Nông sản Việt bứt phá mạnh mẽ: Hướng tới mốc 65 tỷ USD xuất khẩu

Bộ NNMT kỳ vọng kim ngạch xuất khẩu NLTS năm 2025 sẽ đạt và vượt 65 tỷ USD. Ảnh: ST

Xuất khẩu nông sản bứt phá giữa muôn trùng khó

Theo ông Trần Gia Long, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Nông nghiệp và Môi trường - NNMT), kim ngạch xuất khẩu NLTS tháng 9/2025 ước đạt 6,35 tỷ USD, tăng gần 12% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng, tổng giá trị đạt 52,31 tỷ USD, tăng 14%. Trong đó, nông sản đạt 28,51 tỷ USD (tăng 16,8%), thủy sản 8,12 tỷ USD (tăng 12,3%), lâm sản 13,41 tỷ USD (tăng 7,4%), sản phẩm chăn nuôi 447,5 triệu USD (tăng 18,6%) và xuất khẩu đầu vào sản xuất đạt 1,82 tỷ USD (tăng tới 33,1%).

Xét theo khu vực, châu Á vẫn là thị trường chủ lực với 43,9% thị phần, tiếp đến là châu Mỹ (23%) và châu Âu (14,2%). Đặc biệt, giá trị xuất khẩu sang châu Phi tăng 91,6%, cho thấy xu hướng mở rộng thị trường rõ rệt. Ba thị trường lớn nhất tiếp tục là Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nhật Bản, chiếm hơn 47% tổng kim ngạch xuất khẩu, với mức tăng trưởng ấn tượng: Hoa Kỳ tăng 9%; Trung Quốc tăng 5,9%; Nhật Bản tăng gần 24%.

Đáng chú ý, nhiều nhóm hàng chủ lực đạt giá trị cao và tăng mạnh như cà phê tăng 45,3%, hồ tiêu 37,4%, điều 17,5%, cao su 10,9%. Hiện có 6 nhóm hàng đạt kim ngạch trên 3 tỷ USD; trong đó, cà phê đạt 6,98 tỷ USD, rau quả 6,22 tỷ USD, điều 3,75 tỷ USD, gạo 3,55 tỷ USD, tôm 3,36 tỷ USD và gỗ 8,42 tỷ USD.

Theo Thứ trưởng Bộ NNMT Phùng Đức Tiến, trong bối cảnh thế giới còn nhiều bất ổn, thiên tai và biến đổi khí hậu gây thiệt hại hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm, việc xuất khẩu NLTS vẫn tăng trưởng mạnh là kết quả của sự chủ động, linh hoạt và tầm nhìn chiến lược. Ông nhấn mạnh, kết quả này tạo nền tảng vững chắc để ngành nông nghiệp đạt, vượt chỉ tiêu xuất khẩu năm 2025, đồng thời nâng tầm thương hiệu nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy - cho rằng, điểm sáng lớn nhất là sự dịch chuyển mạnh sang xuất khẩu sản phẩm qua chế biến, nâng giá trị gia tăng và giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thô. Ví dụ, xuất khẩu cao su 9 tháng không tăng về khối lượng nhưng giá trị tăng hơn 10%, nhờ tỷ trọng sản phẩm chế biến sâu tăng mạnh - minh chứng cho hướng đi đúng của ngành.

Kỳ vọng bứt phá - Hướng đến mốc 65 tỷ USD

Trước đà tăng tích cực, Bộ NNMT kỳ vọng kim ngạch xuất khẩu NLTS năm 2025 sẽ đạt và vượt 65 tỷ USD; trong đó, riêng quý IV phấn đấu đạt hơn 16 tỷ USD.

Theo đó, ngành sẽ tập trung ba nhóm giải pháp đồng bộ: Thứ nhất, mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm, tận dụng tối đa ưu đãi từ 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA). Thứ hai, thúc đẩy xúc tiến thương mại, tăng cường phối hợp giữa Bộ NNMT và Bộ Công Thương nhằm duy trì thị trường truyền thống, đồng thời mở thêm các kênh mới: Thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ sang Trung Quốc, Nhật Bản, EU; rau quả sang Hàn Quốc và ASEAN; cà phê sang Trung Quốc và Nhật Bản. Thứ ba, phát triển sản xuất bền vững, chuẩn hóa vùng nguyên liệu, xây dựng mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói đạt chuẩn xuất khẩu.

Bên cạnh đó, Bộ NNMT tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại ngành, phát triển chuỗi cung ứng ổn định, đẩy nhanh chuyển đổi số trong nông nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào chế biến sâu để gia tăng giá trị và sức cạnh tranh.

Theo lãnh đạo Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, các nhóm hàng có dư địa tăng trưởng mạnh như cà phê, hạt điều, tôm, cá, trái cây đặc sản sẽ được ưu tiên hỗ trợ xúc tiến thương mại và tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất. “Chỉ khi sản phẩm Việt Nam đạt chuẩn cao nhất về chất lượng, truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm, chúng ta mới có thể giữ vững niềm tin thị trường quốc tế”, vị này khẳng định.

Giữ vững đà tăng - Hướng tới phát triển bền vững

Cùng với mở rộng xuất khẩu, Bộ NNMT yêu cầu các địa phương chủ động bảo đảm nguồn cung cho thị trường trong nước, không để xảy ra thiếu hụt cục bộ; đồng thời thúc đẩy chuyển hướng thị trường linh hoạt, tăng cường chế biến để ứng phó với biến động logistics, giá cước và thuế suất quốc tế.

Các chuyên gia cũng cảnh báo, xu hướng bảo hộ thương mại đang lan rộng, cùng với rủi ro từ thiên tai, dịch bệnh đòi hỏi ngành nông nghiệp phải có kịch bản dự phòng và chính sách hỗ trợ kịp thời.

Thặng dư thương mại tăng, giá trị xuất khẩu bứt phá và cấu trúc sản phẩm chuyển dịch tích cực đang mở ra một diện mạo mới cho nông nghiệp Việt Nam - hiện đại, bền vững, gắn kết sâu với chuỗi giá trị toàn cầu. Với những nền tảng đó, mục tiêu 65 tỷ USD không chỉ là con số, mà còn là biểu tượng của niềm tin và bản lĩnh nông nghiệp Việt trong thời kỳ hội nhập./.

N. LỘC