản Việt Nam, ông Tạ Đào Lê Duy - Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư nông nghiệp thông minh Toàn Cầu Xanh (thương hiệu A2.O.Q farm) cho biết, bên cạnh việc áp dụng hệ thống IoT và AI (sử dụng cảm biến để kiểm soát thông số môi trường chính xác và tối ưu, tạo ra môi trường lý tưởng cho cây trồng, bảo đảm sản phẩm đạt chất lượng cao nhất về dinh dưỡng và hình thái), DN đặc biệt “tín nhiệm” công nghệ Blockchain và NFC. Khi quét mã QR code, khách hàng dễ dàng xem được lịch sử canh tác; Chứng nhận hữu cơ áp dụng; Chỉ số môi trường (nhiệt độ, nước) tại thời điểm cây sinh trưởng.

Kết ngắn

Nông sản Việt không chỉ là sản phẩm của đất và người, mà còn là minh chứng cho sự phát triển bền vững, trách nhiệm và minh bạch trong kỷ nguyên số. “Sạch” không chỉ là tiêu chuẩn sản xuất, mà còn là văn hóa tiêu dùng mới. Khi người nông dân được hướng dẫn đúng, DN hành xử có đạo đức và pháp luật được thực thi nghiêm minh thì hành trình “từ trang trại đến bàn ăn” mới thực sự trọn vẹn.

Ông Trần Văn Tân. (Ảnh: NVCC)

Ông Trần Văn Tân - Tổng Giám đốc Công ty CP Xây dựng và Thương mại Phong Cách Mới: “THQueenFarm đặt mục tiêu trở thành DN tiên phong trong phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với giá trị “xanh - sạch - bền vững”. Chúng tôi tin rằng, thương hiệu nông sản Việt không chỉ đến từ năng suất, mà từ chất lượng, sự minh bạch và câu chuyện văn hóa bản địa. Trong tầm nhìn dài hạn, Công ty hướng tới xây dựng các cụm nông nghiệp xanh vùng Bắc Trung Bộ, kết nối với các mô hình du lịch trải nghiệm - giúp du khách và người tiêu dùng hiểu - yêu và ủng hộ nông sản Việt Nam thực chất”.

Ông Tạ Đào Lê Duy. (Ảnh: NVCC)

Ông Tạ Đào Lê Duy - Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư nông nghiệp thông minh Toàn Cầu Xanh: “Là DN chuyên về giải pháp canh tác sạch, thông minh, cung cấp nguồn rau và dược liệu chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng, Công ty TNHH Đầu tư nông nghiệp thông minh Toàn Cầu Xanh (Thương hiệu A2.O.Q farm) luôn đề cao chất lượng sản phẩm...

Trong đó, có ba vấn đề mà DN chúng tôi đặc biệt quan tâm đó là: 1. Chứng nhận và Chuẩn hóa: Đầu tư vào việc đạt các chứng nhận chất lượng quốc tế (Organic USDA, EU Organic, GlobalGAP) cho nông sản và quy trình; 2. Hợp tác Khoa học - Công nghệ: Chủ động hợp tác với các Viện nghiên cứu, trường đại học (trong và ngoài nước) để liên tục cải tiến công thức dinh dưỡng sinh học và tối ưu hóa hệ thống tự động, khẳng định tính khoa học và độ tin cậy của giải pháp; 3. Xây dựng Câu chuyện thương hiệu: Tập trung kể câu chuyện về “Nông nghiệp xanh Việt Nam 4.0” - Nơi công nghệ hiện đại phục vụ cho mục tiêu sức khỏe và bảo vệ môi trường”.

V.Hương - Đ.Trang