Nông thôn mới kiểu mẫu đi vào chiều sâu

Vườn cây ăn trái cho hiệu quả kinh tế cao tại xã Xuân Bắc, huyện Xuân Lộc. Ảnh: B.Nguyên

Không chỉ đạt và vượt mục tiêu về số lượng xã NTM kiểu mẫu, mà các mục tiêu của các xã trên đã thực sự đi vào chiều sâu với chất lượng ngày càng được nâng cao. Điều ấn tượng là nhiều xã NTM kiểu mẫu ở vùng sâu, vùng xa với xuất phát điểm thấp lại đạt kết quả ấn tượng trong phát triển sản xuất, không ngừng nâng cao thu nhập cho người dân.

Đi lên từ phát triển sản xuất

10 xã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu trong quý I-2025 gồm: Phú Lợi, Phú Ngọc, La Ngà, Túc Trưng (huyện Định Quán); Phú Xuân, Phú Lộc, Trà Cổ (huyện Tân Phú); Xuân Hưng, Xuân Bắc (huyện Xuân Lộc) và Tây Hòa (huyện Trảng Bom). Đa số các xã trên đều là các xã thuần nông, có xuất phát điểm thấp đã vươn lên về đích NTM kiểu mẫu nhờ tập trung phát triển sản xuất, không ngừng nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.

Xuân Bắc là xã vùng sâu, đất đai cằn cỗi, cơ sở hạ tầng còn rất hạn chế khi bắt tay vào xây dựng NTM. Tiêu biểu như vùng đồi Sapi trên địa bàn xã do đất đai cằn cỗi, thiếu nước sản xuất, thời gian đầu, người dân chỉ trồng được cây điều, cây sắn… với thu nhập bấp bênh. Nông sản làm ra ở vùng này thường có giá bán thấp hơn ở những khu vực khác do nằm ở vị trí xa xôi, đường sá chưa được đầu tư.

Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp cây ăn trái Đồi Sapi Lại Hồng Chí chia sẻ, cùng với Phong trào Xây dựng NTM, địa phương quan tâm đầu tư hạ tầng nông thôn, nhất là tập trung đầu tư về đường giao thông, điện, nước phục vụ sản xuất. Nhờ đó, vùng đất cằn cỗi khi xưa được phủ xanh bởi nhiều giống cây đặc sản như: xoài cát Hòa Lộc, xoài Đài Loan, các loại cây có múi… cho thu nhập cao. Ngày nay, vùng đất hoang hóa khi xưa không thiếu những triệu phú, tỷ phú nông dân nhờ những mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả, mang lại giá trị kinh tế cao.

Đây cũng là hướng đi của xã Xuân Bắc khi chọn phát triển sản xuất bền vững làm tiêu chí kiểu mẫu. Xã Xuân Bắc có gần 92% tổng diện tích đất trên địa bàn là đất nông nghiệp, địa phương xác định nông nghiệp là thế mạnh để tập trung chỉ đạo nâng cao hiệu quả sản xuất. Nhờ đó, xã đã hình thành được các vùng chuyên canh như: vùng sản xuất cây có múi, vùng sản xuất rau và vùng sản xuất cây ăn trái có giá trị cao. Giá trị đạt hơn 198 triệu đồng/hécta/năm và xã không còn hộ nghèo theo chuẩn trung ương.

Các xã Phú Lộc, Trà Cổ, Phú Xuân (huyện Tân Phú) về đích NTM kiểu mẫu cũng nhờ tập trung mọi nguồn lực để phát triển sản xuất. Trong đó, xã Trà Cổ tận dụng lợi thế về điều kiện tự nhiên phát triển vùng nuôi tôm càng xanh với quy mô hàng chục hécta. Về trồng trọt, địa phương tập trung phát triển cây chủ lực sầu riêng đang thuộc tốp đầu về hiệu quả kinh tế.

Là xã thuần nông, trong xây dựng NTM kiểu mẫu, Phú Lộc vươn lên tốp đầu về phát triển sản xuất nông nghiệp khi giá trị sản phẩm bình quân trên đất nông nghiệp đạt 225 triệu đồng/hécta/năm nhờ phát triển cây chủ lực sầu riêng. Nông dân trồng sầu riêng trên địa bàn xã chú trọng xây dựng vùng trồng xuất khẩu; nhiều hộ chuyển đổi trồng sầu riêng theo hướng hữu cơ, đáp ứng nhu cầu về trồng đặc sản ngon, an toàn của người tiêu dùng hiện nay.

Nâng chất đời sống người dân

Các xã NTM kiểu mẫu không chỉ tập trung phát triển sản xuất, mà còn quan tâm chăm lo đời sống tinh thần của người dân nông thôn. Điều này thể hiện rất rõ qua những thành quả nổi bật của các xã NTM kiểu mẫu.

Cụ thể, nhờ phát triển về kinh tế, đời sống người dân trên địa bàn xã Xuân Bắc không ngừng được nâng cao, năm 2024, thu nhập bình quân đầu người thuộc tốp đầu của tỉnh với 94,2 triệu đồng. Xã Xuân Bắc đã chọn 7/12 ấp trên địa bàn xã triển khai mô hình ấp thông minh với 88% dân số sử dụng điện thoại thông minh, thành lập Tổ Công nghệ số cộng đồng xã, có hệ thống camera phục vụ giám sát an ninh trật tự…

Phú Lộc đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu với tiêu chí nổi trội về chuyển đổi số. Chuyển đổi số được địa phương chọn là tiêu chí kiểu mẫu nhằm kéo gần khoảng cách chênh lệch về điều kiện sống của người dân ở xã vùng sâu với khu vực thành thị. UBND xã Phú Lộc sử dụng phần mềm quản lý văn bản, văn bản được ký số, gửi hoàn toàn trên môi trường mạng đạt tỷ lệ 100%. Thủ tục hành chính cấp xã được tiếp nhận và giải quyết trên hệ thống một cửa điện tử tập trung của tỉnh đạt 100%. Xã được đầu tư hệ thống hội nghị truyền hình được kết nối xuyên suốt đến cấp huyện, cấp tỉnh và Chính phủ. Xã triển khai tốt các ứng dụng, dịch vụ thanh toán điện, thanh toán không dùng tiền mặt, mobile money đến người dân trên địa bàn xã.

Theo Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và môi trường Nguyễn Văn Thắng, các xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu đều quan tâm xây dựng các khu dân cư kiểu mẫu với cảnh quan, môi trường đảm bảo xanh - sạch - đẹp. Đường xã/liên xã, đường trục ấp/liên ấp được trang bị thùng rác hoặc bố trí điểm tập kết rác hợp lý trên các tuyến; các tuyến kênh mương được nạo vét, khơi thông dòng chảy. Các hộ gia đình sinh sống tại các xã NTM kiểu mẫu có ý thức tham gia thực hiện phân loại rác tại nguồn; chuyển đổi sản xuất theo hướng an toàn. Tình hình an ninh trật tự xã hội tại các xã NTM kiểu mẫu được giữ vững; xây dựng và thực hiện tốt Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, có mô hình phòng, chống tội phạm hoạt động thường xuyên, hiệu quả, đảm bảo an ninh trật tự.

Bình Nguyên