Nông sản Việt muốn nâng cao sức cạnh tranh phải vượt qua tiêu chuẩn quốc tế
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, ngành nông nghiệp Việt đối mặt với những thách thức lớn từ biến động thị trường và các yêu cầu tiêu chuẩn ngày càng khắt khe. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội vàng để nông sản Việt nâng cao chất lượng, mở rộng xuất khẩu và khẳng định vị thế trên thị trường toàn cầu.
Chìa khóa để nông sản Việt chinh phục thị trường quốc tế.
Trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế chuyên ngành nông nghiệp và chăn nuôi (Agri Vietnam & Livestock Vietnam 2025), sáng ngày 25/6, hội thảo “Tiềm năng, quy định và tiêu chuẩn các thị trường nhập khẩu nông sản” đã được tổ chức nhằm giúp các ngành nông sản và sản phẩm chăn nuôi Việt Nam nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Ông Đỗ Quốc Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) cho biết: “Tình hình leo thang xung đột ngày càng nghiêm trọng tại khu vực Trung Đông đã khiến cho chi phí vận chuyển logistics tăng cao, gây áp lực lớn lên khả năng cạnh tranh của nông sản Việt Nam. Dự báo sẽ tác động tiêu cực, làm giảm sự cạnh tranh so với các nước đối thủ Châu Phi và Tây Á”.
Ông Hưng nhấn mạnh: “Các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản cần được trang bị đầy đủ thông tin và hiểu rõ các tiêu chuẩn thị trường, từ đó mới có thể đưa ra định hướng chiến lược phù hợp. Hiện tại, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan quản lý đang nỗ lực kết nối, hỗ trợ quảng bá và tháo gỡ rào cản nhằm giúp nông sản Việt vươn xa hơn trên thị trường thế giới”.
Ông Đỗ Quốc Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) phát biểu tại hội thảo.
Ông Lê Thanh Hòa, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, chế biến và phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết: “Yếu tố sống còn hiện nay không chỉ là sản lượng mà chính là chất lượng và an toàn thực phẩm. Việc đáp ứng các quy chuẩn vệ sinh và kiểm dịch không còn là lựa chọn mà đã trở thành điều kiện tiên quyết nếu doanh nghiệp muốn giữ vững thị phần và mở rộng xuất khẩu”.
Ông Lê Thanh Hòa, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) chia sẻ tại hội thảo.
Góp phần làm rõ bức tranh thị trường, ông Nguyễn Duy Kiên, Trưởng phòng Phòng Đông Bắc Á - Nam Thái Bình Dương (Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương) đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về các thị trường tiềm năng tại Đông Bắc Á và Nam Thái Bình Dương. Đây là khu vực có dân số lớn, thu nhập cao và sức tiêu dùng mạnh, tạo ra điều kiện lý tưởng để phát triển xuất khẩu nông sản Việt Nam.
Tuy nhiên, những thị trường này cũng có yêu cầu rất khắt khe, đặc biệt là về các quy trình truy xuất nguồn gốc, kiểm dịch thực vật, kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và quy trình sau thu hoạch. Mọi khía cạnh đều được giám sát kỹ lưỡng và ngay cả khi sản phẩm đã có mặt trên kệ siêu thị, các đợt hậu kiểm vẫn có thể xảy ra và ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của doanh nghiệp.
Ngoài ra, xu hướng chuyển dịch thương mại chính ngạch, đặc biệt với thị trường Trung Quốc, đang làm thay đổi căn bản cách thức tiếp cận. Vì thế, ông Kiên nhận định: “Không còn dễ dàng như thời điểm xuất khẩu tiểu ngạch, giờ đây các doanh nghiệp buộc phải thay đổi tư duy sản xuất và kinh doanh theo hướng bài bản, minh bạch và bền vững hơn”.
Ông Nguyễn Duy Kiên, Trưởng phòng Phòng Đông Bắc Á - Nam Thái Bình Dương (Vụ Phát triển thị trường nước ngoài) chia sẻ tại hội thảo.
Ông Kiên cũng nhấn mạnh những nỗ lực đàm phán để đưa các loại trái cây như xoài, vải, nhãn, chôm chôm vào thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc và Úc. Đây là minh chứng rõ ràng cho tiềm năng mở rộng của nông sản Việt Nam khi các doanh nghiệp có thể đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của các thị trường quốc tế.
Chia sẻ từ kinh nghiệm công tác ngoại giao, ông Kiên kể lại câu chuyện về sầu riêng, một loại trái cây nổi tiếng của Việt Nam, đã gặp nhiều khó khăn trong việc xâm nhập vào các hệ thống phân phối quốc tế. Ông Kiên cho biết: "Bài học từ việc chưa chuẩn hóa quy trình đóng gói, bảo quản và xử lý dịch bệnh đã chứng minh rằng nếu không theo kịp các tiêu chuẩn quốc tế, cơ hội sẽ tuột khỏi tay. Tuy nhiên, khi đảm bảo chất lượng đồng đều và minh bạch, nông sản Việt Nam không chỉ dễ dàng vượt qua các rào cản biên giới mà còn tự tin xuất hiện trong giỏ hàng của những người tiêu dùng khó tính nhất".
Nhiều gian hàng nông sản Việt Nam trưng bày quản bá sản phẩm đến bè quốc tế.
Không dừng lại ở chia sẻ chuyên môn, Triển lãm quốc tế (Agri Vietnam & Livestock Vietnam 2025) còn mang đến chuỗi hoạt động thực tiễn giúp doanh nghiệp tiếp cận xu thế sản xuất xanh và bền vững. Bà Nguyễn Thị Lam Hà, đại diện Ban tổ chức triển lãm cho biết: “Sự kiện năm nay tập trung vào các chủ đề như ESG trong nông nghiệp, giảm phát thải khí nhà kính trong chăn nuôi và xây dựng chuỗi giá trị tuần hoàn. Đây là những định hướng quan trọng để nông nghiệp Việt Nam không chỉ xuất khẩu được nhiều mà còn xuất khẩu có trách nhiệm”.
Theo bà Hà, bên cạnh việc trưng bày công nghệ mới và sản phẩm OCOP, hội thảo còn là nơi cập nhật thông tin về các quy định mới nhất từ các thị trường xuất khẩu lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Đông. Đặc biệt, các chuyên gia cũng dành nhiều thời lượng để phân tích các tiêu chí ESG môi trường, xã hội và quản trị đang trở thành yếu tố đánh giá bắt buộc tại nhiều quốc gia ngay cả trong lĩnh vực nông sản.
Triển lãm lần này là sự kết nối giữa thị trường và doanh nghiệp, giữa chính sách và thực tiễn, giữa người làm sản phẩm và người tiêu dùng toàn cầu. Dưới góc nhìn của các chuyên gia, nếu Việt Nam tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào khoa học kỹ thuật, chuẩn hóa sản xuất, phát triển chuỗi cung ứng minh bạch và giữ được cam kết chất lượng thì con đường hội nhập của nông sản Việt Nam không chỉ rộng mở mà còn bền vững hơn.
